ประชาไทคัดสรร - 22 พ.ย. 48        ผู้จัดการออนไลน์รายงานข่าวจากสำนักข่าวเอเอฟพีว่า วันที่ 22 พ.ย. ญี่ปุ่น  พรรคลิเบอรัล เดโมแครติก ปาร์ตี (แอลดีพี) แกนนำรัฐบาลผสมของนายกรัฐมนตรีจุนอิชิโร โคอิซูมิ เสนออย่างเป็นทางการให้แก้ไขรัฐธรรมนูญ เพื่อรับรองสิทธิที่แดนอาทิตย์อุทัยจะมีกองทัพ โดยไม่ต้องหลบเลี่ยงไปเรียกชื่อเป็นกองกำลังป้องกันตนเอง

ทั้งนี้ การแก้ไขดังกล่าวในทางปฏิบัติแล้วแทบจะไม่ทำให้ญี่ปุ่นต้องเปลี่ยนแปลงอะไร เพราะความจริงแดนอาทิตย์อุทัยได้มีการหลีกเลี่ยงรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันซึ่งใช้กันมาตั้งแต่ปี 1947 ด้วยการจัดตั้งกองทัพขึ้นมาหลายสิบปีแล้ว แต่เรียกชื่อเป็น "กองกำลังป้องกันตนเอง"  ถึงกระนั้นการเสนอให้มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญดังกล่าวนี้มีความหมายในเชิงสัญลักษณ์ ว่าข้อต้องห้ามสำคัญในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สองอีกข้อหนึ่ง ได้ถูกทำลายทิ้งไปแล้ว

นอกจากนี้ยังอาจเป็นการเพิ่มความตึงเครียดเผชิญหน้ากับชาติเพื่อนบ้าน โดยเฉพาะจีนและเกาหลี ซึ่งกล่าวหาเรื่อยมาว่า ญี่ปุ่นไม่ได้สำนึกถึงความผิดพลาดของตัวเองในการรุกรานยึดครองประเทศอื่นในช่วงก่อนและระหว่างสงคราม

อดีตนายกรัฐมนตรี โยชิโร โมริ ซึ่งเป็นประธานดำเนินการแก้รัฐธรรมนูญของพรรคแอลดีพี บอกว่ารัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน กองทัพสหรัฐฯซึ่งยึดครองญี่ปุ่นอยู่ระยะหนึ่งตอนหลังสงครามเป็นผู้ร่างขึ้นโดยจัดทำเสร็จสิ้นภายในเวลาแค่ 9 วัน และได้กล่าวต่อในระหว่างพิธีเสนอร่างแก้ไข ต่อที่ประชุมพรรคแอลดีพีเพื่อเฉลิมฉลองวาระก่อตั้งพรรคครบรอบ 50 ปี ณ โรงแรมแห่งหนึ่งในกรุงโตเกียวว่า "ที่สุด เวลาก็มาถึงแล้วในตอนนี้ที่เราจะจัดทำรัฐธรรมนูญของเราเอง"

ร่างแก้ไขคราวนี้ซึ่งจะเป็นการแก้ไขครั้งแรกนับแต่ที่รัฐธรรมนูญฉบับนี้ประกาศใช้มา จะต้องผ่านความเห็นชอบของรัฐสภา และจากนั้นก็ต้องขอประชามติจากประชาชน

ทว่าจากการที่แอลดีพีได้รับชัยชนะท่วมท้นในการเลือกตั้งสภาล่างเมื่อเดือนกันยายน รวมทั้งพรรคฝ่ายค้านสำคัญอย่าง พรรคเดโมแครติก ปาร์ตี ก็สนับสนุนการแก้ไขด้วย จึงเห็นกันว่าการแก้ไขนี้จะผ่านรัฐสภาได้อย่างง่ายดาย ขณะที่ผลโพลหลายสำนักก็ชี้ตรงกันว่า ประชาชนญี่ปุ่นส่วนใหญ่เห็นด้วยกับการแก้รัฐธรรมนูญ

อย่างไรก็ตาม ร่างรัฐธรรมนูญที่เสนอแก้ไขนี้ ยังคงยืนยันการยึดมั่นในลัทธิสันติภาพของญี่ปุ่นเอาไว้ โดยคงมาตราซึ่งกล่าวว่า "ประชาชนญี่ปุ่นสละสิทธิตลอดกาล ในการถือเอาสงครามเป็นสิทธิอธิปไตยของชาติ ตลอดจนในการใช้การคุกคามหรือการใช้กำลังมาเป็นเครื่องมือแก้ไขข้อพิพาทระหว่างประเทศ"

แต่ส่วนซึ่งจะถูกแก้ไขคือ วรรคในมาตรา 9 ซึ่งระบุว่า "กองกำลังทั้งทางบก เรือ และอากาศ ตลอดจนศักยภาพการทำสงครามอื่นๆ จะต้องไม่มีการธำรงไว้" จะถูกตัดทิ้งไปเลย

แล้วแทนที่ใหม่ว่า "เพื่อรักษาสันติภาพและเอกราชของประเทศเรา ตลอดจนความมั่นคงแห่งรัฐและประชาชน กองกำลังทหารเพื่อการป้องกันตนเอง จะได้รับการธำรงไว้ โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นผู้บัญชาการสูงสุด"

เพื่อสอดรับกับการเปลี่ยนแปลงแก้ไขเรื่องนี้ พรรคแอลดีพียังเสนอให้จัดตั้งกระทรวงกลาโหม ซึ่งมีฐานะเป็นกระทรวงเต็มขั้น ขณะที่ปัจจุบันหน่วยงานนี้มีฐานะเป็นเพียงทบวง และเลี่ยงไปใช้ชื่อว่า "ทบวงป้องกันตนเอง"

นายโคอิซูมิ นายกฯญี่ปุ่น ได้พยายามเพิ่มภาพลักษณ์ของญี่ปุ่นให้มีราศีมากกว่าแค่เป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ เขาจัดส่ง "กองกำลังป้องกันตนเอง" 600 คนเข้าไปช่วยภารกิจฟื้นฟูบูรณะในอิรัก ซึ่งนับเป็นครั้งแรกตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สอง ที่มีทหารญี่ปุ่นไปประจำยังประเทศซึ่งกำลังเกิดการสู้รบกันอยู่ และจากการแก้ไขรัฐธรรมนูญคราวนี้ ญี่ปุ่นก็จะสามารถแสดงบทบาทเช่นนี้ได้สะดวกขึ้นอีก