นักวิชาการท้วงสื่อนอกพาดหัว 'กินโปรตีนมากอันตรายเท่าสูบบุหรี่' พูดเกินจริง

หลังหลายสำนักข่าวในต่างประเทศเผยแพร่งานวิจัยว่าการบริโภคโปรตีนมากมีความเสี่ยงเท่ากับผู้สูบบุหรี่ ผู้บรรยายวิชาชีวเคมีสารอาหารและเว็บไซต์บริการสุขภาพแห่งชาติของอังกฤษ วิจารณ์กล่าวเกินจริง ชี้งานวิจัยควรรัดกุมกว่านี้

เมื่อวันที่ 5 มี.ค. 2557 กุนเทอร์ คุนเลอ อาจารย์ผู้บรรยายวิชาชีวเคมีสารอาหารจากมหาวิทยาลัยเรดดิ้งเขียนบทความลงในสื่ออังกฤษ ดิ อินดิเพนเดนท์ วิพากษ์วิจารณ์กระแสข่าวที่สื่อต่างประเทศหลายแห่งรายงานว่าการบริโภคอาหารจำพวกเนื้อสัตว์และไข่ให้ผลเสียต่อร่างกายมากเท่ากับการสูบบุหรี่ โดยบอกว่าเป็นการกล่าวเกินจริงและไม่เป็นประโยชน์ต่อการให้ความรู้เรื่องสุขภาพต่อสาธารณชน

ก่อนหน้านี้สื่อต่างประเทศรายงานผลการวิจัยของมหาวิทยาลัยเซาธ์เทิร์นแคลิฟอร์เนียที่ระบุว่าคนวัยผู้ใหญ่ที่ทานอาหารจำพวกโปรตีนจำนวนมากมีความเสี่ยงจากการเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งมากกว่าคนที่ทานโปรตีนแต่น้อยถึง 4 เท่า เทียบได้กับการสูบบุหรี่ 20 มวนต่อวัน

วัลเทอร์ ลองโก หนึ่งในทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยเซาธ์เทิร์นแคลิฟอร์เนียกล่าวว่าการบริโภคโปรตีนโดยเฉพาะที่มาจากสัตว์มีผลเสียต่อสุขภาพเทียบได้กับการสูบบุหรี่ อย่างไรก็ตามนักวิจัยกล่าวว่าการบริโภคโปรตีนก็ส่งผลดีต่อคนอายุมาก

งานวิจัยดังกล่าวมาจากการสำรวจข้อมูลการบริโภคโปรตีนของชาวอเมริกัน วัย 50 ปีขึ้นไป (อายุเฉลี่ย 65 ปี) จำนวน 6,381 คน โดยสำรวจว่ามีใครบ้างที่เสียชีวิตในช่วง 18 ปีที่ผ่านมาโดยอาศัยข้อมูลจากบันทึกของทางการ จากนั้นก็วิเคราะห์ว่าผู้ที่บริโภคโปรตีนมากมีโอกาสเสียชีวิตในช่วงนี้มากกว่าผู้ที่บริโภคโปรตีนน้อยกว่าหรือไม่จนกระทั่งได้ผลการวิจัยดังกล่าว

อย่างไรก็ตาม กุนเทอร์ คุนเลอ อาจารย์ด้านสารอาหาร วิจารณ์การเปรียบเทียบว่า "การบริโภคเนื้อสัตว์ส่งผลเสียมากเท่ากับการสูบบุหรี่" รวมถึงการพาดหัวข่าวด้วยประโยคดังกล่าว เพราะถึงแม้ผลการวิจัยจะชี้ให้เห็นถึงปริมาณโปรตีนกับเรื่องสุขภาพ แต่การเปรียบเทียบดังกล่าวก็เป็นเรื่องอันตราย

คุนเลอ ชี้ว่าขณะที่ผลการวิจัยล่าสุดระบุว่าการทานโปรตีนมากมีความเสี่ยงเสียชีวิตเพิ่มขึ้นร้อยละ 70 แต่ผู้สูบบุหรี่มีความเสี่ยงมากถึงราวร้อยละ 200-300 การเปรียบเทียบดังกล่าวจึงกลายเป็นการลดความสำคัญของความเสี่ยงของการสูบบุหรี่

"ผู้สูบบุหรี่อาจคิดไปว่าการเลิกสูบบุหรี่มีประโยชน์จริงหรือถ้าหากบุหรี่ของเขาหรือเธอมีอันตรายไม่ได้มากไปกว่าแซนด์วิชแฮมชีส" คุนเลอกล่าว

"คนเราไม่ได้ต้องการบุหรี่เพื่อที่จะมีชีวิต แต่โปรตีนเป็นสิ่งสำคัญต่อการอยู่รอดของร่างกายเรา และเป็นส่วนสำคัญของอาหารที่เรากิน เนื้อและชีสให้โปรตีนและสารอาหารสำคัญอื่นๆ ซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของการกินอาหารอย่างถูกสุขอนามัย" คุนเลอกล่าว

คุนเลอวิจารณ์อีกว่า เนื้อหาข่าวที่ระบุง่ายๆ ว่าอาหารอะไรจะทำให้เราอายุยืนขึ้นหรือทำให้เราเจ็บป่วยทุกข์ทรมาน เป็นการลดทอนความซับซ้อนเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างอาหารกับสุขภาพ ซึ่งมักเป็นเรื่องละเอียดอ่อนและต้องอาศัยการวิจัยที่ยาวนานอย่างพิถีพิถัน

"การบริโภคอาหารโปรตีนสูงเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น การศึกษาเรื่องผลกระทบต่อสุขภาพและการให้คำแนะนำปริมาณที่ควรบริโภคจึงเป็นเรื่องสำคัญ อย่างไรก็ตามการให้คำแนะนำควรมาจากหลักฐานข้อมูลการวิจัยจำนวนมาก ไม่ใช่แค่เพียงการสำรวจครั้งเดียว" คุนเลอกล่าว

เว็บไซต์บริการสุขภาพแห่งชาติของอังกฤษ (NHS) กล่าวถึงรายละเอียดงานวิจัยของมหาวิทยาลัยเซาธ์เทิร์นแคลิฟอร์เนียว่า มีผู้เข้าร่วมงานวิจัยร้อยละ 40 เสียชีวิตจากสาเหตุต่างกัน โดยพบว่าผู้มีอายุระหว่าง 50-65 ปี ที่บริโภคโปรตีนจำนวนมากมีโอกาสร้อยละ 74 ที่จะเสียชีวิตในช่วงที่มีการสำรวจมากกว่าผู้ที่บริโภคโปรตีนปริมาณน้อย และจากการสำรวจการกินอาหารในระยะเวลาสั้นๆ (24 ชั่วโมง) ของคนอายุ 65 ปีขึ้นไปพบว่าการกินโปรตีนจำนวนมากสามารถลดความเสี่ยงจากการเสียชีวิตด้วยมะเร็งได้

อย่างไรก็ตามบทความในเว็บไซต์ NHS แสดงความคิดเห็นตรงกับคุนเลอว่าการเปรียบเทียบเรื่องการกินโปรตีนอย่างเนื้อสัตว์กับการสูบบุหรี่เป็นการเปรียบเทียบเกินจริง และมีหลายเหตุผลที่ควรระมัดระวังในการตีความผลการสำรวจในครั้งนี้ หนึ่งในเหตุผลดังกล่าวคือการที่ผู้วิจัยไม่ได้คำนึงถึงปัจจัยสำคัญอื่นๆ เช่น กิจกรรมทางกายของผู้ที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง

"การพาดหัวข่าวว่าการบริโภคโปรตีนจำนวนมาก 'เป็นอันตรายเท่ากับการสูบบุหรี่' ไม่ใช่ผลลัพธ์ที่เจาะจงจากการวิจัย และถือเป็นการสร้างความหวาดกลัวโดยไม่จำเป็น" เว็บไซต์ NHS ระบุ โดยการเปรียบเทียบดังกล่าวนำมาจากสื่อแจกโดยมหาวิทยาลัยเซาธ์เทิร์นแคลิฟอร์เนีย ซึ่ง NHS มองว่าเป็นความพยายามประชาสัมพันธ์เกินจริง

 

เรียบเรียงจาก

Are meat and eggs as bad for you as smoking? Only if you twist the facts, Gunter Kuhnle, The Independent, 05-03-2014
http://www.independent.co.uk/voices/comment/are-meat-and-eggs-as-bad-for-you-as-smoking-only-if-you-twist-the-facts-9171442.html

Eating too much meat and eggs is ‘just as bad as smoking’, claim scientists, The Independent, 04-03-2014
http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/eating-animal-protein-may-be-as-harmful-as-smoking-scientists-claim-9169335.html

High protein diet not as bad for you as smoking, NHS, 05-03-2014
http://www.nhs.uk/news/2014/03March/Pages/high-protein-diet-may-be-harmful-for-middle-aged.aspx

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท