iLaw: เปิดร่าง พ.ร.บ.ประชามติ โพสต์ปลุกระดม ติดคุกไม่เกิน 10 ปี ปรับ 2 แสน

ร่าง พ.ร.บ.ประชามติ ที่จะกำหนดกติกาการทำประชามติร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ มีข้อน่าสนใจเช่น การกำหนดโทษหนักถึง 10 ปี สำหรับการโพสต์ที่ผิดข้อเท็จจริงหรือปลุกระดม ก่อนการทำประชามติ 7 วัน ห้ามมีการเปิดเผยผลโพลที่เกี่ยวกับการออกเสียง กำหนดอายุผู้มีสิทธิออกเสียงไว้ที่ 18 ปี ส่วนการแสดงความคิดเห็นและรณรงค์สามารถทำได้ แต่ต้องเป็นไปตามที่ กกต.กำหนด

รัฐบาลประกาศอย่างไม่เป็นทางการว่าวันที่ 7 สิงหาคม 2559 จะเป็นวันออกเสียงประชามติ ก่อนจะไปถึงวันนั้นรัฐบาลมอบหมายให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ร่าง พ.ร.บ.การออกเสียงประชามติร่างรัฐธรรมนูญ เพื่อเป็นกติกาให้การทำประชามติมีความชัดเจนและสงบเรียบร้อย

ร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้เข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) โดยมีประเด็นสำคัญ เช่น การกำหนดคุณสมบัติของผู้มีสิทธิออกเสียง หลักเกณฑ์การลงคะแนน ฐานความผิด และบทลงโทษในการออกเสียงประชามติ ทั้งนี้ ยังมีกฎกติกาบางส่วนที่ยังไม่ชัดเจนซึ่งจะถูกกำหนดโดย กกต.อีกครั้ง เมื่อร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ผ่านความเห็นชอบจาก สนช. สำหรับรายละเอียดประเด็นต่างๆ ที่น่าสนใจมีดังนี้
 

แสดงความคิดเห็นได้ แต่ต้องเป็นไปตามที่ กกต.กำหนด

ร่าง พ.ร.บ.การออกเสียงประชามติฯ กำหนดให้ กกต. จัดให้มีการแสดงความเห็นโดยอิสระและเท่าเทียมกันทุกฝ่าย รวมทั้งสนับสนุนให้หน่วยงานรัฐ หรือภาคเอกชนจัดกิจกรรมรณรงค์ แต่ให้เป็นไปตามแนวทางและรูปแบบที่ กกต.กำหนด รวมทั้งให้สถานีวิทยุกระจายเสียง สถานีวิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมจัดสรรเวลาออกอากาศหรือเผยแพร่ข้อมูลตามที่ กกต.กำหนด

นวัตกรรมใหม่! ออกเสียงผ่านเครื่องลงคะแนน

การลงคะแนนออกเสียงครั้งนี้สามารถทำได้สองวิธี คือ “การลงคะแนนด้วยบัตรออกเสียง” และ “การลงคะแนนด้วยเครื่องลงคะแนน” อย่างไรก็ตาม การลงคะแนนด้วยเครื่องลงคะแนนจะมีการทดลองใช้เพียงบางหน่วยออกเสียง สำหรับ หน่วยออกเสียงที่ กกต.ประกาศให้มีการใช้เครื่องลงคะแนนได้ ผู้มีสิทธิออกเสียงสามารถแจ้งความประสงค์ว่าจะลงคะแนนออกเสียงด้วยบัตรออกเสียงหรือเครื่องลงคะแนนอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น

อายุ 18 ปี ถึงจะมีสิทธิออกเสียง

คุณสมบัติของผู้มีสิทธิออกเสียงประชามติไม่แตกต่างจากการเลือกตั้ง ยกเว้นกำหนดให้ผู้มีอายุไม่ต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์ในวันออกเสียง สามารถใช้สิทธิออกเสียงได้ ดังนั้นหากการออกเสียงประชามติเกิดขึ้นวันที่ 7 สิงหาคม ผู้ที่มีอายุครบ 18 ปี ในวันดังกล่าวสามารถไปใช้สิทธิออกเสียงได้

ใช้สิทธินอกพื้นที่ หรือย้ายที่อยู่ไม่ถึง 90 วัน ต้องลงทะเบียนล่วงหน้า 30 วัน

การออกเสียงประชามติครั้งนี้ไม่มีจัดให้มีการออกเสียงล่วงหน้า เพราะการออกเสียงประชามติจะทำวันเดียวพร้อมกันทั่วประเทศ ดังนั้น ผู้ที่ไม่สะดวกในการกลับภูมิลำเนาเพื่อออกเสียง และผู้ที่มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านเป็นเวลาน้อยกว่า 90 วัน นับแต่วันออกเสียง หากต้องการใช้สิทธิออกเสียง ให้ยื่นคำขอลงทะเบียนก่อนวันออกเสียงอย่างน้อย 30 วัน โดยจะหมดสิทธิลงคะแนนในหน่วยออกเสียงเดิมที่ตนมีชื่ออยู่

ถ้าไม่ “กากบาท” นับเป็นบัตรเสีย

ร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ได้กำหนดลักษณะของบัตรเสียไว้หลายแบบ ซึ่งอาจสรุปอย่างรวบรัดว่า “บัตรที่ทำเครื่องหมายอื่นนอกจากเครื่องหมายกากบาท” คือบัตรเสีย

ค้านผลประชามติได้ ภายใน 24 ชั่วโมง

ประชาชนผู้มาใช้สิทธิออกเสียงจำนวนไม่น้อยกว่าร้อยละ 10 ของผู้มาใช้สิทธิออกเสียงในหน่วยออกเสียงใด หากเห็นว่าการออกเสียงในหน่วยออกเสียงนั้นเป็นไปโดยไม่สุจริต มีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านพร้อมหลักฐานต่อ กกต. ภายใน 24 ชั่วโมงนับแต่การลงคะแนนออกเสียงสิ้นสุดลง

โพสต์บิดเบือน-ปลุกระดม ติดคุกไม่เกิน 10 ปี ปรับสองแสน

สำหรับการควบคุมการออกเสียงและบทกำหนดโทษ มีความน่าสนใจโดยเฉพาะมาตรา 62 ที่สรุปได้ว่า

“ผู้ใดดำเนินการเผยแพร่ ข้อความ ภาพ เสียง ในสื่อหนังสื่อพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หรือในช่องทางอื่นใดที่ผิดไปจากข้อเท็จจริงหรือมีลักษณะรุนแรง ก้าวร้าว หยาบคาย ปลุกระดม หรือข่มขู่ โดยมุ่งหวังเพื่อให้ผู้มีสิทธิออกเสียงไม่ไปใช้สิทธิออกเสียง หรือออกเสียงอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือไม่ออกเสียง ให้ถือว่าผู้นั้นกระทำการก่อความวุ่นวายเพื่อให้การออกเสียงไม่เป็นไปด้วยความเรียบร้อย” มีโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี และปรับไม่เกินสองแสนบาท

ห้ามเปิดผลโพลก่อนวันลงประชามติ 7 วัน

มาตรา 64 ผู้ใดเผยแพร่ผลการสำรวจความคิดเห็นของประชาชนเกี่ยวกับการออกเสียงในระหว่างเวลาเจ็ดวันก่อนวันออกเสียง จนถึงเวลาสิ้นสุดการออกเสียง ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามเดือน ปรับไม่เกินหกพันบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ

ฉีกบัตร-ถ่ายรูป-เล่นพนัน เจอโทษหนัก

ฉีกบัตรออกเสียงประชามติ จำคุกไม่เกินหนึ่งปี และปรับไม่เกินสองหมื่นบาท

นำบัตรออกเสียงประชามติออกไปจากสถานที่ออกเสียง จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับตั้งแต่สองหมื่นถึงหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ถ่ายรูปบัตรออกเสียงประชามติที่ตนได้ลงคะแนนออกเสียงแล้ว จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับตั้งแต่สองหมื่นถึงหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

เล่นพนันผลประชามติ อันมีผลเป็นการจูงใจให้ผู้มีสิทธิออกเสียงไม่ไปใช้สิทธิออกเสียง หรือออกเสียงอย่างใดอย่างหนึ่งหรือไม่ออกเสียง จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับตั้งแต่สองหมื่นถึงหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

จำหน่าย จ่ายแจก หรือจัดเลี้ยงสุราทุกชนิด ในเขตออกเสียงระหว่างเวลา 18.00 น. ของวันก่อนวันออกเสียงจนสิ้นสุดวันออกเสียง จำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
 

 

หมายเหตุ: เผยแพร่ครั้งแรกที่ http://ilaw.or.th/node/4059

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท