แม้จะเป็นวันเกือบสุดท้ายของการจัดโชว์ผลงานรัฐบาล "เหลียวหลังแลหน้า จากรากหญ้าสู่รากแก้ว" แต่ผู้คนก็ยังคงเข้าร่วมชมงานอย่างล้นหลาม ซึ่งกว่าครึ่งค่อนเดินทางไกลมาจากทุกสารทิศทั่วประเทศ เบียดเสียดกันแน่นขนัดตั้งแต่ประตูยังไม่เปิด

นับเป็นการบริหารจัดการที่ชาญฉลาดของซีอีโอระดับประเทศ เพราะงานนี้รัฐบาลใช้กลไกอำนาจรัฐเป็นแขนเป็นขาได้คุ้มค่า นอกจากจะให้เจ้าหน้าที่จากกระทรวง ทบวง กรมต่างๆ มาร่วมจัดงานโดยพร้อมเพรียงแล้ว ยังใช้หน่วยราชการท้องถิ่นเกณฑ์ประชาชนจากจังหวัดต่างๆ มาร่วมงานได้อย่างเป็นกลุ่มเป็นก้อน ด้วยวิธีการหลากหลายตั้งแต่การอำนวยความสะดวกสารพัด หรือแจกเงินแจกทองตามที่เป็นข่าวบนหน้าหนังสือพิมพ์

"ผมมากับธกส. ถ้าเป็นลูกค้าธกส. เขาก็จัดให้มาจากทุกอำเภอในสุพรรณฯ นั่นแหละ" ชาวนาจาก อ.สองพี่น้อง จ.สุพรรณบุรีเล่าให้ฟังในห้องแสดงวีดิทัศน์ว่าด้วย "ข้าว" ซึ่งเขาบอกเล่าความประทับใจว่า "ดี ก็ดี ทำให้เราได้ข้อมูลผลงานต่างๆ แต่ไม่ค่อยเกี่ยวกับเราเท่าไหร่"

ไม่เท่านั้น วันนี้เรายังเห็นริ้วขบวนของเยาวชนเสื้อน้ำเงิน ขาว แดง เดินเป็นทิวแถวมากมายภายในงาน พวกเขาก็มาจากทุกสารทิศทั่วประเทศเช่นเดียวกัน สอบถามได้ความว่าเตรียมตัวไปนั่งเรียงกันเป็นรูปธงชาติ และพบนายกรัฐมนตรีในงานช่วงบ่ายที่ท้องสนามหลวง ส่วนใหญ่เป็นนักเรียนชั้นมัธยมจังหวัดต่างๆ ที่ร่วมโครงการ "สานฝันนักเรียนไทย หัวใจเดียวกัน" ของกระทรวงมหาด ไทย ที่เปิดโอกาสให้นักเรียนต่างจังหวัดได้ทัศนศึกษายังภาคต่างๆ พวกเขามากันหลายพันคน เฉพาะ 3 จังหวัดภาคชายแดนภาคใต้ก็มากันร่วมพันคน

"เราได้ไปเที่ยวลำพูนกับเชียงใหม่ก่อนจะมาที่นี่ สนุกมาก ได้เห็นอะไรใหม่ๆ" มูฮัมหมัด หัวหน้าชั้นม.5 จากโรงเรียนมูฮัมมาดียะห์ ต.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานีเล่าให้ฟัง พร้อมทั้งบอกว่า เขารู้สึกประทับใจที่งานนี้จัดอย่างยิ่งใหญ่ แต่ก็แปลกใจที่ไม่มีเรื่องของเกี่ยวกับภาคใต้บ้านของเขาเอาเสียเลย

----------

ตั้งแต่ก้าวแรกที่ย่างกรายเข้าภายในงาน เราจะได้ตะลึกลานกับการโชว์ผลงานด้วยระบบแสงสีเสียงตระการตา เนื้อหาที่นำเสนอก็นับว่าเป็นการชื่นชมตนเองได้อย่างรื่นหู โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฉวยใช้ให้ความสำคัญกับการกอบกู้วิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 ซึ่งนับเป็นผลงานชิ้นโบว์แดงของรัฐบาลอย่างยากจะปฏิเสธ

แม้แต่คู่ปรับตลอดกาลอย่าง "ม็อบ" หรือการชุมนุมประท้วงมาราธอนหน้าทำเนียบ ก็ถูกฉวยใช้ได้อย่างน่ารักน่าชัง เพราะถูกนำมาแสดงจำลองกลายเป็นผลงานของรัฐบาลชุดนี้ที่สามารถแก้ไขปัญหาร้อยแปดพันประการของพี่น้องได้ลุล่วงโดยตลอด

ความยากจนและสลัมถูกนำมาเป็นสัญลักษณ์ของการล่มสลายทางเศรษฐกิจก่อนรัฐบาลนี้จะเข้ามาบริหารประเทศ ในโซนของ "อดีตที่ย่ำแย่" แต่เมื่อเดินไปสู่โซนของ "คิดใหม่ ทำใหม่" เราก็จะพบแต่ความสว่างไสว และข้อมูลการพัฒนาขีดความสามารถด้านต่างๆ ของประเทศ จนเราอาจหลงคิดไปได้ว่าวันนี้ไม่มีสลัมเหลืออยู่บนผืนแผ่นดินไทยแล้ว

น่าสนใจที่นิทรรศการ การแสดง วิดีโอต่างๆ ให้ข้อมูลและภาพเปรียบเทียบแบบขาวกับดำ หรือแบบนรกกับสวรรค์ในช่วงก่อนและหลังการทำงานของรัฐบาลชุดปัจจุบัน นับเป็นการผ่านพ้นม่านหมอกมาสู่ความกระจ่างใสราวกับเนรมิต ปล่อยให้เป็นหน้าที่ของ "ประชาชน" ซึ่งมีสถานะเป็น "ผู้รับชม" อย่างชัดเจนต้องใช้วิจารณญาณในการเลือกชม และเลือกเชื่อกันเอาเอง

ส่วนใครที่ไม่ได้ตั้งใจเข้ามาดูผลงานของรัฐบาล แต่มาเพื่อจุดประสงค์ของตัวเองก็จะไม่ผิดหวังเช่นกัน เพราะงานนี้เขานำความ "เอื้ออาทร" มาให้แก่ "ผู้ร้องขอ" สารพัด โดยเฉพาะบ้านเอื้ออาทร ที่จับฉลากแจกกันวันละกว่า 400 ราย จากผู้ลงทะเบียนเฉลี่ยวันละ 5,000 คน อยู่ที่ว่าใครจะเป็น "ผู้โชคดี" นอกจากนี้ยังมีตัดแว่นฟรี แจกครีมหน้าเด้ง ตั๋วเครื่องบินราคาถูก ฯลฯ

นอกจากพื้นที่ของงานจะกว้างขวางแล้ว กิจกรรมภายในงานก็เรียกได้ว่าครอบคลุมทุกช่วงวัย วัยรุ่นอาจเดินชมบูธบริษัทเพลงที่มาออกงานกับเขาด้วย คุณตาคุณยายไปดูของที่งานโอท็อป ส่วนพี่ป้าน้าอาที่ยังมีเรื่องคับอกข้องใจก็สามารถมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ได้ โดยการ "กรอกข้อมูล" อยากร้องเรียนก็กรอกที่ศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์

ส่วนเกษตรกร ลูกค้าหลักของงานหากอยากได้คำแนะนำด้านการเกษตร (เท่าที่มีการเปิดแสดง) ก็กรอกได้ที่ซุ้มแสดงงานของกระทรวงเกษตร อยากได้อะไรก็สามารถกรอกรายละเอียดความต้องการได้ในอีกหลายๆ หน่วยงานที่มีบูธจัดแสดง

-----------

มางานนี้ ไม่ว่ารากหญ้าสายพันธุ์ไหน ก็ได้เป็นเพียง "ผู้ชม-ผู้ร้องขอ-ผู้โชคดี" เท่านั้น งานนี้จึงเท่ากับช่วยตอกย้ำ "ความไร้อำนาจ" ของประชาชนได้อย่างดียิ่ง โดยเฉพาะคนส่วนใหญ่ที่ทำได้เพียงเดินดูนิทรรศการผลงานของรัฐบาล

นอกจากไม่สามารถถามหรือมีส่วนร่วมใดได้แล้ว การโฆษณาผลงานยังเป็นไปโดยมิได้ตอบประเด็นคำถามมากมายที่มีต่อโครงการต่างๆ เหล่านั้น

นี่อาจเป็นปัญหาของมนุษย์เจ้าปัญหาและขาประจำทั้งหลายที่ชอบตั้งคำถามมากเกินไป เพราะคุณป้าคนข้างๆ ระบุชัดเจนว่า "โอ๊ย เอาแค่เดินดูให้ทั่วก็ขาลากแล้ว"

ประชาไทรายงาน