อับดุลการีม นาคนาวา

หลักฐานเก่าแก่ – บรรดานักเรียนและครูสอนศาสนาอิสลามพากันเยี่ยมชมบ่อน้ำซึ่งอดีตเป็นที่ตั้งปอเนาะของเชคดาวูด
นักปราชญ์ผู้รู้ศาสนาอิสลามชื่อดังระดับโลกของปัตตานีในช่วง 200 ปีที่แล้ว
ที่บ้านปาเระ หมู่ที่ 2 ต.บาราโหม อ.เมือง จ.ปัตตานี หลังจากเข้าร่วมงานเปิดสภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ ดารุสลาม

ในสถานการณ์ความไม่สงบ บทบาทของผู้นำศาสนาอิสลามอิสลามในพื้นที่ถูกตั้งคำถามอย่างมากว่า เหตุใดจึงไม่ออกมาให้ความเห็นอย่างชัดเจนถึงเรื่องราวการจับอาวุธต่อสู้ของคนกลุ่มหนึ่งในชายแดนใต้ว่า ถูกต้องตามหลักศาสนาหรือไม่ ด้วยเหตุดังกล่าว กลุ่มผู้นำศาสนาในพื้นที่ จึงพยายามรวมกลุ่มเพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กับองค์กร เพื่อให้สามารถชี้นำสังคมได้อย่างจริงจัง บทบาทส่วนหนึ่งก็คือการก่อตั้งสภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลาม

สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลาม มีการเปิดตัวอย่างเป็นทางการไปแล้ว เมื่อวันที่ 21 มกราคม 2556 ที่ผ่านมาอย่างยิ่งใหญ่ ที่บ้านปาเระ หมู่ที่ 2 ต.บาราโหม อ.เมือง จ.ปัตตานี โดยมีผู้หลักผู้ใหญ่ เช่น นายอาศิส พิทักษ์คุมพล จุฬาราชมนตรี พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง เลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) รวมทั้งโต๊ะครู ผู้นำศาสนา นักเรียนปอเนาะเข้าร่วมงานคับคั่งกว่า 8,000 คน

เป็นงานที่จัดพร้อมกับงานเมาลิดนบีบนที่ดินที่จะก่อสร้างเป็นศูนย์สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมูลนิธิ ซึ่งที่ดินส่วนหนึ่งเป็นที่ตั้งของปอเนาะหรือโรงเรียนสอนศาสนาของเชคดาวูด บินอับดุลลอฮฺ บินอิดริส อัลฟาฏอนีย์ นักปราชญ์ผู้รู้ทางด้านศาสนาอิสลามชื่อดังของปัตตานีในอดีต ซึ่งยังมีบ่อน้ำของเชคดาวูดเหลืออยู่เป็นหลักฐานบริเวณด้านหลังของพื้นที่ก่อสร้างศูนย์ฯ ซึ่งที่ผ่านมามีประชาชนแวะมาเยี่ยมชมบ่อน้ำดังกล่าวอย่างสม่ำเสมอ

ทำไมการศูนย์สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมูลนิธิ จึงได้มาก่อสร้างบนที่ดินของอูลามาอฺที่มีชื่อระดับโลกในช่วง 200 ปีที่แล้ว “บาบออับดุลการีม” หรือนายอับดุลการีม บินฮัสบุลลอฮฺ นาคนาวา โต๊ะครูสถาบันศึกษาปอเนาะดาลอ อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี ในฐานะประธานสภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมูลนิธิ ซึ่งภาคภูมิใจกับที่ดินผืนนี้มาก เพราะมีคุณค่าทางจิตวิญญาณ ไม่สามารถที่จะเปรียบเทียบมูลค่าราคาใดๆได้ จะให้คำตอบเรื่องนี้

ความเป็นมาของสภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลาม?
สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามก่อตั้งมานานแล้ว เริ่มก่อตั้งขึ้นมาเมื่อปี พ.ศ.2536 โดยโต๊ะครูฮัจญี ฮูเซ็น บิน มูฮัมหมัด แห่งปอเนาะดาลอ มีวัตถุประสงค์เพื่อถกประเด็นที่กำลังปะทุขึ้นในสังคมปัจจุบัน โดยเฉพาะประเด็นที่เกี่ยวเนื่องกับหลักอากีดะฮ์ (ความเอกกะ) กฎหมายอิสลาม (ฮูกุมฟิกฮ์) และประเด็นปัญหาร่วมสมัย โดยทำหน้าที่ในการฟัตวา (ชี้ขาด) เพื่อให้สังคมได้มีที่พึ่งในการหาคำตอบ

ก่อนที่จะมีการจัดตั้งเป็นสภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามได้อย่างทุกวันนี้ ไม่ใช่เป็นเรื่องง่ายๆ เลย แต่เดิมเป็นแค่ชมรมเล็กๆ ชมรมหนึ่ง ที่ไม่ได้เป็นที่รู้จักมากนัก ประกอบกับในช่วงนั้นมีอุปสรรคมากมาย ทั้งความไม่มั่นคง ความไม่มั่นใจในความปลอดภัย ก็เลยเงียบไประยะหนึ่ง แต่ชมรมยังคงอยู่ ไม่ได้หายไปไหน จากวันนั้นถึงวันนี้ก็อัลฮัมดูลิลลาฮ (ขอบคุณพระเจ้า)ที่ทำให้มีวันนี้ขึ้นมา

สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมีบทบาทอะไรบ้าง?
อย่างที่บอก สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามเป็นที่ทำการของอูลามาอฺฟอฏอนีย์ ซึ่งครอบคลุมทั้ง 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เป็นทั้งที่ชุมนุมของบรรดาผู้รู้ เป็นสถาบันหลักในการออกคำสั่งหรือฟัตวาในประเด็นศาสนาให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ในขณะเดียวกันเพื่อเป็นการรวมกันของบรรดาอูลามาอฺให้เป็นหนึ่งบนรากฐานอัลอิสลาม

เหตุใดถึงเลือกสถานที่บริเวณนี้ก่อสร้างศูนย์สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมูลนิธิ?
คงเป็นเพราะตักดีร(ลิขิต)ของอัลลอฮฺ เพราะตามความเป็นจริงที่นี่คงไม่น่าจะเป็นสถานที่สำหรับเราแน่นนอน เพราะเจ้าของมีแผนจะสร้างบ้านจัดสรรอยู่ด้วย อีกอย่างเราไม่นึกไม่ฝันสักนิดเลยว่าจะมาอยู่ที่นี่เพราะก่อนหน้านี้ได้ไปดูสถานที่แห่งหนึ่งแต่ก็ยังไม่ได้ตกลงจะซื้อ

ขอเล่าอย่างคร่าวว่า วันนั้นผมได้ไปเยี่ยมอุสตาซอิสมาแอล เบญจสมิทธิ์ (นักประวัติศาสตร์คนหนึ่ง) แล้วจู่ๆ ท่านก็เอยขึ้นว่า บาบอสนใจอยากซื้อที่ดินของท่านเชคดาวูดไหม ได้ฟังอย่างนั้นก็รู้สึกดีใจมาก ก็เลยตอบตกลงทันที และให้อุสตาซอิสมาแอลติดต่อกับเจ้าของที่ดินทันที

ที่ดินของเชคดาวูด คือบริเวณที่ตั้งบ่อน้ำด้านหลังพื้นที่ที่จะก่อสร้างศูนย์ เนื้อที่ประมาณ 1 ไร่เศษ ในราคา 320,000 บาท แต่เจ้าของมีข้อแม้ว่าต้องรีบนำเงินมาจ่ายภายในเวลา 10 วันเท่านั้น ผมก็ตอบตกลงไปอย่างง่ายๆ ทั้งที่ในช่วงนั้นไม่มีงบแม้แต่บาทเดียว

หลังจากตกลงกันเรียบร้อยก็กลับไป แต่ไม่รู้ว่าอะไรมาดลใจ ทำให้ลืมเรื่องนั้นไปเสียทั้งๆ ที่เขาให้เวลาแค่ 10 วันเท่านั้น แต่ด้วยตักดีรอีกครั้ง กระทั่ง 2 วันสุดท้ายก่อนจะครบกำหนดจึงนึกขึ้นได้ ทำให้ผมต้องหายใจรดต้นคอ เพราะเหลือเวลาไม่มากเพราะเจ้าของร้อนเงิน ไม่อย่างนั้นเขาจะขายให้คนอื่น เพราะมีคนรอจะซื้อยู่แล้ว

ตอนั้นเงินยังไม่มี หากชักช้ามีหวังพลาดไปอย่างน่าเสียดาย ก็เลยต้องวิ่งหาเงินจากพรรคพวกรวมทั้งญาติมิตรจากที่ต่างๆ ใครให้ได้ 5,000 บาทก็เอามาก่อน หาไปเรื่อยๆ ที่นั่นนิด ที่นี่หน่อย จนครบและจ่ายเงินได้ทันวันที่กำหนด

ส่วนที่ดินส่วนอื่นซื้อมาในราคาทั้งหมด 6,700,000 บาท มาจากเงินบริจาคของประชาชนทั้งหมด โดยในเดือนเมษายนนี้จะจัดงานเลี้ยงสมทบทุนสร้างอาคารทั้งหมด ซึ่งจะต้องใช้งบประมาณทั้ง 70 ล้านบาท

โดยที่ดินทั้งหมดมี 12 ไร่ จะมีการก่อสร้างมัสยิด สำนักงาน ห้องประชุม ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ โดยจะรวบรวมผลงานทั้งหมดของเชคดาวูดมาไว้ที่นี่

ภารกิจของศูนย์สภาอูลามาอฺฟาฏอนีย์ดารุสสลามมูลนิธิจะมีด้านใดบ้าง?
ภารกิจมีมาก คงจะเอ่ยได้ไม่หมด แต่ที่สำคัญที่สุดคือ ที่นี่จะเป็นสถานที่ผลิตนักปราชญ์รุ่นใหม่ที่มีคุณภาพแทนรุ่นเก่า คือเราจะสร้างพวกเขาให้มีความรู้อย่างชาญฉลาดให้ท่องจำตำราทุกเล่มเช่นเดียวกับนักปราชญ์รุ่นก่อน โดยเราจะคัดเลือกจากนักเรียนฮาฟิซชาฮาดะฮ์มาเรียนที่นี่

นักเรียนฮาฟิซชาฮาดะฮ์ คือนักเรียนท่องจำอัลกุรอานที่ผ่านการทดสอบการอ่านโดยการท่องจำต่อหน้าโต๊ะครูต่อเนื่องตั้งแต่ช่วงหลังละหมาดซุบฮ์(เวลาประมาณตี 5) ถึงหลังละหมาดอีชา(เวลาประมาณ 2 ทุ่ม) จนจบอย่างไม่ติดขัด รวมประมาณ 16 ชั่วโมง

เราจะคัดเลือกเด็กพวกนี้ไม่เกิน 15 คนต่อปี โดยเราจะทำความเข้าใจกับผู้ปกครองว่า เราต้องการสร้างบุตรของท่านให้เป็นอย่างนี้จนถึงที่สุด โดยผู้ปกครองไม่ต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายแม้แต่บาทเดียว อินชาอัลลอฮ์ (หากพระองค์ทรงประสงค์) เราจะสามารถสร้างอูลามาอฺขึ้นมาเพื่อทดแทนรุ่นเก่าได้อย่างแน่นอน

อ่านบทสัมภาษณ์ ภาษามลายูได้ที่
http://www.deepsouthwatch.org/sites/default/files/sinaran_2.pdf