17 ธ.ค. 2558 จากกรณี น.ส.เอ  (ขอสงวนชื่อ-สกุล เนื่องจากเป็นเยาวชน) นักเรียนอายุ 15 ปี เยาวชนกลุ่มรักษ์บ้านเกิด ต.เขาหลวง อ.วังสะพุง จ.เลย เป็นนักข่าวพลเมือง ได้รายงานปัญหาเรื่องลำน้ำฮวย ว่าได้รับผลกระทบจากอุตสาหกรรมเหมืองแร่ทองคำ ทำให้น้ำในลำน้ำฮวย ไม่สามารถใช้ดื่มกินได้ ชาวบ้านได้รับความเดือดร้อน นำเสนอผ่านสถานีโทรทัศน์ช่องหนึ่ง ออกอากาศเมื่อวันที่ 1 ก.ย.58 ที่ผ่านมา จนถูกทางบริษัท ทุ่งคำ จำกัด ยื่นฟ้อง น.ส.เอ  ข้อหาหมิ่นประมาท และฟ้องสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอสในข้อหาหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณาฯ เรียกค่าเสียหาย 50 ล้านบาท โดยคดีจะมีการไต่สวนมูลฟ้องวันที่ 21 มี.ค.59 (อ่านรายละเอียด)

ล่าสุด 16 ธ.ค.ที่ผ่านมา นักข่าวพลเมือง (ThaiPBS) รายงานว่า คณะทำงานด้านเด็กซึ่งเป็นเครือข่ายองค์กรที่ปฏิบัติงานด้านเด็กและเยาวชน เผยแพร่แถลงการณ์คณะทำงานด้านเด็กต่อกรณีการฟ้องดำเนินคดีกับเยาวชนของบริษัท ทุ่งคำ จำกัด ระบุข้อเสนอ 4 ข้อ ต่อผู้เกี่ยวข้อง ทั้งหน่วยงานที่ทำหน้าที่คุ้มครองเด็กในจังหวัดเลย บริษัท ทุ่งคำ จำกัด และสังคม โดยมีรายละเอียด ดังนี้

สืบเนื่องจากกรณีที่ บริษัท ทุ่งคำ จำกัด กำลังดำเนินการเพื่อฟ้องดำเนินคดีกับเยาวชนนักข่าวพลเมือง ชั้น ม.4 จาก อ.วังสะพุง จ.เลย โดยเมื่อวันที่ 27 พ.ย.ที่ผ่านมา บริษัทฯ ได้ทำหนังสือขออนุญาตฟ้องเยาวชนในคดีอาญาในความผิดฐานหมิ่นประมาท ต่อผู้อำนวยการสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนจังหวัดเลย ซึ่งในวันที่ 21 ธ.ค.2558 ทางสถานพินิจฯ จะเชิญผู้ปกครองและเยาวชนดังกล่าวมาให้ถ้อยคำเพื่อพิจารณาหาเหตุสมควรให้ผู้ เสียหายฟ้องหรือไม่ ตามข่าวที่ปรากฏในสื่อมวลชนนั้น

 

ทั้งนี้ สาเหตุของการฟ้องร้องเยาวชนนักข่าวพลเมืองที่มีอายุเพียง 15 ปี เนื่องจากการเสนอข่าวเกี่ยวกับการออกค่ายของกลุ่มเยาวชนฮักบ้านเกิดเจ้าของ ตอน นักสืบลำน้ำฮวยแท้ๆ แน๊ว ออกอากาศในช่วงข่าวพลเมือง สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส เมื่อวันที่ 1 ก.ย.ที่ผ่านมา ซึ่งบริษัทฯ ระบุว่า มีเนื้อหาที่เป็นเท็จใส่ร้ายให้บริษัทฯ ได้รับความเสียหาย

 

คณะทำงานด้านเด็กซึ่งเป็นเครือข่ายองค์กรที่ปฏิบัติงานด้านเด็กและเยาวชนเห็นว่า การนำเสนอข่าวของเยาวชนดังกล่าวเป็นไปตามหลักการสร้างการมีส่วนร่วมของเด็กและเยาวชนซึ่งเป็นสอดคล้องกับหลักการของสิทธิเด็ก ซึ่งครอบคลุมถึงเรื่องการส่งเสริมให้เด็กได้มีส่วนร่วมในแสดงความคิดเห็นอย่างมีเสรีภาพในประเด็นที่ตนสนใจ ปลูกฝังให้เด็กมีสำนึกรักชุมชน สังคม ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของการสร้างสังคมแห่งประชาธิปไตย

 

ตามหลักการของสิทธิเด็ก ทุกภาคส่วนของสังคมไม่ว่าจะเป็น ชุมชน องค์กรส่วนท้องถิ่น ภาครัฐบาล ภาคเอกชนล้วนมีหน้าที่ในการสนับสนุนเอื้ออำนวยสร้างหลักประกันให้เด็กและเยาวชนได้รับสิ่งอันพึงมีพึงได้ โดยไม่เลือกปฏิบัติและยึดประโยชน์สูงสุดของเด็กเป็นหลัก ดังนั้นคณะทำงานด้านเด็กจึงมีข้อเสนอดังนี้

 

1. ขอสนับสนุนหน่วยงานที่ทำหน้าที่คุ้มครองเด็กในจังหวัดเลย คือ สถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน จ.เลยและโรงเรียนที่ให้การคุ้มครองเด็กโดยไม่ถือว่าสิ่งที่เด็กทำเป็นความผิด

 

2. การกระทำของบริษัท ทุ่งคำ จำกัดในครั้งนี้อาจกล่าวได้ว่าเป็นบริษัทแรกในโลกที่ฟ้องเด็ก ละเมิดสิทธิและคุกคามเด็ก โดยการดึงเด็กเข้าไปเป็น”เครื่องมือ”ในสถานการณ์ความขัดแย้ง ซึ่งส่งผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนในชุมชน จึงขอเสนอให้บริษัทฯ ยกฟ้องและควรเร่งพิสูจน์ข้อเท็จจริงเรื่องผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นต่อสาธารณะ

 

3. ขอสนับสนุนให้กำลังใจเด็กและเยาวชนทุกคนใช้สิทธิแสดงความคิดเห็นในการมีส่วนร่วมดูแลปกป้องชุมชนของตนเองในฐานะพลเมืองผู้รับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งบทบาทดังกล่าวสมควรเป็นแบบอย่างให้กับเยาวชนในพื้นที่อื่นๆ

 

4. สังคมโดยรวม ควรตระหนักว่า ในพื้นที่/ชุมชนที่มีความขัดแย้งไม่ว่าประเด็นใดๆ ก็ตาม ควรคำนึงถึงผลกระทบต่อเด็กในทุกด้าน ทั้งด้านจิตใจ ทัศนคติด้านลบ ที่จะเกิดขึ้นต่อเด็กในระยะยาว

 

คณะทำงานด้านเด็ก 22 องค์กร

วันที่ 16 ธันวาคม 2558

ประสานงาน กอบกาญจน์ ตระกูลวารี