สืบเนื่องจากสมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต์ทรงตรัสในการบรรยายวิชาเทววิทยา ที่มหาวิทยาลัยเรเกนสบวร์ก ซึ่งเป็นสถาบันที่เคยทรงสอนในอดีต เมื่อวันอังคาร (12 ก.ย.49) ที่เยอรมนี ระหว่างเสด็จประพาสบ้านเกิดของพระองค์ในแคว้นบาวาเรีย ทางภาคใต้ของเยอรมนี โดยอ้างคำกล่าวของจักรพรรดิมานูเอลที่ 2 พาลีโอโลคัส ซึ่งได้เขียนไว้เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 14 ว่าทุกอย่างที่ศาสดามุฮัมมัดนำมานั้นล้วนชั่วร้ายและไร้มนุษยธรรม "เช่นที่เขาสั่งให้เผยแผ่ศรัทธาด้วยคมดาบ" นอกจากนี้สมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต์ยังได้เอ่ยคำว่า "ญิฮาด" และ "สงครามศาสนา" หลายครั้ง อย่างไรก็ตาม พระองค์ทรงย้ำถึง 2 ครั้งว่า คำกล่าวนี้เป็นของมานูเอลไม่ใช่ของพระองค์์เอง และได้ตรัสเพิ่มเติมว่า ความรุนแรงนั้นย่อม "เข้ากันไม่ได้กับธรรมชาติของพระผู้เป็นเจ้าและธรรมชาติของจิตวิญญาณ"

หลังการบรรยายที่ก่อให้เกิดปฏิกิริยาจากชาวมุสลิมทั่วโลกเมื่อวันที่ 15 ก.ย. ที่ผ่านมา เฟอเดอริโก ลอมบาร์ดี หัวหน้าโฆษกแห่งรัฐวาติกันออกแถลงการณ์ชี้แจงถึงการกล่าวพาดพิงศาสนาอิสลามว่า สมเด็จพระสันตะปาปาทรงไม่มีเจตนาที่จะโจมตีศาสนาอิสลามแต่อย่างใด

"พระองค์ประสงค์ที่จะปลูกฝังท่าทีของการเคารพกันและการสานเสวนากับศาสนาและวัฒนธรรมอื่นๆ ซึ่งนั่นรวมถึงศาสนาอิสลามด้วย" หัวหน้าโฆษกวาติกัน กล่าว

อย่างไรก็ตาม บรรดานักวิชาการอิสลามและผู้นำมุสลิมทั่วโลกต่างก็แสดงท่าทีต่อเหตุการณ์ดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง และเรียกร้องสมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต์ให้ขอโทษพร้อมกับถอนคำพูด

โดยผู้นำมุสลิมในอินโดนีเซียและปากีสถานได้ตอบโต้คำกล่าวของสันตะปาปาซึ่งเชื่อมโยงศาสนาอิสลามเข้ากับความรุนแรงว่า เป็นคำกล่าวที่กระทบต่อความกลมเกลียวทางศาสนา หลังจากผู้นำศาสนาในอียิปต์ได้ประณามคำกล่าวของโป๊ปเมื่อวันพฤหัสบดีพร้อมกับเรียกร้องให้ขอโทษไปก่อนหน้านี้ ระบุทัศนวิจารณ์ของโป๊ปสะท้อนว่าพระองค์เข้าใจอิสลามน้อยมาก ทั้งนี้ประธานกลุ่มออิควานมุสลิมีนหรือภราดรภาพมุสลิม มุฮัมมัด มะห์ดี อะกิฟ เรียกร้องให้ประเทศมุสลิมตัดความสัมพันธ์กับวาติกันเว้นแต่สมเด็จพระสันตะปาปาจะยอมถอนคำพูด

"โป๊ปได้ปลุกความโกรธแค้นของโลกอิสลามทั้งมวล และตอกย้ำความเชื่อที่ว่าตะวันตกเป็นปรปักษ์ต่อทุกอย่างที่เกี่ยวกับอิสลาม"

ขณะที่ ดีน ไซอัมซุดดิน ประธานกลุ่มมุฮัมมัดดิยะห์ ซึ่งเป็นกลุ่มมุสลิมขนาดใหญ่อันดับสองของอินโดนีเซียกล่าวว่า "ถ้อยแถลงของโป๊ปสะท้อนว่าท่านขาดปรีชาญาณ เห็นได้ชัดจากถ้อยแถลงว่าโป๊ปขาดความเข้าใจที่ถูกต้องในเรื่องอิสลาม" และว่าคำพูดนี้เป็นอันตรายต่อความสัมพันธ์อัน "กลมกลืน" ระหว่างชาวมุสลิมกับชาวคาทอลิก อย่างไรก็ตาม เขาได้เรียกร้องต่อชาวมุสลิมทั่วโลกไม่ให้ตอบโต้อย่างเลยเถิด

"ไม่ว่าโป๊ปจะขอโทษหรือไม่ ประชาชาติอิสลามควรแสดงให้เห็นว่า อิสลามเป็นศาสนาแห่งความเมตตากรุณา"

ส่วน เฟาซัน อัลอันชอรี โฆษกของกลุ่มหัวรุนแรง สภามูจาฮีดีนอินโดนีเซีย กล่าวว่า โป๊ปเข้าใจอิสลามและญิฮาดคลาดเคลื่อน "มุสลิมไม่อาจขจัดญิฮาดออกจากวาทกรรมอิสลามได้ เช่นเดียวกับชาวคริสเตียนไม่สามารถละทิ้งหลักตรีเอกานุภาพได้"

ขณะที่ สำนักข่าวอนาโตเลียของทางการตุรกีรายงานคำกล่าวของ อธิบดีกรมการศาสนา อาลี บาร์ดาโคกลู ว่าคำพูดของโป๊ปเป็นเรื่อง "น่าเสียใจที่สุด" พร้อมกับเรียกร้องให้เบเนดิกต์ทบทวนกำหนดการเดินทางเยือนตุรกีในปลายปีนี้ "ผมมองไม่เห็นประโยชน์จากคนที่จะมาเยือนโลกอิสลามด้วยความคิดเกี่ยวกับท่านศาสดาในลักษณะเช่นนี้ พระองค์ควรกำจัดความรู้สึกเกลียดชังของพระองค์เองออกไปก่อน"

นอกจากนี้อธิบดีกรมการศาสนาของตุรกิี ซึ่งมีอำนาจควบคุมอิหม่ามทุกคนในตุรกียังได้เอ่ยอ้างถึงอดีตซึ่งนักรบครูเสดของศาสนจักรโรมันคาทอลิกในยุคกลางได้ปฏิบัติอย่างโหดร้ายในนามของศาสนาต่อชาวคริสต์นิกายออร์โธดอกซ์ ชาวยิว และชาวมุสลิมด้วย

ขณะที่ นักการศาสนาอิสลามนิกายสุหนีในอิรักคนหนึ่งได้ออกมาเรียกร้องให้รัฐบาลเนรเทศผู้แทนทางการทูตจาอวาติกันออกนอกประเทศเพื่อเป็นการตอบโต้การกระทำของประมุขแห่งวาติกัน

อย่างไรก็ตาม นายกรัฐมนตรีแองเจลา แมร์เกล แห่งเยอรมนี ได้ออกมาแสดงการปกป้องประมุขแห่งวาติกัน โดยระบุว่า "พวกที่ออกมาวิพากษ์วิจารณ์โป๊ปนั้นมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับเจตนาที่พระองค์ต้องการชี้ให้เห็นในการบรรยาย

"ชัดเจนว่าโป๊ปยืนอยู่ข้างการสนับสนุนให้มีการพูดคุยกัน ซึ่งโดยส่วนตัวแล้ว ฉันเองก็สนับสนุน และเห็นว่าเป็นเรื่องสำคัญและเร่งด่วน สิ่งที่สมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกซ์ที่ 16 ทรงแสดงออก คือ พระองค์ทรงปฏิเสธการใช้ความรุนแรงในนามศาสนาโดยสิ้นเชิง" นายกรัฐมนตรีเยอรมนีกล่าว

เช่นเดียวกับในอังกฤษ ทางโบสถ์คาทอลิกก็ได้ออกมาปกป้องคำบรรยายของโป๊ป โดยชี้ให้เห็นว่า พระองค์ทรงมีความพยายามที่จะบอกให้รู้ว่า โลกจะต้องเรียนรู้จากความผิดพลาดในอดีตและเรียนรู้ที่จะใช้ชีวิตอยู่ด้วยการเคารพความเป็นตัวตนซึ่งกันและกัน

.......................................................................

ที่มา: ผู้จัดการออนไลน์, ไทยโพสต์