“อมีน” ภาพยนตร์เพี่อรู้จักอิสลาม ผู้ผลิตหวังสร้างความเข้าใจการอยู่ร่วมกันและเทิดเกียรติศาสนทูตมุฮัมมัดหลังถูกลบหลู่ผ่านสื่ออย่างต่อเนื่อง อรรถรสแต่ถูกต้องตามหลักการศาสนา ไม่มีผู้แสดงหญิงไม่มีดนตรีประกอบ พร้อมเดินสายฉายตามที่ต่างๆ ยังไม่เข้าโรงหนัง

วันที่ 8 มีนาคม 2558 ที่ผ่านมา มูลนิธิมุสลิมเพื่อสันติ และสถานีโทรทัศน์ White channel จัดฉาย ภาพยนตร์ อมีน (AMEEN) : ภาพยนตร์เพื่อเทิดเกียรติศาสนทูตมุฮัมมัด รอบปฐมทัศน์ (VIP) ณ โรงแรมซีเอส ปัตตานี ในงานมีผู้หลักผู้ใหญ่เข้าร่วมหลายท่าน โดยแบ่งการฉายภาพยนตร์สองรอบ คือ รอบ 13.30 น. และรอบ 16.30 น.

ภาพยนตร์เรื่องนี้มีนักแสดงชื่อดังหลายคน อาทิ เรย์ แมคโดนัลด์, ฐิติ พุ่มอ่อน, อธิป นานา, สุเชาว์ พงษ์วิไล, ทองขาว ภัทรโชคชัย, ชุมพร เทพพิทักษ์ ความยาวประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่ง ใช้เวลาถ่ายทำ 3 ปี

หลังจากการฉายภาพยนตร์จบลง ทีมงานผู้สร้าง ทีมนักแสดง และบอร์ดชารีอะห์ ได้ร่วมพูดคุยพร้อมเปิดโอกาสให้ผู้เข้าชมซักถามข้อสงสัยต่างๆ เกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องนี้

สร้างภาพยนตร์เพื่อให้เกิดสันติภาพ

เชคริฎอ อะหฺมัด สะมะดี ประธานมูลนิธิมุสลิมเพื่อสันติ และผู้อำนวยการสถานีโทรทัศน์ White channel ซึ่งเป็นผู้ผลิตภาพยนตร์เรื่องนี้กล่าวว่า ภาพยนตร์เรื่องนี้เกิดขึ้นเนื่องจากมีการลบหลู่ศาสนทูตมุฮัมมัดอย่างต่อเนื่องผ่านสื่อต่างๆ ทำให้มุสลิมรู้สึกไม่ดีแต่ก็ไม่รู้จะตอบโต้หรือดำเนินการอย่างไร ทางกลุ่มมุสลิมเพื่อสันติที่ได้เดินขบวนประท้วง และได้มาร่วมกันคิดว่าจะดำเนินการอย่างไรได้บ้างที่เป็นวิธีการที่ดีกว่านี้

ทางกลุ่มได้พูดถึงความเป็นไปได้ในการสร้างภาพยนตร์ แต่เป็นไปได้น้อยเพราะ White channel ก็เพิ่งก่อตั้งได้ไม่ถึงปี และมีปัญหาเรื่องงบประมาณจนเกือบจะปิดสถานีหลายครั้ง แต่ด้วยศักยภาพของทีมงานทุกคนทำให้สามารถที่จะผลิตภาพยนตร์เรื่องนี้ได้ โดยรวบรวมเงินบริจาคได้ 5 ล้านบาท และทาง White channel ลงทุนอีก 1 ล้านบาท รวมทุนสร้างภาพยนตร์เรื่องนี้ทั้งหมด 6 ล้านบาท

เชคริฎอ กล่าวอีกว่า ปัญหาใหญ่ในช่วงแรกก็คือการเขียนบท เพราะหลายคนมองว่าภาพยนตร์นบีหรือศาสนทูตมุฮัมมัดจะต้องมีทะเลทราย มีอูฐ ต้องไปถ่ายทำกันที่ประเทศซาอุดีอาระเบีย แต่ด้วยการร่วมกันคิดจนมีข้อเสนอให้ดำเนินเรื่องเกี่ยวกับความเป็นจริงในสังคมปัจจุบัน และสอดแทรกคำสอน ส่วนอุปสรรคอื่นๆ ที่มีก็ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี

“ถ้าโลกของเราต้องดำเนินไปด้วยการสร้างความเกลียดชังดังที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน เราก็คงอยู่ร่วมกันในโลกนี้อย่างยากลำบาก เราจึงสร้างภาพยนตร์เรื่องนี้ขึ้นมาเพื่อสร้างความเข้าใจอันดีและเป้าหมายหลักจริงๆ ของมูลนิธิก็คือต้องการให้สังคมมีสันติภาพ ที่สำคัญภาพยนตร์เรื่องนี้จะไม่ประสบความสำเร็จหากผู้ชมดูเพียงเพื่อความบันเทิง แต่ไม่ได้นำหลักคำสอนไปปฏิบัติใช้” เชคริฎอ กล่าว

แสดงการปะทะของสัจธรรมกับความชั่วร้าย

อาจารย์มุรีด ทิมะเสน หัวหน้าฝ่ายวิชาการภาพยนตร์เรื่องอมีน กล่าวว่า ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่มีสตรี ไม่เสียงดนตรีประกอบ และได้เคยคิดมาก่อนมาชีวิตนี้จะมีโอกาสชมภาพยนตร์ในลักษณะนี้ ภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นการปะทะกันของความยุติธรรมกับความอธรรม และสัจธรรมกับความชั่วร้าย เพื่อสอนให้เราตระหนักว่าในชีวิตจริงเราควรต่อต้านคนที่กระทำสิ่งชั่วร้ายไม่ใช่ต่อต้านคนที่กระทำความดี

สร้างความเข้าใจในการอยู่ร่วมกัน

นายฐิติ พุ่มอ่อน ผู้รับบทเป็นโต๊ะอิหม่ามอาดำในภาพยนตร์เรื่องนี้ กล่าวว่า รู้สึกดีใจเป็นอย่างมากเพราะที่ผ่านมามักได้รับบทแสดงเป็นตัวร้าย แต่ครั้งนี้ก็หนักใจพอสมควรเพราะต้องรับบทที่ต้องมีการพูดถึงสัจธรรมตลอดทั้งเรื่อง แต่ทั้งหมดทั้งสิ้นก็เพื่อที่จะเตือนคนที่ยังคงกระทำสิ่งที่ไม่ดีอยู่

นายฐิติ กล่าวต่อไปว่า ได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้รอบที่ 2 หรือ 3 ก็ยังคงน้ำตาไหล แสดงถึงความตื้นตันที่เปี่ยมล้นในหัวใจ เพราะคิดว่าเราอยู่ร่วมกันได้ในสังคมไม่ว่าจะนับถือศาสนาใดๆ หากเราเข้าใจกัน และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จะสร้างความเข้าใจให้ผู้คนได้ ไม่ใช่เข้าใจตามที่สื่อโจมตีเพียงอย่างเดียว

นายอัลอามีน แซลีมา รับบทอิมรอนลูกชายโต๊ะอิหม่ามอาดำ กล่าวว่า 3 ปีที่แล้ว ตนไม่เคยแสดงภาพยนตร์หรือละครมาก่อนเลยไม่แน่ใจว่าจะทำออกมาได้ดีหรือไม่ แต่กว่า 2 ปีที่ถ่ายทำภาพยนตร์เรื่องนี้ และเมื่อได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้แล้วรู้สึกว่านี่คือความเป็นที่สุดของชีวิตอย่างหนึ่งของเด็กหนุ่มคนหนึ่ง และรู้สึกว่าตนได้ทำดีที่สุดแล้ว

สอนให้ทำดีโดยไม่จำเป็นต้องให้คนอื่นดู

เรย์ แมคโดนัลด์ ผู้รับบทอมีน ตัวแสดงเอกของภาพยนตร์เรื่องนี้ กล่าวว่า ตอนที่ทีมงานติดต่อครั้งแรกก็นึกว่าจะมีอูฐหรือทะเลทรายอะไรทำนองนี้ แต่เมื่อได้อ่านบททำให้รู้สึกว่าน่าสนใจมากที่สามารถสอดแทรกหลักการศาสนาในภาพยนตร์แอ็คชั่นดราม่าได้อย่างลงตัว และที่น่าสนใจอีกประการคืออยากรู้ว่าทีมงานจะสร้างออกมาได้อย่างไรหากไม่มีเสียงดนตรีประกอบ ก็เลยตอบตกลงรับเล่นเรื่องนี้

เรย์  กล่าวต่อไปว่า ตนได้เรียนรู้อะไรมากมายขณะอยู่ในกองถ่าย เพราะไม่ว่าจะถามใครก็สามารถตอบได้หมด แม้แต่คนขับรถตู้ก็ยังสามารถตอบปัญหาศาสนาได้ จึงรู้สึกว่าได้เรียนรู้อะไรมากมายที่ไม่สามารถตีเป็นเงินทองได้ ส่วนประโยคที่ชอบที่สุดในเรื่องนี้ก็คือคำสอนของศาสนทูตมุฮัมมัดที่ว่า “บริจาคด้วยมือขวาแต่มือซ้ายไม่รู้” หมายถึงทำความดีได้โดยไม่จำเป็นต้องให้คนอื่นดู ซึ่งตนรู้สึกว่าโดนใจมาก

มีอรรถรสแต่ถูกต้องตามหลักการศาสนา

นายฮามีซี อัคคี-รัฐ ผู้กำกับภาพยนตร์เรื่องนี้ กล่าวว่า สิ่งที่ยากที่สุดของเรื่องนี้ก็คือ การทำให้คนดูมีอรรถรสในการชมภาพยนตร์ไปพร้อมไปการซึมซับหลักการศาสนาไปด้วย  และการเป็นหนังแอ็คชั่นดราม่าที่ดีและถูกหลักศาสนาด้วย ส่วนปัญหาอื่นๆ เช่น มีฉากที่พูดถึงศาสนาพุทธเพราะมีแหล่งอ้างอิงในทางวิชาการ แต่เจ้าของสถานที่ไม่ยอมให้ใช้ถ่ายทำ จึงต้องหาสถานที่ถ่ายทำใหม่

“เราเองก็ยอมรับทุกคำวิพากษ์วิจารณ์ แต่ขอโอกาสให้ทางเราได้ทำและให้ท่านได้ชมก่อน เพราะหากวิจารณ์ก่อนชมจะเป็นการไม่ยุติธรรมต่อทางเราและต่อคนที่ฟังคำวิจารณ์ด้วย” นายฮามีซี กล่าว

สอนให้ตอบโต้ด้วยสติปัญญา

อาจารย์ฮาฟีส สาและ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ แสดงความเห็นหลังจากชมภาพยนตร์เรื่องนี้แล้วว่า ขอบคุณเรย์ แม็คโดนัลด์ ที่สละเวลามาแสดงเรื่องนี้ ซึ่งนับว่าเป็นคุณูปการต่อมุสลิมทั่วโลก เพราะเป็นภาพยนตร์ที่ทรงคุณค่าอย่างยิ่งที่จะส่งผลให้ผู้คนไม่ทะเลาะกันในอนาคต

อาจารย์ฮาฟีส กล่าวต่อไปว่า ชอบหลายๆ ประโยคจากภาพยนตร์เรื่องนี้ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากหลักคำสอนของศาสนทูตมุฮัมมัด อาทิ “ให้ตอบโต้การกระทำอันเลวร้ายของผู้อื่นด้วยสิ่งที่ดีงามกว่า” หรือ “คนที่แข็งแกร่งนั้น ไม่ใช่คนที่สามารถล้มคนอื่นได้ แต่คือคนที่สามารถควบคุมตัวเองได้ในยามโกรธต่างหาก” หรือ “การต่อสู้ด้วยสติ” เป็นต้น

“ปัจจุบันอิสลามโมโฟเบียหรือโรคกลัวอิสลามมาถึงประเทศไทยแล้ว อย่างกรณีการคัดค้านการก่อสร้างมัสยิดในจังหวัดน่าน หรือกรณีเสียงอาซานในจังหวัดภูเก็ตที่คนบางกลุ่มมองว่าเป็นการรบกวนแขกของโรงแรม เหล่านั้นเป็นสิ่งที่พวกเราจะต้องตอบโต้ด้วยสติปัญญา ไม่ใช่ด้วยการใช้อารมณ์” อาจารย์ฮาฟีส กล่าว

พี่น้องต่างศาสนิกควรดู

อาจารย์บับลี อับดุรเราะห์มาน นักวิชาการศาสนาอิสลามชื่อดังในจังหวัดชายแดนใต้ กล่าวว่า หลังจากได้ชมภาพยนตร์เรื่องอมีนแล้ว สิ่งหนึ่งที่รู้สึกได้ก็คือกลุ่มเป้าหมายจริงๆ ของภาพยนตร์เรื่องนี้หรือผู้ที่สมควรจะได้รับชมจริงๆ ควรเป็นพี่น้องต่างศาสนิกมากกว่า เพราะหลักการอิสลามในภาพยนตร์เรื่องนี้มุสลิมทั่วไปมักจะรู้อยู่แล้ว แต่หากพี่น้องต่างศาสนิกได้มาชมก็จะทำให้ได้รู้จักอิสลามมากยิ่งขึ้น

“สิ่งที่สมควรที่สุดและน่าแนะนำที่สุดก็คือ ให้พี่น้องต่างศาสนิกได้มาร่วมกันรับชมภาพยนตร์เรื่องนี้ให้เยอะๆ และหวังว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จะเป็นสื่อหนึ่งที่จะทำให้พวกเขาได้เข้าใจอิสลามมากยิ่งขึ้น” อาจารย์บับลี กล่าว

ฉายอย่างถูกต้องตามหลักการศาสนา

นายฮูเซ็น โมมินทร์ ผู้จัดการทั่วไป สถานีโทรทัศน์ White channel ให้สัมภาษณ์ว่า การฉายภาพยนตร์ในสถานที่ที่ไม่ใช่โรงภาพยนตร์โดยเฉพาะเป็นเรื่องที่จัดการยาก และใช้งบประมาณเยอะกว่าการเข้าฉายในโรงภาพยนตร์ทั่วไป แต่จำเป็นต้องดำเนินการเพื่อให้ถูกต้องตามหลักการอิสลาม เพราะสามารถแยกที่นั่งชายหญิงได้ และจะไม่มีผู้ชมแต่งกายโป้หรือไม่เรียบร้อยเข้ามาชม ซึ่งตามโรงภาพยนตร์ทั่วไปไม่สามารถดำเนินการในลักษณะนี้ได้

“เรามีบอร์ดชารีอะห์คอยพิจารณาในเรื่องต่างๆ เช่น ในบทภาพยนตร์เองก็มีการเปลี่ยนแปลงแก้ไข 4-5 ครั้ง เพื่อให้ถูกต้องจริงๆ” นายฮูเซ็น กล่าว

นายฮูเซ็น กล่าวต่อไปว่า เราฉายภาพยนตร์เรื่องนี้ให้พี่น้องมุสลิมได้ชมก่อน เหมือนเป็นการเกริ่นนำ เพราะหากนำไปฉายให้พี่น้องต่างศาสนิกชมก่อนอาจถูกต่อต้านได้ เราใช้วิธีการป่าล้อมเมืองโดยการให้นักวิจารณ์หนังได้ชมก่อน ซึ่งหลายท่านแสดงความรู้สึกตื่นเต้นที่มุสลิมสามารถผลิตภาพยนตร์ดีๆ ได้

นายฮูเซ็น กล่าวต่อไปว่า เรามีแผนจะนำภาพยนตร์เรื่องนี้ไปฉายยังต่างประเทศ เช่น อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ บรูไน รวมทั้งที่ยุโรป ญี่ปุ่น และสหรัฐอเมริกาด้วย ตอนนี้มีอย่างน้อย 4 บริษัทที่ติดต่อขอซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์ไปฉายและประกวดตามเทศกาลหนังต่างๆ แล้ว เช่น เทศกาลหนังเมืองคานส์ หรือเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติเวนิส เป็นต้น

ผู้ที่สนใจจะรับชมภาพยนตร์เรื่อง อมีน สามารถเข้าไปดูวันและเวลา รวมไปถึงสถานที่ฉาย และจุดจำหน่ายบัตรได้ทาง https://www.facebook.com/ameenthemovie