GAMPAR เป็นคำย่อมาจากคำว่า "Gabungan Melayu Patani Raya" หรือหมายถึง สมาคมมลายูปัตตานีที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งถือว่า เป็นองค์กรแรกของชาวมลายูมุสลิมปัตตานี ที่ก่อตั้งขึ้นที่เมืองโกตาบารู รัฐกลันตัน เมื่อวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2491 ภายหลังจากฮาญีสุหลงถูกจับกุมได้ไม่นาน จากแหล่ง
ข้อมูลกล่าวว่า แนวความคิดในการจัดตั้งองค์กรนี้ เกิดจากพรรคมลายูแห่งชาติมลายา (PKMM - Parti Kebangsaan Melayu Malaya)

สมาคมนี้ได้จัดพิธีเปิดในวันศุกร์ที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2491 ณ Madrasah Muhammadiyyah สำนักงานคณะกรรมการอิสลาม และขนบธรรมเนียมประเพณีมลายูกลันตัน (อาคารเก่าที่ถนนสุลต่าน Kotabaru) มีผู้เข้าร่วมในพิธีเปิดประมาณ 200 คน ส่วนใหญ่จะเป็นชาวมลายูมสุลิมปัตตานี โดยกำเนิดพร้อมด้วยชาวมลายูมุสลิมกลันตันและอื่น ๆ Tengku Ismail bin Tengku Nik ได้รับเลือกให้เป็นประธานของขบวนการ GAMPAR Tengku Mahmud Mahyideen ไม่ได้เข้าร่วมในพิธีจัดตั้งขบวนการ GEMPAR และไม่มีตำแหน่งใด ๆ ในขบวนการแต่ก็เชื่อว่า ท่านเป็นบุคคลที่อยู่เบื้องหลัง ในการจัดตั้งขบวนการนี้

ขบวนการ GAMPAR มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ซึ่งได้คัดมาจากแถลงการณ์ของ GAMPAR

1. ต้องรวม 4 จังหวัด คือ ปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสตูลเป็นรัฐมลายูอิสลาม และปลดปล่อยชนชาติมลายูที่อยู่ใน 4 จังหวัดจากการดูถูกข่มเหง กดขี่ เอารัดเอาเปรียบ

2. ต้องจัดให้มีการปกครองที่เหมาะสมกับความต้องการและจุดยืนของชนชาติมลายู ขนบ ธรรมเนียมประเพณี และศาสนาอิสลาม

3. ต้องยกฐานะของชนชาติมลายู และคุณภาพชีวิตในฐานะภูมิบุตร มีสถานภาพสูงในด้านมนุษย ธรรม ความยุติธรรม เสรีภาพ และการศึกษาที่เหมาะสมกับกาลเวลา (Nik Anuar Nik Mahmud ,1999)

เมื่อ Tengku Mahmud Mahyideen เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2549 และ Hj Sulong bin Abdul Kadir เสียชีวิต ขบวนการ GAMPAR ก็ได้เปลี่ยนบทบาทและผู้นำคนใหม่ขึ้นมาแทนที่ และมีขบวนการก่อการร้ายใหม่ ๆ เกิดขึ้นตามลำดับ

ประชาไทรายงาน