ประชาไท-20 ม.ค.48 ผู้ช่วยศาสตราจารย์อาเลจันโดร อากูเมโด แห่งสมาคมเพื่อธรรมชาติและการพัฒนาที่ยั่งยืน ได้เปิดเผยถึงความสำเร็จในการบรรลุข้อตกลงกับศูนย์มันฝรั่งนานาชาติในการที่จะให้ชนพื้นเมือง 6 กลุ่มในเมืองคัสโค ประเทศเปรูได้มีสิทธิเหนือมันฝรั่งซึ่งเป็นพันธุ์ที่พวกเขาปลูกและพัฒนาพันธุ์

"การบรรลุข้อตกลงนี้เป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญของภาคประชาสังคม ที่จะป้องกันไม่ให้มีการฉวยโอกาสของบริษัทเอกชนหรือผู้หนึ่งผู้ใดที่จะแอบอ้างสิทธิในทรัพย์สินทางปัญหาขึ้นมาได้ แม้ข้อตกลงใหม่ในครั้งนี้จะไม่ได้ทำให้ชนพื้นเมืองมีสิทธิบัตรในมันฝรั่งหลากชนิด แต่อย่างน้อยได้ช่วยปกป้องไม่ให้ใครมาขโมยสิทธิที่มาจากองค์ความรู้ของพวกเขาไปได้" ผู้ช่วยศาสตราจารย์อาเลจันโดร กล่าว

ผู้ช่วยศาสตราจารย์อาเลจันโดร กล่าวอีกว่า ที่ผ่านมากลุ่มชนพื้นเมืองได้ดำเนินการต่อต้านเรื่องสิทธิบัตรเพราะสำหรับพวกเขาแล้วสิทธิบัตรเป็นรูปแบบของทรัพย์สินที่พวกเขาไม่เคยคุ้นมาก่อนในโลกของพวกเขา เพราะปกติแล้วชนพื้นเมืองเราเคยแต่แลกเปลี่ยนและแบ่งปันข้อมูลอย่างเปิดเผย แต่การมีข้อตกลงทางกฎหมายนี้ก็เป็นการป้องกันไม่ให้มีการแอบอ้างสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาจากองค์ความรู้ของพวกเขาได้

นี้เป็นสัญญาณทางกฎหมายครั้งแรกที่ช่วยฟื้นฟูสิทธิที่เคยมีของชนพื้นเมืองกลับมา มันฝรั่งสำคัญสำหรับเราทั้งในฐานะที่เป็นอาหารและสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม วิวัฒนาการของเราควบคู่ไปกับมันฝรั่ง เราใช้มันฝรั่งในงานแต่งงานและพิธีทางศาสนา เป็นสิ่งที่มีความหมายในทางความเชื่ออย่างมากสำหรับชาวแอนเดี้ยน

ในแถบแอนดิสและรอบๆเปรูมีมันฝรั่งกว่า 2,000 ชนิด จากที่ทั่วโลกมีมันฝรั่งกว่า 4,000 ชนิด เฉพาะที่คัสโคมีการปลูกมันฝรั่งราว 700 ชนิด

การรณรงค์เพื่อบรรลุข้อตกลงใหม่ในครั้งนี้ซึ่งเรียกว่า "ข้อตกลงแห่งการคืนถิ่นและฟื้นฟู" ได้รับการสนับสนุนจากสถาบันนานาชาติเพื่อสิ่งแวดล้อมและการพัฒนา รวมทั้งรัฐบาลเนเธอร์แลนด์ ข้อตกลงครั้งนี้เป็นเสมือนทางออกที่น่าสนใจสำหรับผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นทั้งในระดับท้องถิ่นและในระดับโลก เป็นการเปิดช่องที่เป็นไปได้ระหว่างการเก็บรักษาพันธุ์ไปพร้อมกับการที่สามารถจะนำมาปลูกเพื่อผลิตเป็นอาหารเลี้ยงประชากรโลกได้ต่อไป

นักวิเคราะห์และนักกิจกรรมเองได้เตรียมการที่จะมีการผลักดันข้อตกลงทำนองเดียวกันนี้กับพันธุ์พืชอื่นๆในการประชุมเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพที่จะมีขึ้นที่กรุงเทพฯในเดือนหน้า และการประชุมองค์กรทรัพย์สินทางปัญญาโลกที่จะจัดให้มีขึ้นที่กรุงเจนีวา ในเดือนมิถุนายน ศกนี้ต้อไปอีกด้วย

ประชาไทรายงาน