อัยการเมืองซาคราเมนโต รัฐแคลิฟอร์เนีย แถลงเมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 50 ว่า ทางการสหรัฐได้จับกุมและดำเนินคดี นายพลวังเปา กับพวกรวม 9 คน ในข้อหาพยายามโค่นล้มรัฐบาลลาว โดยใช้กำลังและความรุนแรง โดยผู้ถูกจับกุมตัวส่วนใหญ่เป็นสมาชิกระดับสูงของชนกลุ่มน้อยเผ่าม้ง และยังมีนายแฮร์ริสัน แจ็ค อดีตนายทหารประจำกองกำลังเนชั่นแนล การ์ด ของแคลิฟอร์เนียรวมอยู่ด้วย

อัยการระบุว่า ผู้ต้องสงสัยทั้ง 9 คน ซึ่งมีอายุระหว่าง 50-60 ปี ได้ระดมเงินเพื่อจัดซื้ออาวุธปืนเอเค-47 จรวดสติงเกอร์ จรวดต่อสู้อากาศยาน จรวดต่อต้านรถถัง และวัตถุระเบิดชนิดอื่นๆ จำนวนหลายร้อยรายการ โดยจะขนผ่านไทยไปยังลาวเพื่อนำไปใช้โค่นล้มรัฐบาลลาว และทำลายอาคารที่ทำการรัฐบาลหลายแห่งให้ราบเป็นหน้ากอง โดยพระราชวังในกรุงเวียงจันทน์ เป็นเป้าหมายที่ผู้ต้องสงสัยกลุ่มนี้เล็งเอาไว้ด้วย ซึ่งหากถูกตัดสินว่ามีความผิดจริง ผู้ต้องสงสัยกลุ่มนี้อาจมีโทษถึงจำคุกตลอดชีวิต

ปฏิบัติการครั้งนี้มีขึ้นหลังจากที่ตำรวจและเจ้าหน้าที่ต่อต้านการก่อการร้ายของสหรัฐ ติดตามรอยผู้ต้องสงสัยกลุ่มนี้มานาน 6 เดือน ก่อนจะเข้าจับกุม โดยให้ตำรวจนอกเครื่องแบบปลอมตัวเป็นนายหน้าค้าอาวุธเข้าพบกับนายพลวัง เปา และสมัครพรรคพวก โดยมีนายแจ็ค เป็นคนกลางในการเจรจาซื้ออาวุธ ซึ่งนายพลวังเปา ตกลงจะซื้ออาวุธเป็นเงินสูงถึง 9.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยเงินส่วนใหญ่ได้มาจากผู้อพยพทั่วสหรัฐ

ทั้งนี้ นายพลวังเปา วัย 77 ปี เป็นอดีตนายพลประจำกองทัพบกลาว ที่กลายมาเป็นผู้นำกองกำลังชาวม้งเข้าร่วมกับซีไอเอทำ "สงครามลับ" เพื่อต่อต้านลัทธิคอมมิวนิสต์ ทั้งในลาวและในเวียดนาม ก่อนจะลี้ภัยมาอยู่ในสหรัฐเมื่อปี 2518 ภายหลังจากที่ลาวและเวียดนามกลายเป็นคอมมิวนิสต์ นายพลวังเปาได้รับการยกย่องในฐานะผู้ที่สร้างชีวิตใหม่ให้ชาวม้งอพยพหลายพันคนในสหรัฐ ส่วนนายพลแฮร์ริสัน วัย 60 ปี ที่ถูกจับกุมในคราวเดียวกันนี้ สื่อท้องถิ่นรายงานว่า เคยเข้าร่วมสงครามเวียดนาม และมีความสนิทชิดเชื้อกับชาวม้งในแคลิฟอร์เนียเป็นอย่างมาก

ปัจจุบันยังมีชาวม้งหลายกลุ่มกระจัดกระจายอยู่ในลาว ส่วนใหญ่เป็นลูกหลาน หรือเป็นอดีตนักรบประจำกองทัพลับที่ถูกซีไอเอทอดทิ้งให้เผชิญชะตากรรมตามลำพัง ภายหลังจากที่สหรัฐถอนทหารออกจากลาวในปี 2516 รัฐบาลคอมมิวนิสต์ลาว ได้ตามล่าผู้ที่เคยช่วยเหลือสหรัฐอย่างถอนรากถอนโคนทำให้ชาวม้งบางส่วนหนีตายเข้ามาในไทย และบางส่วนขอลี้ภัยต่อไปอยู่ในสหรัฐ

เมื่อวันที่ 5 มิ.ย.50 นายย้ง จันทะลังสี โฆษกกระทรวงการต่างประเทศ สปป.ลาว ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีที่มีรายงานว่า ทางการสหรัฐได้จับกุมตัวนายพล วัง เปา หัวหน้าฝ่ายต่อต้านรัฐบาลลาว ในข้อหามีอาวุธปืนในครอบครอง ที่ซานฟานซิสโก สหรัฐอเมริกา ว่า รัฐบาลลาวเห็นดีกับการกระทำของรัฐบาลสหรัฐ โดยกลุ่มนี้เป็นพลเมืองของสหรัฐที่ได้กระทำการที่ล้มล้างรัฐบาลลาวที่มีความสัมพันธ์อันดีกับรัฐบาลสรัฐ รวมทั้งเห็นสมควรแล้วที่ถูกลงโทษทางกฎหมาย ซึ่งรัฐบาลลาวจะติดตามศึกษากระบวนการทางกฎหมายของรัฐบาลสหรัฐต่อไป

ผู้สื่อข่าวถามว่า กลุ่มต่อต้านรัฐบาลลาวจะอ่อนแอลงหรือไม่ นายย้งกล่าวว่า ในประเทศลาวไม่มีกระบวนการต่อต้านลาว แต่จะส่งผลกระทบต่อคนลาวในสหรัฐเท่านั้น

ต่อข้อถามที่ว่า การจับกุมนายพลวังเปา จะส่งผลกระทบต่อผู้ลี้ภัยชาวม้งที่บ้านห้วยน้ำขาว จ.เพชรบูรณ์หรือไม่ นางย้งกล่าวว่า เป็นข่าวดีของผู้ลี้ภัยชาวม้งมากกว่า แต่จะเป็นข่าวร้ายของกลุ่มขบวนการลักลอบค้ามนุษย์ ซึ่งต่อไปนี้จะไม่สามารถอ้างชื่อนายวังเปาได้อีก และถือว่าเป็นผลดีที่จะไม่มีชาวม้งถูกหลอกอีกต่อไป

นายธฤต จรุงวัฒน์ อธิบดีกรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ กล่าวว่า กระทรวงรับทราบในเรื่องนี้ ซึ่งอยู่ในกระบวนการพิจารณาคดีของศาล การจับกุมนายพลวังเปาจะมีผลต่อผู้ลี้ภัยชาวม้งในไทยหรือไม่ ต้องรอไประยะยาว

ส่วนที่มีรายงานว่า ขบวนการต่อต้านลาว ใช้ประเทศไทยในการส่งอาวุธไปประเทศลาวนั้น นายธฤต กล่าวว่า ทางหน่วยความมั่นคงจะทำหน้าที่ตรวจสอบ แต่ยืนยันว่าประเทศไทยมีท่าทีที่ชัดเจนว่าจะไม่ยอมให้บุคคลใดใช้ไทยเป็นทางผ่าน เพื่อไปก่อความสงบในประเทศเพื่อนบ้าน

ที่มา : เว็บไซต์คมชัดลึก