วิจักขณ์ พานิช: 7เหตุผลที่ศาสนาพุทธไม่ควรเป็นศาสนาประจำชาติ

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

ไม่เห็นด้วยและขอคัดค้านการบัญญัติศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติในรัฐธรรมนูญด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้

1. การให้เหตุผลว่า ประเทศไทยมีคนนับถือพุทธเป็นประชากรส่วนใหญ่ของประเทศอยู่แล้ว การบัญญัติดังกล่าวจึงไม่เห็นจะเสียหายตรงไหน (พม่าเขายังทำได้ มาเลเซียยังทำได้)

เสียหายแน่นอน อย่างที่เห็นความรุนแรงของพุทธศาสนาในพม่า และนโยบาย "ภูมิบุตรา" ในมาเลเซีย ที่เอาชาติพันธุ์กับศาสนามาเป็นเครื่องมือกีดกันทางการเมือง (ไทยพุทธ มาเลย์มุสลิม สิงหลพุทธ เป็นต้น)

2. ประเทศที่มีคนนับถือศาสนาใดศาสนาหนึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ ไม่จำเป็นต้องยกศาสนานั้นๆ เหนือศาสนาอื่น และไม่จำเป็นต้องกำหนดรูปแบบรัฐ โดยเอาศาสนามากำกับการเมืองอีกทีหนึ่ง

ยกตัวอย่างอินเดีย ที่มีประชากรเป็นฮินดูกว่า 80% ของประเทศ แต่ไม่เคยยกศาสนาพราหมณ์ฮินดูเป็นศาสนาประจำชาติ แต่อินเดียคงไว้ซึ่งความเป็น secular state ตลอดมาตั้งแต่มีรัฐธรรมนูญฉบับแรกหลังประกาศเอกราชจากอังกฤษ อินเดียเป็นตัวอย่างของประเทศที่มีความชัดเจนในรูปแบบรัฐ และเห็นว่า พัฒนาการประชาธิปไตยและการส่งเสริมศีลธรรมแบบสมัยใหม่ แทนที่ธรรมะแห่งชาติของศาสนาใดศาสนาหนึ่ง จะช่วยให้สังคมอินเดียสามารถอยู่ร่วมกันบนความแตกต่างหลากหลายได้ดีที่สุด

3. การอ้างว่า "ธรรมาธิปไตย" จะมากำกับประชาธิปไตย คือ แนวคิดของกลุ่มพระสงฆ์และชาวพุทธที่ฝักใฝ่ระบอบเผด็จการเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว การเอาศาสนามากำกับประชาธิปไตย ก็คือการไม่เอาประชาธิปไตยนั่นแหละ

4. เวลาบอกว่าอยากได้ "พุทธศาสนาประจำชาติ" มีการอธิบายอย่างชัดเจนหรือไม่ว่า พุทธศาสนาแบบไหน? เอาสันติอโศกเป็นศาสนาประจำชาติ? เอาพุทธอิสระเป็นศาสนาประจำชาติ? เอาพระสุเทพเป็นศาสนาประจำชาติ? เอาสมณศักดิ์พัดยศเป็นศาสนาประจำชาติ หรือเอาธรรมกายเป็นศาสนาประจำชาติ?

ความคลุมเครือของคำว่า "พุทธศาสนาประจำชาติ" คือ หีบห่อที่ภายนอกดูเหมือนจะดีแต่ข้างในแอบซุกซ่อนอะไรอยู่บ้างไม่มีใครรู้

5. ศาสนธรรมที่มีบทบาทอยู่ในจิตใจผู้คนในปัจจุบัน ไม่ใช่ศาสนาพุทธแบบที่กำลังถูกผลักดันให้เป็นศาสนาประจำชาติ ตรงกันข้าม ศาสนธรรมที่สัมพันธ์อยู่กับจิตใจผู้คนงอกงามได้อย่างเป็นอิสระจากรัฐ เป็นศาสนธรรมที่มีความหลากหลาย มีจินตนาการ และสัมพันธ์กับความทุกข์ของคนเล็กคนน้อย ซึ่งการมีพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ ไม่ได้มีส่วนส่งเสริมการงอกงามของศาสนธรรมในทิศทางนี้

6. พุทธศาสนาประจำชาติ คือ พุทธศาสนาแบบทางการ ที่มีเป้าหมายสำคัญในการตีความศาสนาไปรับใช้อุดมการณ์ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นศาสนาแบบทางการที่ไม่เคยเปิดรับการตีความคำสอนที่หลากหลาย และจะไม่แปลกเลยหากการเกิดขึ้นของพุทธศาสนาประจำชาติจะยิ่งนำไปสู่การปิดกั้นเสรีภาพทางความคิดของประชาชน จัดการคนที่เห็นต่างทางความคิด โดยอ้างว่าเป็นการ "ลบหลู่ดูหมิ่นพุทธศาสนา"

7. ไม่เห็นด้วยกับการ "รับๆ ไปก่อน" แล้ว "แก้ทีหลัง"

ที่มา:  https://web.facebook.com/photo.php?fbid=10153751400803754&set=a.95898813753.85675.503563753&type=3&theater

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท