ศาลปกครองเชียงใหม่พิพากษาให้นายทะเบียนต้องดำเนินการด้านสัญชาติไทยให้ชาวบ้านเชียงดาว 358 คนภายในเวลา 90 วัน ตามสิทธิพื้นฐานในรธน. หลังล่าช้ามากว่าปี จนชาวบ้านทนไม่ไหว

เมื่อวันที่ 24 ธ.ค.2556 ศาลปกครองเชียงใหม่มีคำพิพากษาให้นายอำเภอเชียงดาวและนายทะเบียนท้องถิ่นเทศบาลตำบลเมืองนะ พิจารณาคำร้องขอลงรายการบุคคลสัญชาติไทยเข้าในทะเบียนบ้าน(ท.ร.14) ของผู้ฟ้องคดีทั้ง 358 คน  โดยให้มีคำสั่งอนุมัติหรือไม่อนุมัติภายในกำหนด 90 วัน นับแต่วันที่คำพิพากษาถึงที่สุด

ตุลาการศาลปกครองเชียงใหม่ได้อ่านคำพิพากษาคดีหมายเลขแดงที่ 532-537/2556 ระหว่างชาวบ้านอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ กับนายอำเภอเชียงดาว ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 นายทะเบียนท้องถิ่นเทศบาลตำบลเมืองนะ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2  เรื่อง คดีพิพาทเกี่ยวกับการที่เจ้าหน้าที่ของรัฐละเลยต่อหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนด ให้ต้องปฏิบัติหรือปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวล่าช้าเกินสมควร

ศาลเห็นว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 รับคำร้องของผู้ฟ้องคดีทั้ง 358 คนไว้พิจารณาจนถึงปัจจุบันเป็นเวลาปีเศษ โดยไม่มีคำสั่งอนุมัติหรือไม่อนุมัติภายในเวลาที่กฎหมายกำหนด เป็นการลิดรอนโอกาสที่ผู้ฟ้องคดีทั้ง 358 คนจะได้รับการรับรองสถานะบุคคล เพื่อให้ได้การรับรองคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานตามที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติรับรองและคุ้มครองไว้ในฐานะผู้มีสัญชาติไทยต้องล่าช้าออกไป

แม้จะมีข้อเท็จจริงว่า คำร้องบางรายไม่สมบูรณ์, ข้อจำกัดด้านภาษาในการสื่อสาร, การเข้มงวดเพื่อป้องกันการทุจริต และข้อจำกัดด้านบุคคลากรที่ปฏิบัติหน้าที่  ผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสองไม่อาจอ้างเหตุความจำเป็นเช่นว่านี้ เพื่อลิดรอนหรือขัดขวางการได้มาซึ่งการรับรองสถานะบุคคลตามที่กฎหมายกำหนด  เพื่อยังให้ได้การรับรองคุ้มครองสิทธิหน้าที่ขั้นพื้นฐานในฐานะพลเมืองไทยตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญได้ การที่ผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสองไม่สามารถพิจารณาคำร้องขอลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้าน(ท.ร.14) แล้วเสร็จภายในเวลาที่กฎหมายกำหนด  จึงเป็นการปฏิบัติหน้าที่ล่าช้าเกินสมควร

ศาลปกครองเชียงใหม่มีคำพิพากษาและบังคับให้นายอำเภอเชียงดาว ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 และนายทะเบียนท้องถิ่นเทศบาลตำบลเมืองนะ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 พิจารณาคำร้องของผู้ฟ้องคดีทั้ง 358 คน ตามอำนาจหน้าที่ในแต่ละกรณี  โดยมีคำสั่งอนุมัติหรือไม่อนุมัติให้แล้วเสร็จภายในกำหนด 90 วัน นับแต่วันที่คำพิพากษาถึงที่สุด

ปัจจุบันมีคำร้องขอลงรายการสัญชาติไทยที่ค้างอยู่ในการดำเนินการและพิจารณาอนุมัติของนายทะเบียนของสำนักทะเบียนต่างๆ ทั่วประเทศหลายหมื่นคำร้อง  ซึ่งส่วนมากค้างมาแล้วนานเกิน 1 ปีขึ้นไป