การสอบสวนและทำประวัติชาวม้งอพยพทั้งหมดเป็นไปอย่างล่าช้า เนื่องจากผู้ที่ถูกจับกุมพูดได้เฉพาะภาษาม้งเท่านั้น ขณะเดียวกันก็มีผู้อพยพที่เจ็บป่วยจากการเดินทาง จึงต้องดำเนินเรื่องเพื่อส่งตัวไปยังโรงพยาบาล โดยอาศัยความช่วยเหลือจากหน่วยแพทย์ไร้พรมแดน
อย่างไรก็ตาม ขวัญยืน เตมียะสูต ปลัดอำเภอเขาค้อ กล่าวว่ายังไม่แน่ใจว่าจะดำเนินการอย่างไรกับม้งลาวกลุ่มนี้ เพราะถ้าจะนำตัวไปยัง สภ.อ.เขาค้อ ก็คงจะรับจำนวนผู้อพยพทั้งหมดไม่ได้
สาเหตุที่ทำให้ชาวม้งลาวหลบหนีเข้าประเทศไทยในครั้งนี้ เนื่องจากที่ลาวมีปัญหาทางการเมือง โดยกลุ่มติดอาวุธได้ยกกองกำลังเข้ากวาดล้างชาวม้งลาวที่อาศัยอยู่ในป่าและเมืองหลวงพระบาง ผู้อพยพที่เกรงว่าตนและครอบครัวจะถูกทำร้ายหรือสังหาร จึงพากันหลบหนีมายังประเทศไทย
ล่าสุด สภ.อ.เขาค้อ ได้ยืนยันว่าจะต้องผลักดันให้ชาวม้งส่วนนี้กลับไปยังประเทศลาวแน่นอน แต่ยังไม่อาจระบุได้ว่าจะเป็นวันไหน เพราะทุกฝ่ายกำลังเร่งหาช่องทางอยู่ นอกจากนี้ก็มีการประสานไปที่จังหวัดเลย เพื่อขอผลักดันให้ชาวม้งอพยพเดินทางกลับผ่านด่านตรวจคนเข้าเมือง (ตม.) ในจังหวัดเลย
ทั้งนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์อธิบายเหตุผลที่ต้องส่งตัวชาวม้งอพยพกลับประเทศว่า เนื่องจาก สภ.อ.เขาค้อไม่มีงบประมาณพอจะเลี้ยงดูผู้ต้องหาชาวม้งลาวที่ควบคุมตัวไว้ทั้งหมดได้ จึงต้องพิจารณาหาทางต่อไปว่าจะสามารถจัดสรรงบฯส่วนไหนไปช่วยเหลือ แต่ในช่วงนี้จำเป็นต้องดูแลกันไปก่อน จนกว่าจะมีหนทางอื่น
ทางด้าน ยง จันทะลังสี โฆษกกระทรวงต่างประเทศลาว ได้ออกแถลงข่าวว่า กลุ่มผู้ลี้ภัยชาวม้งที่ถูกรวบตัวในไทยทั้งหมด ไม่ใช่พลเมืองลาว และเรื่องที่กล่าวมาถือเป็นกิจการภายในของไทย เพราะการจับกุมเกิดขึ้นในฝั่งไทย รัฐบาลลาวจึงไม่อาจยื่นมือเข้ามายุ่งเกี่ยวกับกิจการภายในของประเทศอื่นได้
นอกจากนี้ โฆษกกระทรวงต่างประเทศลาวยังกล่าวเพิ่มเติมอีกด้วยว่า เป็นเรื่องน่าประหลาดใจที่ชาวม้งเป็นจำนวนมากสามารถข้ามพรมแดนมาในได้ไทยโดยไม่มีใครสังเกตเห็น
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)