วันที่ 22 พ.ย. เมื่อเวลาประมาณ 20.15 น. พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี ออกโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย เพื่อแถลงผลการปฏิบัติภารกิจด้านต่างประเทศ

พล.อ.สุรยุทธ์ กล่าวว่า การทำงานของรัฐบาลในช่วงเกือบ 7สัปดาห์ที่ผ่านมา มีเรื่องหลัก ๆ 2 ประการที่จะต้องดำเนินการควบคู่กันไป นั่นคือในเรื่องของการสร้างความสามัคคีปรองดอง การดูแลปัญหาภาคใต้ การสร้างความเข้าใจกับมิตรประเทศ เพราะว่าเราคงไม่สามารถที่จะอยู่ประเทศเดียวได้ ถ้าหากว่าไม่ได้มีความเข้าใจกับมิตรประเทศ

ในส่วนของการทำงานในด้านการสร้างความเข้าใจนั้น ได้ดำเนินการในลักษณะซึ่งอาจเรียกว่าเริ่มต้นจากการเยือนมิตรประเทศซึ่งถือเป็นประเทศเพื่อนบ้านที่มีความใกล้ชิดกับมาก่อน เริ่มจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ราชอาณาจักรกัมพูชา ประเทศมาเลเซีย ประเทศอินโดนีเซีย ประเทศฟิลิปปินส์ ประเทศเวียดนาม บรูไนและวันที่23 พ.ย. ก็จะไปเยือนสหภาพพม่า

ในส่วนของการเยือนประเทศในกลุ่มอาเซียน ถือได้ว่าเป็นการที่จะสร้างความเชื่อมั่นว่า นโยบายต่างประเทศของไทยังยืนในส่วนของความสัมพันธ์ที่ต่อเนื่องไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลง ทั้งในระดับของระหว่าง ประเทศ คือ ทวิภาคี และในส่วนของกลุ่มประเทศ คือ พหุภาคี ซึ่งทั้งสองส่วนนี้เอง มิตรประเทศที่มีความใกล้ชิดกับไทย มีพรมแดนที่ติดกับไทยนั้นมีความเข้าใจถึงการที่จะสานต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศกันต่อไป

จากการเดินทางไปประเทศลาวและกัมพูชา ยังคงดำเนินการในเรื่องของความช่วยเหลือในกรอบที่ถือได้ว่าเป็นทวิภาคี จุดที่มีความสำเร็จในขณะนี้คงเป็นระหว่างลาวกับไทย จะขยายเส้นทางรถไฟจากจังหวัดหนองคาย ไปสู่กรุงเวียงจันทน์ และวันที่ 20 ธันวาคมที่จะถึงนี้จะมีการเปิดสะพานข้ามแม่น้ำโขง แห่งที่ 2 ที่จังหวัดมุกดาหาร ซึ่งสะพานแห่งนี้เองจะเป็นจุดเชื่อมต่อที่สำคัญที่สามารถจะเดินทางผ่านพื้นที่ตอนกลางของประเทศลาว และไปยังพื้นที่ตอนกลางของประเทศเวียดนามได้

พล.อ.สุรยุทธ์ กล่าวด้วยว่า ได้เห็นพ้องกันกับนายกรัฐมนตรีลาวและนายกรัฐมนตรีเวียดนาม ว่า จะมีการส่งเสริมทั้งในด้านการคมนาคม การค้าขาย และการท่องเที่ยว ซึ่งจะเป็นประโยชน์โดยอาศัยเส้นทางดังกล่าวนี้ สิ่งที่จะอำนวยให้การเดินทางสะดวกขึ้น จะตกลงกัน เช่น วิธีการผ่านแดน ควรจะอำนวยความสะดวกให้สำหรับประชาชนในท้องถิ่น

รถของประเทศไทย ซึ่งพวงมาลัยที่อยู่ตรงข้ามกับรถที่ใช้ในประเทศลาวและเวียดนาม จะได้มีการทำข้อตกลงในการที่จะใช้รถข้ามประเทศกันได้สะดวกมากยิ่งขึ้น

ในด้านของกัมพูชาจะได้มีการสร้างเส้นทางคมนาคมเพิ่มเติม ในส่วนที่รัฐบาลที่ผ่านมาได้มีข้อตกลงไว้แล้ว ในเรื่องเส้นทางทางถนนจากจังหวัดสีหนุวิลล์มาที่พรมแดนประเทศไทย ซึ่งประเทศไทยได้ดำเนินการก่อสร้างเส้นทางส่วนหนึ่งไว้แล้ว จะมีสะพานบางส่วนซึ่งจำเป็นจะต้องสร้างเพิ่มเติม ผมได้ดำเนินการต่อเนื่องกับนโยบายของรัฐบาลที่ผ่านมา มีเส้นทางรถไฟ ในภาพรวมจะเป็นโครงการเชื่อมต่อทางรถไฟจากทางตอนใต้ของประเทศจีนมายังประเทศเวียดนาม กัมพูชา และไทย และลงไปเชื่อมต่อกับประเทศมาเลเซีย สิงคโปร์ได้ ในส่วนของไทยมีความผูกพันที่จะช่วยดำเนินการในการก่อสร้างเส้นทางช่วงระหว่างปอยเปตไปถึงศรีโสภณ ส่วนที่เหลือระหว่างพนมเปญไปถึงโฮจิมินท์ซิตี้ ก็เป็นเรื่องที่รัฐบาลกัมพูชาได้รับความช่วยเหลือจากมิตรประเทศ

ถ้าหากแนวความคิดในเรื่องของการคมนาคมทางรถไฟนี้สำเร็จ ก็จะเป็นประโยชน์เป็นอย่างยิ่งต่อทั้งด้านการค้า ทั้งในด้านการเดินทางของผู้คนที่จะทำให้การติดต่อค้าขายระหว่างกลุ่มประเทศอาเซียนภูมิภาคทางตอนบนของสามารถที่จะทำมาค้าขายกับประเทศจีนได้สะดวกมากยิ่งขึ้น

นอกเหนือไปจากนั้น ในเรื่องของการหารือระหว่างกลุ่มประเทศอาเซียนกับประเทศจีน ซึ่งได้มีความตกลงหลัก ๆ ที่ได้ทำกันที่จะเชื่อมโยงข่ายคมนาคมให้สอดคล้องกับความตกลงในกรอบของอาเซียนกับจีนที่จะเปิดเขตการค้าเสรีขึ้น ประเทศไทยซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาเซียนได้เห็นชอบและลงนามไปแล้ว สำหรับเรื่องของการค้าเสรีระหว่างกลุ่มอาเซียนกับประเทศจีน จะมีทั้งด้านบวกและด้านลบ ซึ่งจะต้องมีการเตรียมการ จะต้องมีการเตรียมความพร้อมที่จะรับทั้งด้านบวกและด้านลบ

"ผมคิดว่าพี่น้องประชาชนทราบดีว่าในภาคการเกษตรของเราอาจจะมีผลกระทบอยู่บ้าง แต่ก็มีส่วนอื่น ๆ ที่พอจะชดเชยในส่วนที่เป็นผลกระทบทางด้านลบนั้นได้ อยากจะเสนอประเด็นตรงนี้ว่าเราควรจะได้มีการเตรียมการ มีการเตรียมความพร้อม แล้วเตรียมตัวที่จะแก้ไขทั้งในด้านบวกและด้านลบ ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ของความเป็นจริงให้มากขึ้น อีก 4 ปีข้างหน้า ข้อตกลงระหว่างอาเซียนกับจีนจะมีผลบังคับใช้ เพราะฉะนั้นเวลาที่เรามีอยู่ในช่วง 4 ปี ก็เป็นเวลาที่เราจะต้องเตรียมความพร้อม"

จากการพบระหว่างอาเซียนกับจีนที่นครหนานหนิง ได้มีการหารือกันถึงเส้นทางใหม่อีกเส้นทางหนึ่งนั่นคือเส้นทางรถยนต์จากทางตอนใต้ของแคว้นยูนาน ผ่านประเทศลาวเข้ามาสู่พื้นที่ทางด้านอำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย สิ่งที่ได้รับทราบในการเจรจาที่ฮานอย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ได้รับทราบจากรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ของจีนเช่นกันว่า ได้พิจารณาข้อเสนอของไทยแล้ว และจีนได้เสนอว่าจะลงทุนในการก่อสร้างสะพานนี้ เป็นส่วนครึ่งหนึ่ง อีกครึ่งหนึ่งจะเป็นส่วนที่ไทยนำมาพิจารณา นั่นเป็นเรื่องที่จะเกิดขึ้นในอนาคต เป็นโครงข่ายที่จะขยายการเดินทางการติดต่อทางการค้าให้มากยิ่งขึ้น

พล.อ.สุรยุทธ์ กล่าวต่อว่า ในส่วนของประเทศมาเลเซีย ซึ่งมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับเรา ได้เพิ่มกระชับความสัมพันธ์ให้มากยิ่งขึ้น โดยการไปพบกับนายกรัฐมนตรีของมาเลเซีย ได้มีการหารือกันอย่างตรงไปตรงมา แล้วได้รับความเชื่อถือได้รับความไว้วางใจ ที่เราจะติดต่อกันเมื่อเกิดปัญหาต่าง ๆ ขึ้น เมื่อมีปัญหาจะโทรศัพท์พูดคุยกัน ในกรณีของประเทศมาเลเซีย"ส่วนหนึ่งที่เราได้รับความช่วยเหลือคือมาเลเซียเป็นประธานของกลุ่มประเทศอิสลาม หรือ โอไอซี เมื่อเป็นประธานก็สามารถที่จะทำให้ความเชื่อถือความไว้วางใจที่ประเทศไทยจะแก้ไขปัญหาของ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยวิธีการทางสันตินั้นเป็นไปในลักษณะที่ได้มีการตอบรับมากยิ่งขึ้น ต่อการดำเนินงานของรัฐบาลในช่วงเวลาที่ผ่านมาเกี่ยวกับปัญหาทางภาคใต้ ไม่ว่าจะเป็นการไปพบกับผู้นำศาสนา ไม่ว่าจะเป็นการไปพบกับเด็ก ๆ เยาวชนก็ตามได้รับความเชื่อถือและความไว้วางใจทั้งจากภายในและภายนอกเพิ่มมากยิ่งขึ้น

โดยทางโอไอซี. ได้ประกาศสนับสนุนแนวทางแก้ไขปัญหาของเรา ซึ่งเน้นในเรื่องของการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี"สำหรับการเดินทางไปเยือนประเทศพม่าวันที่23 พ.ย. มีความสำคัญที่จะต้องสร้างความเชื่อมั่นว่านโยบายต่างประเทศของเรานั้น ยังคงยืนอยู่ในทิศทางและในแนวทางที่ใกล้เคียงกับของเดิมที่ผ่านมา โดยที่เรื่องหลัก ๆ ในด้านที่มีความสำคัญต่อไปข้างหน้า โดยได้มีโอกาสพูดกับท่านนายกรัฐมนตรีของพม่าแล้วว่า ในเรื่องที่รัฐบาลที่ผ่านมาได้มีความตกลงในการขยายต่อเส้นทาง รัฐบาลไทยยังคงยืนหยัดอยู่ในข้อตกลงอันนั้น จะส่งเสริมและขอความร่วมมือจากรัฐบาลพม่าที่จะให้ความปลอดภัยกับคณะสำรวจและเจ้าหน้าที่ที่จะเข้าไปดำเนินการก่อสร้างเส้นทางอันนั้นด้วย

นอกจากนี้จะหารือเรื่องของแรงงาน จะได้นำเสนอปัญหาในเรื่องของแรงงาน เรามีความจำเป็นที่จะต้องทำเรื่องนี้ให้ถูกต้องตามกฎหมาย ทำให้เกิดความเป็นธรรมต่อผู้ใช้แรงงานและดูแลสวัสดิภาพของผู้ใช้แรงงานตามมาตรฐานสิทธิมนุษยชน

" นั่นเป็นสิ่งที่ผมอยากจะเรียนว่าในการสร้างความเข้าใจกับมิตรประเทศต่าง ๆ นั้น ยืนอยู่บนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วมกัน ยืนอยู่บนพื้นฐานของความเข้าใจที่จะเดินไปข้างหน้าเมื่อโอกาสที่จะมีความก้าวหน้าในทางเศรษฐกิจ ทางการคมนาคม เกิดขึ้น เราจะต้องพิจารณาโอกาสนั้นและดูให้รอบคอบว่าโอกาสนั้นเราสามารถที่จะนำมาใช้ให้เป็นประโยชน์หรือว่าโอกาสนั้นจะทำให้เกิดผลลบต่อการทำงานของเราต่อไป"