เว็บไซต์เพื่อการค้นคว้าด้านสื่อของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด 'นีแมนแล็บ' รายงานเกี่ยวกับวิธีการสร้างเครื่องมือส่งสัญญาณคลื่นความถี่แบบเอ็ฟเอ็มที่ สามารถพกพาได้ ไว้ใช้ในพื้นที่ๆ มีการสื่อสารลำบาก เช่น ในพื้นที่ประเทศซีเรียที่กำลังมีสงครามอย่างหนักจนทำให้ระบบโครงสร้างพื้นฐานของประเทศไม่เสถียร อินเทอร์เน็ตมีความขาดตอนไม่ต่อเนื่อง

การทำงานของ "พ็อกเก็ตเอฟเอ็ม" เครื่องส่งสัญญาณคลื่นเอฟเอ็มกระทัดรัดส่งสัญญาณวิทยุในรัศมี 6 กม. ได้ ที่มาของภาพประกอบ: Niemanlab

30 ก.ย. 2558 นีแมนแล็บแนะนำเครื่องมือที่เรียกว่า 'พ็อกเก็ตเอฟเอ็ม' (Pocket FM) ซึ่งเป็นเครื่องส่งสัญญาณคลื่นเอฟเอ็มในขนาดเท่ากล่องใส่รองเท้าที่สามารถทำงานได้เพียงแค่ติดเสาอากาศ แหล่งพลังงาน และตัวส่งสัญญาณเสียง ก้จะทำให้เครื่องนี้สามารถส่งสัญญาณวิทยุไปในละแวกราว 6 กม.ได้ พ็อกเก็ตเอฟเอ็มมีแกนประมวลผลหลักเป็นคอมพิวเตอร์ขนาดจิ๋วชื่อ 'ราสพ์เบอร์รีพาย' (Raspberry Pi) ทำให้สามารถดัดแปลงเอาไว้ใช้ในสถานการณ์ต่างๆ กันได้ด้วย

พ็อกเก็ตเอฟเอ็มเป็นผลงานพัฒนาขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไรในเยอรมนีที่ชื่อ "องค์กรสื่อเพื่อความร่วมมือและการเปลี่ยนผ่าน" (Media in Cooperation and Transition) โดยร่วมมือกับบริษัท IXDS และ MiCT ซึ่งมุ่งพัฒนาสื่อในพื้นที่วิกฤต ก่อนหน้านี้พวกเขาเคยจัดตั้งเครือข่ายวิทยุอิสระของซีเรีย 'ซีร์เน็ต' ร่วมกับสำนักงานต่างประเทศของรัฐบาลเยอมนี ซึ่งมีการรายงานข่าวสารจากทั้งในและนอกประเทศซีเรีย

การพัฒนาเครื่องส่งพ็อกเก็ตเอฟเอ็มเป็นไปเพื่อช่วยส่งคลื่นความถี่ในพื้นที่ที่ไม่สามารถติดตั้งตัวส่งคลื่นความถีเอฟเอ็มขนาดใหญ่ได้ เนื่องจากตัวส่งคลื่นขนาดใหญ่มีราคาแพงและมีความเสี่ยงที่ตกเป็นเป้าถูกทำลายได้หรือบางครั้งก็ถูกยึดไปเพื่อเรียกเงินหรือนำไปใช้สื่อสารข้อความบางอย่าง แต่สำหรับเครื่องส่งคลื่นวิทยุขนาดเล็กที่หาเจอยากกว่าและติดตั้งง่ายกว่าจะช่วยให้คนในท้องถิ่นเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้เมื่อวิธีการอื่นไม่ได้ผล

นอกจากนี้พ็อกเก็ตเอฟเอ็มยังมีความสามารถในการหาคลื่นความถี่ใหม่ได้เวลาที่ถูกส่งสัญญาณรบกวน แล้วยังสามารถส่งข้อความด่วนไปหาผู้ฟังได้ด้วยระบบอาร์ดีเอสโปรโตคอลได้ด้วย

คลาส กลีนวิงเกล ผู้ร่วมก่อตั้งและผู้อำนวยการบริษัท MiCT เปิดเผยว่า เมื่อไม่มีระบบโครงสร้างอื่นๆ ที่มีความเสถียรมากพอสำหรับสื่อก็ต้องหันมาใช้การสื่อสารวิธีเก่าอย่างวิทยุ แต่ก็มีปัญหาว่าเครื่องมือนี้ไม่ใช่สิ่งที่จะดาวน์โหลดได้ผ่านอินเทอร์เน็ตทำให้ต้องมีการประสานงานเพื่อลำเลียงไปใช้ในพื้นที่ประเทศซีเรียซึ่งกำลังเกิดสงครามการสู้รบจนมีประชาชนจำนวนมากลี้ภัยออกจากประเทศและมีจำนวนหนึ่งที่ลี้ภัยไปอยู่เยอรมนี

ไม่เพียงแค่ซีเรียเท่านั้น พวกเขายังมีการใช้พ็อกเก็ตเอฟเอ็มกับประเทศอื่นๆ เช่นในเซียร์ร่าลีโอนที่อาศัยความร่วมมือกับองค์กรคัลเจอร์เรดิโอใช้เผยแพร่ความรู้เรื่องการป้องกันโรคอีโบลา รวมถึงมีการส่งไปที่ประเทศเยเมนและทาร์ซาเนีย รวมถึงมีแผนการที่จะเสริมประสิทธิภาพการทำงานของวิทยุพกพานี้เพื่อสร้างความปลอดภัยให้กับนักข่าวได้มากขึ้น มีการใช้งานที่สะดวกขึ้นด้วยการควบคุมการเปิดปิดจากระยะไกลโดยโทรศัพท์มือถือและมีระบบแผงพลังงานแสงอาทิตย์ ระบบจีพีเอส และระบบต่ออินเทอร์เน็ตภายในเครื่อง ซึ่งเครื่องที่มีความสามารถมากขึ้นนี้จะมีราคาถึง 2,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ราว 70,000 บาท)

กลีนวิงเกลเปิดเผยว่าเขาหวังว่าในอนาคตจะสามารถผลิตแบบที่มีราคาต่ำกว่านี้ตามที่มีการเรียกร้องกันและจะมีการตรวจสอบว่าอุปกรณ์นี้ตกอยู่ในมือกลุ่มคนที่พวกเขาต้องการหรือไม

เรียบเรียงจาก

This portable FM transmitter brings information to people in crisis, Nieman Lab, 28-09-2015 http://www.niemanlab.org/2015/09/this-portable-fm-transmitter-brings-information-to-people-in-crisis/