สินธุ์สวัสดิ์ ยอดบางเตย

อดีตผู้ประสานงานแนวร่วมศิลปินแห่งประเทศไทย (ตึก กตป.) ๒๕๑๘

ผู้จัดการสถาบันปรีดี พนมยงค์

๑๔ ตุลาคม ๒๕๕๑

คำกล่าวสดุดีวีรชนประชาธิปไตย ในวาระครบรอบ ๓๕ ปี

เหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ โดยตัวแทนฝ่ายประชาธิปไตย

น้อมกาย วาจา ใจ ตั้งจิตคารวะวีรชนหาญกล้า ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖

ในวาระที่ เหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ ได้เวียนมาบรรจบครบรอบ ๓๕ ปี ในปีพุทธศักราช ๒๕๕๑ นี้ ขอให้เราทั้งหลายได้พิจารณาเจตนารมณ์ประชาธิปไตยสมบูรณ์ของวีรชน ๑๔ ตุลาคม เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงจิตวิญญาณแห่งการต่อสู้กล้าเสียสละเพื่อสิทธิเสรีภาพของราษฎรทั้งหลาย

เมื่อเหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ สิ้นสุดลง ท่านอาจารย์ปรีดี พนมยงค์ ได้เสนอบทความเรื่อง "จงพิทักษ์เจตนารมณ์ประชาธิปไตยสมบูรณ์ของวีรชน ๑๔ ตุลาคม" มีเนื้อหาในบทที่หนึ่ง ดังนี้

วันที่ ๑๔ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๖ เป็นวันสำคัญวันหนึ่งแห่งประวัติศาสตร์ของชาติไทย คือเป็นวันชัยชนะก้าวแรกของเยาวชนหญิงชายไทย ภายใต้การนำของนิสิต นักศึกษา นักเรียนแห่งสถาบันศึกษามากหลาย ซึ่งได้รับการสนับสนุนและร่วมมือจากราษฎรไทยทุกชนชาติ และทุกชั้นวรรณะที่รักชาติจำนวนหลายล้านคน ผนึกกันเป็นขบวนการเรียกร้องรัฐธรรมนูญประชาธิปไตยสมบูรณ์ให้แก่ปวงชนชาวไทย ฝ่ายครองอำนาจรัฐสั่งทหารและตำรวจเฉพาะส่วนที่ยอมเป็นเครื่องมือของพวกเขา ใช้อาวุธทันสมัยเข้าปราบปรามขบวนการนั้นซึ่งมีแต่มือเปล่า หรือบางคนมีเพียงแต่ไม้พลองเพื่อป้องกันตัว แต่ขบวนการนั้นมิได้หวาดหวั่น โดยยืนหยัดมั่นคงยอมพลีชีพกับสละความสุขความสำราญส่วนตัวเพื่อชาติ และมวลราษฎรซึ่งเป็นที่เคารพรักยอดยิ่งที่สุด วีรชนเป็นจำนวนมากต้องถูกฆ่าตายและได้รับบาดเจ็บและสาบสูญไป ส่วนผู้ที่ยังคงมีชีวิตอยู่โดยมิได้รับบาดเจ็บทางกาย  ก็ได้รับความเหน็ดเหนื่อยทางกายและทางสมองอย่างหนัก ผลแห่งความเสียสละแห่งวีรชนทั้งหลายในการต่อสู้โดยชอบธรรมได้บรรลุชัยชนะก้าวแรก คือรัฐบาลซึ่งมีจอมพลถนอม กิตติขจร เป็นนายกรัฐมนตรีและจอมพลประภาส จารุเสถียร เป็นรองนายกรัฐมนตรีต้องลาออกพร้อมทั้งตำแหน่งผู้บัญชาการและรองผู้บัญชาการทหารสูงสุด ครั้นแล้วได้มีพระบรมราชโองการแต่งตั้งนายสัญญา ธรรมศักดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรี ซึ่งได้แถลงยืนยันจะจัดให้มีรัฐธรรมนูญประชาธิปไตย และมีการเลือกตั้งภายใน ๖ เดือน

ข้าพเจ้าขอร่วมกับมวลราษฎรไทยที่รักชาติแสดงความสักการะและสดุดีวีรชนทั้งปวงนั้น พระพุทธองค์ทรงเทศนาสั่งสอนไว้มีใจความสำคัญตอนหนึ่งว่า สาธุชนพึงบำเพ็ญตนด้วยกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีอุปการคุณ ชาวไทยที่เป็นคริสต์ศาสนิกชนและอิสลามิกชน ก็บำเพ็ญตนปฏิบัติตามทำนองคลองธรรมเช่นเดียวกับของพระศาสดา ดังนั้นจึงเป็นการสมควรแล้วที่เราชาวไทยที่รักชาติจำนวนมากหลายแสดงกตัญญูรู้อุปการคุณของวีรชนโดยทางกาย วาจา ใจ และการบำเพ็ญกุศลทักษิณานุประทาน ตลอดทั้งร่วมมือกันในการสร้างอนุสาวรีย์ เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่วีรชนทั้งหลายนั้น

พระพุทธองค์ตรัสไว้อีกว่า กตัญญูจะต้องควบคู่ไปกับกตเวที ฉะนั้นการพิทักษ์เจตนารมณ์ประชาธิปไตยสมบูรณ์ของวีรชน ๑๔ ตุลาคม ให้มั่นคงไว้และพัฒนายิ่งขึ้นนั้น จึงเป็นกตเวทีสำคัญยิ่งที่สาธุชนผู้รักชาติพึงปฏิบัติ

ณ วันนี้ครบรอบ ๓๕ ปี เหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ เจตนารมณ์ประชาธิปไตยสมบูรณ์ของราษฎรไทยที่เหล่าวีรชน ๑๔ ตุลา เสียสละเลือดเนื้อและชีวิตเพื่อให้ได้มา ยังไม่พัฒนาก้าวหน้าไปอย่างที่ควรเป็น โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถานการณ์การเมืองในสังคมไทยขณะนี้ ไม่ว่าฝ่ายใดซึ่งขัดแย้งกันจนแบ่งพวกเป็นกลุ่มเป็นเหล่า ต่างฝ่ายต่างหากำลังสนับสนุนตน ช่วงชิงเอาประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศมาเป็นพวก จะต้องน้อมนำเอาแนวทางแก้ไขปัญหาด้วยสันติ ไม่ใช่อสันติมาเป็นเครื่องนำทาง   เน้นการเมืองที่ต้องเปิดโอกาสให้แก่การตรวจสอบของสาธารณชนอย่างกว้างขวาง ทั้งในระบบและนอกระบบ โดยหลักใหญ่จะต้องตระหนักและเห็นความสำคัญของความมี ประชาธิปไตยที่แท้จริงของราษฎร ซึ่งจะทำให้มีสันติภาพที่แท้จริงของราษฎร นำไปสู่ มีความเป็นธรรมของราษฎรอย่างเท่าเทียมทุกชนชั้นชนชาติที่ประกอบเข้าเป็นสังคมไทย เพื่อให้สังคมไทยก้าวไปสู่ประชาธิปไตยสมบูรณ์ ที่มีหลักการสำคัญว่า อำนาจสูงสุดของประเทศนั้นเป็นของราษฎรทั้งหลาย อย่างแท้จริง  นั่นคือรูปธรรมที่ควรปฏิบัติเทียบเท่ากับการน้อมกาย วาจา ใจ คารวะจิตวิญญาณแห่ง ๑๔ ตุลา จิตวิญญาณเพื่อประชาธิปไตยสมบูรณ์ของมวลราษฎรไทย     ซึ่งจักดำรงคงอยู่คู่ผืนแผ่นดินไทยตลอดไป