แถลงการณ์

แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล

4 สิงหาคม 2551

พม่า: 20 ปี กับการจับกุมนักโทษการเมืองกว่า 2,000 คน

20 ปี หลังจากเหตุการณ์เคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในพม่าซึ่งถูกปราบปรามอย่างรุนแรง สหประชาชาติควรกำหนดมาตรการที่เข้มแข็งเพื่อการเรียกร้องให้รัฐบาลพม่าปล่อยตัว U Win Tin และนักโทษทางความคิดคนอื่นๆ ที่ยังคงถูกกักขังอยู่จนถึงปัจจุบัน

นายอัมบราฮิม แกมบารี ที่ปรึกษาพิเศษของเลขาธิการแห่งสหประชาชาติ และนายโทมัส โอเจีย ควินทานา ผู้แทนพิเศษเพื่อรายงานสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในพม่า จะเดินทางไปประเทศพม่าในเดือนนี้

เหตุการณ์การเรียกร้องประชาธิปไตยในพม่าเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2531 หรือเหตุการณ์ 8888 เกิดจากการเรียกร้องประชาธิปไตยของนักศึกษาในกรุงย่างกุ้ง (ชื่อเดิมคือ กรุงร่างกุ้ง) แล้วแพร่ขยายอย่างรวดเร็วเข้าไปในเมืองอื่นๆ ผู้คนได้ให้การสนับสนุนอย่างแพร่หลาย และการเคลื่อนไหวขยายตัวอย่างรวดเร็วภายใน 6 สัปดาห์ ต่อมารัฐบาลพม่าได้เข้าควบคุมสถานการณ์ และจบลงด้วยการใช้กำลังเข้าปราบปราม และฆ่าประชาชนกว่า 3,000 คน หลายพันคนถูกคุมขัง และหลายคนหายตัวไปโดยไม่รู้ชะตากรรม

จนกระทั่งปัจจุบัน แม้ว่าสหประชาชาติจะพยายามเข้าไปคลี่คลายปัญหาในพม่า ทั้งโดยการมีมติของสมัชชาใหญ่ มติของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชน และคณะทูต 35 คน จากที่ปรึกษาพิเศษ ผู้แทนพิเศษ และผู้อาวุโสในประเทศ แต่การจองจำนักโทษการเมืองกว่า 2,050 คน ก็ยังคงดำเนินต่อไป และเมื่อ 10 เดือนที่ผ่านมาก็ยังคงมีการจับกุมประชาชนอีกกว่า 900 คน

"แม้ว่ารัฐบาลพม่าจะหยิบยกข้อกล่าวอ้างต่างๆนานา เพื่อแสดงให้เห็นว่ารัฐบาลมีการผ่อนคลายการใช้อำนาจทางเมืองโดยเปิดให้ประชาชนมีส่วนร่วมทางการเมืองที่กว้างขวางขึ้น แต่ U Win Tin ก็ยังถูกคุมขังอยู่ในคุกด้วยข้อหาที่สืบเนื่องมาจากการเคลื่อนไหวในปี 2531 และก็ยังคงมีการคุมขังนักโทษอีกหลายพันคนเช่นเดียวกัน" นายเบนจามิน ซาเวกี นักวิจัยเรื่องพม่าของแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล กล่าว

"ไม่มีอะไรจะเป็นเครื่องหักล้างข้อกล่าวอ้างของรัฐบาลได้ดีไปกว่าความจริงที่ว่า ยังคงมีคนจำนวนไม่น้อยถูกกักขังอยู่ในคุกเป็นเวลานาน และจำนวนคนที่ถูกคุมขังก็ปรากฏเป็นจำนวนมากเป็นประวัติการณ์ตั้งแต่เกิดเหตุการณ์เคลื่อนไหวเมื่อ 20 ปีที่แล้ว"

"ในขณะที่ U Win Tin เป็นนักโทษทางความคิดที่ถูกคุมขังนานที่สุดในพม่า เขาจึงไม่เคยอยู่อย่างโดดเดี่ยว" นายซาเวกี กล่าว

"เขาถูกกักขังร่วมกับนักโทษอีกหลายพันคน ตั้งแต่ปี 2531 อย่างน้อยๆ ก็ร่วมกับนักโทษประมาณ 900 คน ซึ่งถูกจับเมื่อ 10 เดือนที่ผ่านมา ดังนั้น สหประชาชาติจึงไม่ควรจะประนีประนอมกับคำสัญญาลมๆแล้งๆ ของรัฐบาลอีกต่อไป แต่ต้องทำให้รัฐบาลพม่ารักษาคำมั่นสัญญาอย่างจริงจังเสียที"

ทั้งนี้ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ขอเรียกร้องให้ปล่อยตัวนักโทษทางความคิดโดยทันทีอย่างไม่มีเงื่อนไข โดยเฉพาะอย่างยิ่งแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ขอเรียกร้องสหประชาชาติให้กดดันรัฐบาลพม่าให้ปล่อยตัวนักโทษ 20 คน ดังมีรายนามต่อไปนี้

·         U Win Tin (ชาย) อายุ 78 ปี ผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการต่อต้านรัฐบาลและนักการเมืองอาวุโสในพรรคฝ่ายค้าน National League for Democracy (NLD) ถูกคุมขังตั้งแต่ปี 2532 เขาต้องทนทุกข์ทรมานจากปัญหาสุขภาพที่รุมเร้า และเขามีกำหนดปล่อยตัวในปี 2552

·         Win Htein (ชาย) อายุ 66 ปี ผู้ช่วยอาวุโสของอองซาน ซูจี ถูกคุมขังเมื่อปี 2539 ในหลายข้อหา รวมทั้งข้อหาจัดตั้งชาวนาและสมาชิกพรรค NLD เพื่อรวบรวมข้อมูลทางสถิติของภาคเกษตรกรรม เขากำลังถูกขังเดี่ยวและทนทรมานด้วยปัญหาสุขภาพอย่างหนัก ซึ่งรวมทั้งโรคความดันโลหิตสูงและโรคหัวใจ

·         Dr. Daw May Win Myint (หญิง) อายุ 58 ปี และ Dr. Than Nyein (ชาย) อายุ 71 ปี ทั้งสองคนเป็นอดีต ส.ส.ที่มาจากการเลือกตั้ง และถูกคุมขังเมื่อปี 2540 ในข้อหาจัดประชุมพรรค NLD การรับโทษในข้อหาเดิมถูกขยายระยะเวลาการคุมขังออกไปหลายต่อหลายครั้งตั้งแต่ปี 2547 และพวกเขากำลังทรมานกับปัญหาสุขภาพ

·         Aung Tun (ชาย) อายุ 41 ปี สมาชิก All Burma Federation of Student Unions (Lower Burma) ที่มีบทบาทสำคัญ ถูกคุมขังเมื่อ 2541 โดยได้รับโทษจำคุก 17 ปี ในข้อหาสมคบกับกลุ่มก่อการร้าย และเขียนบันทึกประวัติศาสตร์การเคลื่อนไหวของขบวนการนักศึกษาในพม่า เขากำลังทรมานกับโรคหืดหอบขั้นรุนแรงและวัณโรค ซึ่งเขาไม่ได้รับการรักษาพยาบาลเป็นเวลานานมาแล้ว

·         Myo Min Zaw (ชาย) อายุ 31 ปี และ Ko Aye Aung (ชาย) อายุ 33 ปี นักศึกษา ถูกคุมขังเมื่อปี 2541 ในข้อหาที่เข้าร่วมในการเดินขบวนของนักศึกษาเพื่อเรียกร้องให้มีการพัฒนาการศึกษา และเรียกร้องผลการเลือกตั้งที่บริสุทธิ์ยุติธรรม ในปี 2533 พวกเขาถูกตัดสินจำคุก 52 ปี และ 45 ปี ตามลำดับ โดยถูกคุมขังในคุกที่ห่างไกลและกำลังทรมานกับปัญหาสุขภาพ

·         Ma Khin Khin Leh (หญิง) อายุ 42 ปี อาชีพครู ต้องโทษจำคุกตลอดชีวิตเมื่อปี 2542 เมื่อรัฐบาลไม่สามารถสืบหาสามีของเธอผู้ซึ่งมีบทบาททางการเมืองมาลงโทษได้ ในขณะนี้เธอกำลังป่วยด้วยโรคมะเร็งและไขข้ออักเสบ

·         Khaing Kaung San (ชาย) อายุ 37 ปี ผู้ต่อต้านรัฐบาลซึ่งทำงานเกี่ยวกับองค์กรสวัสดิการเพื่อชนชาติ Arakanese ถูกคุมขังในปี 2543 หลังจากที่ถูกส่งตัวกลับจากค่ายผู้ลี้ภัยในประเทศไทย

·         Saw Naing Naing (ชาย) อายุ 66 ปี อดีตส.ส.จากการเลือกตั้งและอดีตนักโทษทางความคิดซึ่งถูกคุมขังระหว่างปี 2533 - 2542 และ Soe Han (ชาย) อายุ 65 ปี ทนายความ ถูกจำคุก 21 ปีตั้งแต่ปี 2543 ในข้อหาเขียนแถลงการณ์เรียกร้องให้ปล่อยตัวอองซาน ซูจี ทั้งนี้ Saw Naing Naing กำลังตกอยู่ในฐานะเป็นอาชญากรที่อยู่ในลำดับรายชื่อของนักโทษประหาร

·         U Khun Htun O (ชาย) อายุ 65 ปี ผู้แทนทางการเมืองที่มีอาวุโสที่สุดแห่งรัฐฉานซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยในพม่า ถูกคุมขังเมื่อปี 2548 ในข้อหาเข้าร่วมการหารือเกี่ยวกับแผนปฏิบัติการเพื่อการเปลี่ยนผ่านทางการเมือง

·         Min Ko Naing (ชาย) อายุ 45 ปี ผู้นำคนสำคัญในเหตุการณ์เรียกร้องประชาธิปไตยในปี 2531 อดีตนักโทษทางความคิดระหว่างปี 2532 - 2537 และผู้ก่อตั้งกลุ่มนักศึกษาในเหตุการณ์ต่อสู้ 88 ถูกคุมขังในเดือนสิงหาคม 2550 ในข้อหาเข้าร่วมกับการประท้วง และขณะนี้เขาถูกปฏิเสธที่จะให้การรักษาพยาบาลในอาการป่วยของเขา

·         U Ohn Than (ชาย) อายุ 61 ปี นักกิจกรรม ต้องโทษจำคุกตลอดชีวิตเมื่อเดือนสิงหาคม 2550 หลังจากเข้าร่วมการประท้วงหน้าสถานทูตสหรัฐในกรุงย่างกุ้ง เขาถูกคุมขังในสถานที่ที่ห่างไกลจากครอบครัว และกำลังป่วยเป็นโรคมาลาเรียขึ้นสมอง

·         Hla Myo Naung (ชาย) อายุ 40 ปี สมาชิกระดับนำของกลุ่มนักศึกษาในเหตุการณ์ต่อสู้ 88 ถูกคุมขังเมื่อเดือนตุลาคม 2550 ซึ่งเขาปรากฏตัวขึ้นหลังจากซ่อนตัวเพื่อรักษากระจกตาที่ฉีกขาด ขณะนี้เขากำลังอยู่ในภาวะที่เสี่ยงกับการตาบอดเนื่องจากไม่ได้รับการรักษาพยาบาลที่เหมาะสม

·         Thin Thin Aye (Mie Mie) (หญิง) อายุ 38 ปี และ Htay Kywe (ชาย) อายุ 40 ปี สมาชิกระดับนำของกลุ่มนักศึกษาในเหตุการณ์ต่อสู้ 88 และ Zaw Htet Ko Ko (ชาย) อายุ 27 ปี สมาชิกรุ่นใหม่ของกลุ่มนักศึกษาในเหตุการณ์ต่อสู้ 88 ถูกคุมขังเมื่อเดือนตุลาคม 2550 เนื่องจากถูกตามล่าหลังเหตุการณ์ปะทะกัน Mie Mie ต้องทนทุกข์ทรมานด้วยโรคหัวใจซึ่งเกิดขึ้นในระหว่างการคุมขัง และถูกปฏิเสธการให้การรักษาพยาบาลช่วงระยะเวลาหนึ่ง Zaw Htet Ko Ko ถูกปฏิเสธการให้การรักษาพยาบาลโรคต่อมทอนซิลอักเสบ

·         U Gambira (ชาย) อายุ 29 ปี พระและผู้ร่วมก่อตั้ง All Burma Monks Alliance ในเหตุการณ์การประท้วงเมื่อเดือนกันยายน 2550 ถูกคุมขังในเดือนพฤศจิกายน 2550 หลังจากที่สมาชิกในครอบครัวของเขาถูกจับเป็นตัวประกันเพื่อบีบบังคับให้เขาออกมามอบตัว เขาถูกทรมานและถูกเปลือยในคุก และถูกส่งตัวไปขังเดี่ยวในเดือนมีนาคม 2551

·         Myo Yang Naung Thein (ชาย) อายุ 34 ปี สมาชิกของกลุ่มนักศึกษาในเหตุการณ์ต่อสู้ 88 ถูกคุมขังในเดือนธันวาคม 2550 เพียงเพราะว่าเขามีส่วนเกี่ยวข้องกับนักกิจกรรมที่ถูกถ่ายรูปไว้ได้ในเหตุการณ์กรประท้วงในเดือนกันยายน 2550 ร่างกายของเขาท่อนล่างเป็นอัมพาต ซึ่งสันนิษฐานว่าอาจเกิดจากการถูกซ้อมทรมานในระหว่างการสอบสวนและไม่ได้รับการรักษาพยาบาลเป็นเวลานาน

นักโทษทางความคิดทั้ง 20 คน เหล่านี้ ล้วนแล้วแต่เป็นผู้ที่ถูกคุมขังในระหว่างปี 2532 - 2550 ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่ชัดเจนของการคุกคามทางการเมืองอย่างต่อเนื่องของรัฐบาลพม่าในระยะเวลา 20 ปีที่ผ่านมาตั้งแต่เกิดเหตุการณ์การเรียกร้องประชาธิปไตยในปี 2531