ปมขัดแย้งรัฐ-ชาวแม่ฮ่องสอนส่อเค้ารุนแรง

ศูนย์ข่าวภาคเหนือ-27 ก.ย. 47 เครือข่ายองค์กรชุมชนการจัดการทรัพยากรลุ่มน้ำจังหวัดแม่ฮ่องสอน ซึ่งเป็นกลุ่มชาวบ้านในแต่ละหมู่บ้าน ทั้ง 7 อำเภอ รวมตัวกันเพื่อทำการศึกษาปัญหาและสถานการณ์ในพื้นที่ ชี้ความขัดแย้งในเรื่องการแย่งชิงทรัพยากรฯ ระหว่างรัฐกับชาวบ้านเริ่มทวีความรุนแรงมากขึ้น เสนอให้จัดยุทธศาสตร์ท้องถิ่นในการแก้ปัญหาร่วมกันให้สอดคล้องกับท้องถิ่นอย่างยั่งยืน

ที่ศาลาประชาคมศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มชาวบ้านกว่า 1,000 คน ได้มีการแบ่งกลุ่มย่อยแต่ละอำเภอ เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ ปัญหาอุปสรรค และร่วมกันจัดทำแผนยุทธศาสตร์ 5 เรื่อง คือ เรื่องไร่หมุนเวียน การจัดการป่า การจัดการที่ดิน การจัดการน้ำ และท้องถิ่นกับการจัดการทรัพยากรฯ เพื่อให้องค์กรหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้รับทราบและนำไปแก้ไข ก่อนที่จะกลายเป็นปัญหาลุกลามไปทั่ว

ในรายงานแจ้งว่า จากการที่มีการประชุมเครือข่ายการจัดการทรัพยากรฯ ลุ่มน้ำจังหวัดแม่ฮ่องสอน พบว่า ทั้ง 7 อำเภอ ประสบปัญหาในเรื่องความขัดแย้งการแย่งชิงทรัพยากรฯ ระหว่างรัฐกับชาวบ้าน ดังนี้

ในพื้นที่เขตอำเภอปาย รายงานแจ้งว่า เกิดความขัดแย้งเมื่อหน่วยอุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง ได้นำขยะไปทิ้งบริเวณป่าต้นน้ำแม่ปิง ซึ่งส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แหล่งน้ำอุปโภคบริโภค ชาวบ้านบ้านแม่ปิง ม.4 บ้านห้วยแก้ว ม.6 และบ้านท่าปาย ม.3 ได้รับความเดือดร้อน ชาวบ้านเสนอให้ย้ายที่ทิ้งขยะ หรือสร้างเตาเผาใหม่ที่ไม่กระทบต่อต้นน้ำ หลังจากนั้น จะส่งเรื่องให้หน่วยงานที่รับผิดชอบ หากไม่ได้ผล ชาวบ้านจะใช้พลังมวลชนเข้าจัดการ

นอกจากนั้น ยังมีปัญหากรณี บริษัท ปิงปายทรายงาม จำกัด ได้ทำการขุดทรายในลำน้ำบริเวณทางเข้าหมู่บ้าน ทั้ง 3 หมู่บ้าน จนทำให้สะพานข้ามไปสู่หมู่บ้านทรุดพังจนใช้การไม่ได้ ชาวบ้านได้เสนอให้บริษัทหยุดขุดทราย และให้อุตสาหกรรมจังหวัดเพิกถอนใบอนุญาต และชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบอยากทราบคำตอบจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้คำตอบว่า การหยุดขุดทรายในปัจจุบันว่าจะหยุดถาวรหรือชั่วคราว

ในเขตพื้นที่อำเภอเมือง เครือข่ายห้วยปูลิง รายงานว่า ขณะนี้ มีการเข้าไปสำรวจการสร้างเขื่อนพลังน้ำขนาดเล็ก โดยไม่ให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ รวมทั้งมีเจ้าหน้าที่ลอบเข้าไปถ่ายรูปที่ทำกินของชาวบ้านเพื่อทำคดีแห้ง กรณีนี้ ชาวบ้านได้เรียกร้องให้มีเวทีเครือข่ายที่ชัดเจน เพื่อสร้างความเข้าใจกับชาวบ้าน และเสนอให้องค์กรท้องถิ่นนำปัญหาขึ้นไปสู่การปฏิบัติ

ในเขตพื้นที่อำเภอแม่ลาน้อย มีปัญหาเรื่องโรงโม่หิน และเจ้าหน้าที่เข้าไปปักหลักที่ดินทำกินของชาวบ้าน พร้อมสั่งห้ามไม่ให้เข้าไปทำกิน

ในเขตอ.แม่สะเรียง อ.สบเมย จ.แม่ฮ่องสอน รวมไปถึง อ.ท่าสองยาง จ.ตาก ได้รายงานว่า มีปัญหาเรื่องเจ้าหน้าที่ป่าไม้เข้าจับกุมชาวบ้านที่ทำไร่หมุนเวียน มีการลอบเผาไร่ชาวบ้านเพื่อจะปลูกสวนป่าทับที่แทน ปัญหาไม้ตกค้างที่สาละวิน ชาวบ้านได้ห้ามมีการนำไม้ออกจากป่า ยกเว้นที่นำถวายในหลวง รวมทั้งประเด็นที่เจ้าหน้าที่ป่าไม้ เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติสาละวินแอบลักลอบตัดไม้ไปทำเฟอร์นิเจอร์ ซึ่งชาวบ้านกับนายอำเภอได้ร่วมกันจับกุมแล้ว

ในส่วนของอ.ปางมะผ้า และ อ.ขุนยวม ก็เกิดปัญหาคล้ายๆ กัน คือเรื่องที่ดินทำกินไม่มีเอกสารสิทธิ์ ที่ดินทำกินและที่อยู่อาศัยอยู่ในเขตรักษาพันธุ์ป่า รวมไปถึงปัญหาการไม่มีสัญชาติ

ทั้งนี้องค์กรชุมชนในจังหวัดแม่ฮ่องสอน จะได้นำปัญหาต่างๆ เหล่านี้ รวมถึงแผนยุทธศาสตร์การจัดการทรัพยากรฯ ภาคประชาชน เสนอต่อนายสุพจน์ เลาวัลย์ศิริ ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน รับทราบและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำไปปฏิบัติให้สอดคล้องกับท้องถิ่นอย่างยั่งยืนต่อไป

องอาจ เดชา
ศูนย์ข่าวภาคเหนือรายงาน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท