บ่ายวันที่ 3 ตุลาคมที่ผ่านมา ดิฉันได้ยื่นหนังสือร้องเรียนกรณีถูกคุกคามจากการทำหน้าที่ผู้สื่อข่าว ต่อท่านอธิการบดี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ท่านรองอธิการบดีฝ่ายวิเทศสัมพันธ์  รองศาสตราจารย์โรม จิรานุกรม และผู้บริหารฝ่ายประชาสัมพันธ์ต้อนรับดิฉันและกลุ่มผู้สื่อข่าวกลุ่มเล็กๆที่ติดตามไปทำข่าวอย่างดี  การพูดคุยสั้นๆเต็มไปด้วยมิตรภาพ การให้เกียรติซึ่งกันและกัน  อาจารย์โรมรับว่าจะนำเรื่องไปตรวจสอบและจะแจ้งให้ทราบผล

ในหนังสือร้องเรียน ดิฉันขอให้มหาวิทยาลัยตรวจสอบการกระทำคุกคามที่มีต่อดิฉันซึ่งกำลังทำหน้าที่ ขอให้ชี้แจงให้ผู้กระทำทราบถึงการกระทำหน้าที่โดยสุจริตของดิฉัน  ขอการรับรองเป็นลายลักษณ์อักษรจากทางมหาวิทยาลัยว่าจะไม่เกิดพฤติกรรมเช่นนี้อีกในสถาบันการศึกษาอันทรงเกียรตินี้

นอกจากนี้ขอให้มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ตรวจสอบคุณภาพการแปลของสถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยได้แนบเอกสารเป็นหลักฐานบางส่วน แจ้งว่าพร้อมจะส่งมอบเอกสารเพิ่มเติมหากมหาวิทยาลัยต้องการ

เรื่องคุกคามการทำหน้าที่นั้นส่วนหนึ่ง แต่เรื่องที่ดิฉันเศร้าใจกว่านั้นคือเรื่องที่เกี่ยวข้องกับวงการศึกษาไทย

ดิฉันเป็นนักข่าวธรรมดาคนหนึ่ง ไม่ได้มีตำแหน่งแห่งหนใหญ่โตใด แต่เชื่อว่าตนเองได้ทำหน้าที่ของตนเองอย่างซื่อสัตย์ตรงไปตรงมาตลอด25ปี  ปัจจุบันนอกจากเป็นผู้สื่อข่าวให้แก่หนังสือพิมพ์ และสถานีวิทยุ ตลอดจนมีรายการวิทยุวิเคราะห์ข่าวของตนเองแล้ว ดิฉันเป็นผู้สื่อข่าวของสำนักข่าวAsia Callingซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ประเทศอินโดนีเซีย มีผู้สื่อข่าวกระจายในประเทศต่างๆในทวีปเอเชีย โดยดิฉันเป็นผู้สื่อข่าวประจำประเทศไทย มีหน้าที่รายงานข่าวเพื่อเผยแพร่ในประเทศต่างๆในเอเชีย

นอกจากนั้นดิฉันมีหน้าที่ดัดแปลงบทรายการวิทยุและโทรทัศน์ของสำนักข่าวAsia Calling ที่แปลเป็นภาษาไทยแล้วส่งมาออกอากาศทางสถานีวิทยุFM100 เสียงสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่  ให้เป็นบทความสั้นเพื่อตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ภาษาไทย ด้วยภารกิจดังกล่าวทำให้ต้องอ่านและตรวจทานบทแปลภาษาไทยทุก2สัปดาห์ ต่อเนื่องมากว่า1ปี  พบว่ามีการแปลผิดความหมายโดยต่อเนื่อง บางจุดเป็นการแปลที่ทำให้ความหมายเปลี่ยนแปลงโดยสิ้นเชิง สร้างความกังวลแก่ดิฉันว่าผู้รับสารจะได้ข้อมูลที่คลาดเคลื่อนไปจากข้อเท็จจริง

ดิฉันได้แจ้งให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง คือเจ้าหน้าที่ประจำสถานีวิทยุFM100 เสียงสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หลายครั้งว่ามีการแปลผิด เจ้าหน้าที่แจ้งว่าการแปลเป็นหน้าที่ของสถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และว่าได้แจ้งปัญหาที่พบให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับการแปลทราบแล้ว เจ้าหน้าที่สถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่แจ้งว่าผู้บริหารได้ตรวจทานแล้ว ดิฉันจึงยุติการทักท้วง อย่างไรก็ตามยังพบการแปลผิดเรื่อยมา สร้างความกังวลต่อคุณภาพของงานที่ดิฉันมีส่วนรับผิดชอบ

ตัวอย่างที่ดิฉันพบมีมากมาย แต่ในนาทีนี้เท่าที่ดิฉันจำได้และพอจะแบ่งปันกันคือ  (ท่านใดต้องการหลักฐานแจ้งมาได้ค่ะ)

Political Scientist ซึ่งควรจะแปลว่านักรัฐศาสตร์ แต่ในเอกสารการแปลที่ดิฉันมีโอกาสได้อ่าน แปลว่า”นักวิทยาศาสตร์การเมือง”

He appeals to the court .ซึ่งน่าจะแปลว่าเขายื่นอุทธรณ์ต่อศาล (บริบทก่อนหน้าคือเขาถูกตัดสินมีความผิดจากศาลชั้นต้น) ถูกแปลว่า”เขามีความชื่นชมยินดีต่อศาล”

และ There’s no room for modern artists in Myanmar. ซึ่งควรจะแปลว่าไม่มีพื้นที่(สำหรับการแสงออก)สำหรับศิลปินสมัยใหม่ในพม่า แต่ถูกแปลว่า”ไม่มีห้องสำหรับศิลปินสมัยใหม่ในพม่า”

สำหรับบางอัน อย่างเช่นข้อความนี้ดิฉันถือว่าเล็กน้อยจริงๆ  ท่านจะเห็นว่าเล็กน้อยด้วยหรือไม่?

South Korea “debates” the use of renewable and nuclear energy...

ถูกแปลว่า “แถลงการณ์”ทางเลือกพลังงานทดแทนและพลังงานนิวเคลียร์ของเกาหลีใต้

ล่าสุดเมื่อ2ตุลาคม 2556  ยังพบการแปลผิดในบทภาษาไทยชิ้นล่าสุด ที่สถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ส่งมา และได้อีเมล์แจ้งเจ้าหน้าที่สถานีFM100 กับได้สำเนาส่งไปยังสถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ว่ามีการแปลผิดหลายจุด เจ้าหน้าที่สถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่มีอีเมล์ถามกลับมาว่า ขอทราบว่าผิดตรงไหน เพื่อจะสามารถปรุงแก้ไขได้ต่อไป (กรุณาอ่านสำเนาอีเมล์)  ดิฉันได้แจ้งกลับไปด้วยอีเมล์2ฉบับ (กรุณาอ่านสำเนาอีเมล์)  พร้อมกับแจ้งจุดที่ว่าแปลผิด ด้วยเชื่อตามที่เจ้าหน้าที่อีเมล์มาว่า ต้องการทราบเพื่อนำไปปรับปรุง พร้อมกันนี้ดิฉันได้มอบหมายเลขโทรศัพท์มือถือไว้ในอีเมล์เพื่อการติดต่อ และแจ้งว่าพร้อมจะพบปะเพื่อพูดคุยหาทางพัฒนางานให้ดีขึ้น

หลังส่งอีเมล์2ฉบับประมาณครึ่งชั่วโมง ประมาณ 17.56 นาฬิกา วันที่ 2 ตุลาคม 2556 สุภาพบุรุษท่านหนึ่งแจ้งว่าตนเองชื่ออาจารย์เหรียญ เป็นผู้อำนวยการสถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้โทรเข้ามือถือดิฉัน (สำเนาบันทึกบทสนทนาทางโทรศัพท์)  แสดงความไม่พอใจที่ดิฉันทักท้วงการแปล โดยได้สอบถามว่ามีหน้าที่อะไรจึงไปตรวจสอบงานแปลของตน และดิฉันมีความรู้ภาษาอังกฤษดีเพียงไหน กับได้สอบถามความรู้ของดิฉันในแต่ละขั้นว่าจบอะไร และว่าอีเมล์ของดิฉันเป็นการใช้ภาษาที่ไม่สำรวม ไม่มีจรรยาบรรณ และกล่าวว่าที่ดิฉันบอกว่าสงสารคนรับสารนั้นได้เคยทำวิจัยหรือไม่ว่ามีคนสนใจฟังและชื่นชอบรายการวิทยุของ Asia Calling ที่ออกอากาศทางสถานีวิทยุ มากเพียงใด ทั้งที่ดิฉันตรวจสอบเฉพาะบทภาษาไทยที่จะต้องนำมาตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ภาษาไทยเท่านั้น มิได้เคยทักท้วงรายการของสถานีวิทยุFM100 เสียงสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่แต่อย่างใด

ในบทสนทนาดิฉันพยายามร้องขอให้อาจารย์ท่านนั้นดูเอกสารในบางจุด เพราะจะได้ชี้แจงว่ามีการแปลผิดจริง แต่ท่านปฏิเสธที่จะดู  และจบท้ายบทสนทนาว่า “ผมขอด่าคุณกรรณิกาแค่นี้ก่อน นะ สวัสดีครับ”

ข้อความที่ดิฉันเรียกร้องให้ท่านดู คือ

The government has withdrawn the army and lifted the curfew in the areas affected by the rioting.

ซึ่งถูกแปลว่า รัฐบาลได้ส่งกองกำลังทหารออกมาและกำหนดเคอร์ฟิวในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากการจราจล

และ In the Muzaffar Nagar district, the epicenter of the riots, 65-year-old Narender Singh is still struggling to cope with the loss of his son Virender.

ซึ่งถูกแปลว่า ณ อำเภอมุสาฟฟา เนการ์ ผู้นำการจลาจลวัย 65 ปี ชื่อ นาเรนเดอ สิงห์ กำลังพยายามทำใจรับมือกับความทุกข์ต้องที่สูญเสียลูกชายชื่อ ไวเรนเดอ ไป

และ The trigger for the recent riots was a local fight over the alleged harassment of a Hindu girl that led to the killing of a Muslim man.

ซึ่งถูกแปลว่า ต้นเหตุของการจลาจล คือการต่อสู้กันของคนในพื้นที่ อันเนื่องมาจากการที่สาวชาวฮินดูก่อเหตุร่วมกันฆ่าชายชาวมุสลิม

จากบทสนทนาทางโทรศัพท์ ดิฉันเห็นว่าแม้ไม่ได้กล่าวคำหยาบคาย แต่ถ้อยคำนั้นแสดงอาการส่อเสียด คุกคาม ต่อการทำหน้าที่ของดิฉันในฐานะสื่อสารมวลชน จึงเข้าร้องเรียนต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งองค์กรสื่อเท่าที่ดิฉันจะพอมีแรงและเวลาไปถึง

นั่นเป็นเรื่องที่ดิฉันจะต้องต่อสู้ด้วยตนเองต่อไป

แต่ที่ดิฉันกังวลมากกว่านั้นคือ ใครจะเป็นผู้ตัดสินใจว่าการแปลของสถาบันภาษา  มหาวิทยาลัยเชียงใหม่นั้น มีปัญหาจริงดังที่ดิฉันพยายามจะส่งสัญญาณและร้องขอการแก้ไขมาตลอด  และหากมีปัญหาจริง เราจะช่วยกันแก้ไขอย่างไร เพราะแม้เพียงเสนอแนวคิดไปยังต้องประสบชะตากรรมดังที่ดิฉันประสบมา

เราแตะต้องระบบการศึกษาซึ่งมาจากภาษีของเราไม่ได้เลยแม้แต่น้อยเลยหรือ?

ดิฉันเข้าใจว่าการแปลเป็นการทำงานข้ามพรมแดนทางภาษา มันอาจมีจุดบกพร่องผิดพลาดได้

ความผิดพลาดนั้นเป็นปกติของมนุษย์อยู่แล้ว  แต่เราถ้าไม่ยอมรับว่าเราต่างอาจมีจุดบกพร่อง เราต่างอ่อนแอ  เราจะไปให้ไกลกว่านี้กันได้อย่างไร?

ดิฉันให้เกียรติมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่กำลังอยู่ระหว่างการตรวจสอบเหตุการณ์และข้อเท็จจริงทั้งหมด จึงจะไม่ขอวิพากษ์การแปลของสถาบันภาษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในที่นี้

ขอให้ท่านผู้อ่าน นักวิชาการ ครูบาอาจารย์ นักศึกษา นักเรียน สื่อมวลชนทุกท่านใช้วิจารณญาณและสติปัญญาของท่านเอง

ตัวอย่างนี้มาจากเอกสารจริง และมาจากเอกสารเพียง9หน้าจากจำนวน40หน้าของสคริปต์1ชุด  ยังมีสคริปต์อีกหลายสิบชุดที่ส่งต่อเนื่องกันมาในระยะ1ปี ที่พร้อมจะแสดงต่อผู้เกี่ยวข้อง กระทั่งสาธารณชน เพื่อให้ร่วมรับรู้ และร่วมพิจารณาต่อไป

ดิฉันจบบทความนี้ด้วยความเศร้าใจเหลือกำลัง