คณะกรรมการนำเสนอรายงานสืบสวนข้อเท็จจริงเรื่องการสังหาร ทรมาน และการสาบสูญของผู้ชุมนุมช่วงปฏิวัติให้แก่ปธน. มอร์ซีของอียิปต์ตั้งแต่ เดือน ม.ค. แต่ถูกเก็บเงียบ ทางสำนัก The Guardian ได้นำเสนอข้อมูลรั่วไหลบางส่วนพบว่าทหารมีส่วนในการใช้กำลังและการสาบสูญของผู้ชุมนุม

 

 

เมื่อวันที่ 10 เม.ย. 2013 สำนักข่าว The Guardian ของอังกฤษได้เผยแพร่ข้อมูลจากเอกสารลับของประธานาธิบดีอียิปต์ซึ่งรั่วไหลออกมา เอกสารดังกล่าวเป็นรายงานเกี่ยวกับอาชญากรรมที่เกิดขึ้นในช่วงที่มีการปฏิวัติโค่นล้มอดีตประธานาธิบดีฮอสนี มูบารัค ในปี 2011 โดยเอกสารระบุว่ากองทัพของอียิปต์มีส่วนในการการสังหาร ทรมาน และทำให้บุคคลหายตัวไป

 

The Guardian ระบุว่า รายงานชุดนี้มาจากคณะกรรมการที่ได้รับการแต่งตั้งโดย โมฮัมเหม็ด มอร์ซี ประธานาธิบดีคนปัจจุบันของอียิปต์ ซึ่งเป็นรายงานที่ถูกส่งให้ปธน.ในช่วงเดือน ม.ค. ที่ผ่านมา แต่ยังไม่มีการเผยแพร่แก่สาธารณะ แต่ทาง The Guardian ได้รับทราบข้อมูลส่วนหนึ่งจากในรายงานที่กล่าวถึงการที่กองทัพอียิปต์ก่ออาชญากรรมต่อพลเรือนนับตั้งแต่ที่พวกเขาถูกสั่งให้วางกำลังรับมือกับผู้ชุมนุมบนท้องถนนเป็นครั้งแรก

 

เนื้อความส่วนหนึ่งจากเอกสารดังกล่าวแนะนำให้รัฐบาลไต่สวนผู้บัญชาการทหารระดับสูงเพื่อหาว่าใครมีส่วนรับผิดชอบต่อเหตุการณ์รุนแรงดังกล่าว ในเนื้อความของรายงานยังระบุอีกว่า มีประชาชนมากกว่า 1,000 คน รวมถึงนักโทษจำนวนมากหายตัวไปในช่วงการปฏิวัติ 18 วัน มีหลายคนเสียชีวิตจากการถูกยิงหรือแสดงให้เห็นหลักฐานการถูกทรมาน

 

The Guardian กล่าวว่าข้อมูลดังกล่าวนี้จะเป็นการกดดันมอร์ซี ประธานาธิบดีจากการเลือกตั้งที่รับตำแหน่งผู้นำต่อจากสภาคณะทหารสูงสุดแห่งอียิปต์ (Supreme Council of the Armed Forces) ซึ่งขึ้นเป็นผู้นำช่วงคราวหลังการปฏิวัติ โดยที่มอร์ซีปฏิเสธสั่งฟ้องเจ้าหน้าที่แม้ว่าเจ้าหน้าที่บางส่วนจะมีข้อกล่าวหาเรื่องการใช้กำลัง

 

ขณะเดียวกันหลักฐานใหม่ชุดนี้ก็อาจถูกนำมาใช้กับการพิจารณาคดีครั้งใหม่ของอดีตปธน. ฮอสนี มูบารัค และอดีตรมต.มหาดไทย ฮาบิบ อัล-อัดลี ว่าพวกเขามีส่วนเกี่ยวข้องในการสังหารผู้ประท้วงในช่วงที่มีการปฏิวัติ

 

บทที่กล่าวถึงผู้สูญหายในรายงานระบุถึงการที่ผู้สืบสวนค้นพบว่าสมาชิกกองทัพอียิปต์ได้จับกุมตัวพลเรือนจำนวนมากซึ่งไม่สามารถระบุจำนวนให้ชัดเจนได้ที่ด่านตรวจบนถนนทางตอนใต้ของกรุงไคโร โดยที่ไม่มีใครเห็นพวกเขาอีก มีผู้ประท้วงบางส่วนถูกกักขังและทรมานในพิพิธภัณฑ์อียิปต์ก่อนถูกนำตัวไปที่คุกของทหาร มีรายหนึ่งถูกสังหาร และยังมีการส่งร่างของบุคคลที่ไม่สามารถระบุตัวตนให้กับเจ้าหน้าที่ชันสูตรศพของรัฐบาล โดยเชื่อว่าพวกเขาเคยเป็นนักโทษและหลังจากเสียชีวิตแล้วก็ถูกนำไปฝังในหลุมศพถูกๆ ในรายงานยังระบุอีกว่าแม้จะมีหลักฐานให้เห็นเรื่องการทรมานแต่เจ้าหน้าที่ก็ไม่ได้ทำการสืบสวนก่อนนำไปฝัง

 

ในวันที่ 11 เม.ย. สำนักข่าว The Guardian ยังได้เปิดเผยข้อมูลรายงานเพิ่มเติมว่าทีมแพทย์ระดับสูงของกองทัพอียิปต์ได้สั่งให้มีการผ่าตัดผู้ชุมนุมที่ได้รับบาดเจ็บโดยไม่มีการให้ยาสลบหรือยาฆ่าเชื้อก่อน ในช่วงที่มีการชุมนุมต่อต้านรัฐบาลทหารในช่วงปี 2012 นอกจากนี้เจ้าหน้าที่แพทย์ระดับสูงของกองทัพยังได้สั่งให้กักตัวผู้ชุมนุมไว้ที่ชั้นใต้ดิน และมีแพทย์ พยาบาลบางรายที่ทุกตีผู้ชุมนุมผู้ได้รับบาดเจ็บ

 

รายงานฉบับดังกล่าวนี้มาจากคณะกรรมการสืบสวนข้อเท็จจริงซึ่งแต่งตั้งโดยมอร์ซี พวกเขาทำการสืบสวนเหตุการณ์รุนแรง 19 เหตุการณ์ จากการรวบรวมคำให้การของพยาน จากญาติของผู้สูญหาย จากข้อมูลของนักกฏหมายและแผนกนิติเวชของรัฐ พวกเขานำเสนอรายงานความยาว 800 หน้าให้กับมอร์ซีและ ทาลัท อับดัลลาห์ อธิบดีกรมอัยการ แต่ก็ยังไม่มีการนำเสนอต่อสาธารณะ หรือมีการแสดงความเห็นจากสาธารณชน

 

ทางกองทัพอียิปต์ปฏิเสธจะแสดงความเห็นต่อรายงานฉบับนี้ โดยบอกว่าจะให้คำตอบภายในอีก 3 สัปดาห์ข้างหน้า ขณะที่แหล่งข่าวจากทำเนียบปธน. บอกว่ามอร์ซียังไม่เห็นรายงานดังกล่าว โดยที่รายงานในตอนนี้กำลังถูกตรวจสอบโดยอธิบดีกรมอัยการและเมื่อมีผลออกมาแล้วจะนำเสนอต่อสาธารณชน แหล่งข่าวบอกอีกว่าเอกสารลับดังกล่าวยังอยู่ในการพิจารณาและยังไม่ใช่ฉบับจริง

 

ก่อนหน้านี้กลุ่มผู้ประท้วงและนักการเมืองฝ่ายค้านได้เรียกร้องให้กองทัพออกมาแสดงความรับผิดชอบต่อข้อกล่าวหาเรื่องการสังหารและการทรมานทั้งในช่วงที่มีการปฏิวัติและในช่วงที่ทหารขึ้นเป็นรัฐบาลชั่วคราว 16 เดือนหลังจากนั้น โดยที่ทางกองทัพอียิปต์เคยสั่งฟ้องบุคคล 4 คน เป็นทหารเกณฑ์ระดับล่าง 3 นาย จากเหตุการณ์ช่วงปลายปี 2011 แต่ยังไม่มีสมาขิกกองทัพรายใดที่ถูกฟ้องในข้อหาใช้กำลังหรือสังหารในช่วงที่มีการปฏิวัติ

 

ทางด้านนักกฏหมายเพื่อสิทธิมนุษยชนในอียิปต์กล่าวว่ารัฐธรรมนูญใหม่ของอียิปต์ที่ผ่านร่างเมื่อเดือน ธ.ค. ที่ผ่านมา ทำให้กองทัพมีอำนาจในการไต่สวนสมาชิกกองทัพเอง ทำให้การฟ้องร้องดำเนินคดีกับทหารเป็นไปไม่ได้

 

และแม้ว่านักกฏหมายเพื่อสิทธิมนุษยชนบางคนและคณะกรรมการรายหนึ่งคืออาห์เม็ด ราเกบ จะเรียกร้องให้มีการตั้งเจ้าหน้าที่พิเศษเพื่อการสั่งฟ้องคดีที่ก่อโดยทั้งจากฝ่ายพลเรือนและฝ่ายทหาร แต่ก็ไม่มีการฟ้องร้องคดีใหม่ อีกทั้งฝ่ายมอร์ซียังได้รับรองให้มี "ทีมฟ้องร้องคดีเพื่อปกป้องการปฏิวัติ" ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของอธิบดีกรมอัยการ ซึ่งทีมงานดังกล่าวบอกว่าพวกเขากำลังสืบสวนคดีใหม่แต่ไม่สามารถสั่งฟ้องร้องทหารได้

 

"คณะกรรมการค้นพบข้อมูลสำคัญแล้ว แต่โชคไม่ดีที่มอร์ซีไม่ได้ทำหน้าที่ประกาศข้อมูลในรายงานให้สาธารณชนทราบ และไม่ได้ดำเนินการอย่างจริงจังต่อหน่วยงานความมั่นคงที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการก่ออาชญากรรมต่อผู้ชุมนุม" ราเกบกล่าว

 

 

 

 

Egypt's army took part in torture and killings during revolution, report shows, The Guardian, 10-04-2013

Egyptian doctors 'ordered to operate on protesters without anaesthetic', The Guardian, 11-04-2013

 

 

 

Egyptian army's role in torture and disappearances – leaked document, The Guardian, 10-04-2013