นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลผู้วิพากษ์ความตกลงการค้า TPP ไว้ก่อนหน้านี้ ให้สัมภาษณ์ต่อสื่อแคนาดาว่า TPP จะส่งผลร้ายต่อประชาชนแคนาดา ส่งผลน้อยมากต่อปริมาณการค้าระหว่างประเทศ มีผู้ได้ประโยชน์คือบรรษัทข้ามชาติขนาดใหญ่เท่านั้น

5 เม.ย. 2559 โจเซฟ สติกลิตซ์ นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลจากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ให้สัมภาษณ์ในรายการ ดิ เอ็กซ์เชนจ์ ของช่อง CBC ประเทศแคนาดาเกี่ยวกับความตกลงหุ้นส่วนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (TPP) เมื่อปลายเดือนมีนาคมว่า เป็นข้อตกลงทางการค้าที่เลวร้ายที่สุดและแนะนำให้แคนาดาหารือเพื่อปรับสัญญาความตกลง TPP อีกครั้งให้ส่งผลประโยชน์ต่อประชาชนชาวแคนาดาและไม่ใช่เป็นเพียงแค่ผลประโยชน์กับบรรษัทยักษ์ใหญ่

คริสเตีย ฟรีแลนด์ รัฐมนตรีด้านการค้าระหว่างประเทศลงนามประเทศแคนาดาในสัญญา TPP แล้ว แต่ยังต้องผ่านการอนุมัติอีกขั้นตอนหนึ่ง โดยที่ในตอนนี้คณะกรรมการด้านการค้าจากสภาล่างของแคนาดากำลังศึกษาเกี่ยวกับ TPP ซึ่งฟรีแลนด์บอกว่าอาจจะต้องใช้เวลานานถึง 9 เดือน

สติกลิตซ์กล่าวให้สัมภาษณ์ต่อ CBC ว่าฟรีแลนด์เป็น "เพื่อนเก่า" ของเขา และเขาก็ได้อธิบายถึงหลุมพรางของความตกลง TPP ให้เธอฟัง หนึ่งในนั้นคือการลิดรอนสิทธิแรงงาน อีกทั้งยังมีเรื่องของการลดความสามารถของรัฐบาลในการควบคุมดูแลธุรกิจหรือการดำเนินนโยบายเศรษฐกิจที่ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนและส่วนที่เลวร้ายที่สุดคือการที่บรรษัทข้ามชาติสามารถฟ้องรัฐบาลที่ลงนามในสัญญาได้รวมถึงรัฐบาลแคนาดา

สติกลิตซ์ยกตัวอย่างว่าโดยหลักการพื้นฐานแล้วผู้ที่ก่อมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อมจะต้องเป็นฝ่ายจ่ายค่าชดเชย แต่ใน TPP ฝ่ายที่ต้องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอาจจะเป็นฝ่ายต้องจ่ายแทนจากการที่รัฐบาลมีโอกาสถูกฟ้องร้องถ้าหากพวกเขาออกกฎหมายเกี่ยวกับการจำกัดการก่อมลภาวะหรืออะไรบางอย่างที่เกี่ยวกับประเด็นโลกร้อน

นอกจากประเด็นสิ่งแวดล้อมแล้วสติกลิตซ์ยังกล่าวอีกว่า TPP อาจจะถูกนำมาอ้างใช้ในการห้ามขึ้นค่าแรง รวมถึงอาจนำมาใช้คว่ำกฎห้ามให้กู้ยืมด้วยอัตราดอกเบี้ยสูงเกินอัตรา

สติกลิตซ์กล่าวต่อไปว่าความตกลง TPP มีการกระทำอย่างลับๆ เพื่อเอื้อต่อประโยชน์ของบรรษัท จึงควรมีการนำร่างสัญญาความตกลง TPP ออกมาเปิดให้มีการหารือกันในที่แจ้ง

ในทางเศรษฐกิจ สติกลิตซ์ยังประเมินอีกว่าความตกลง TPP จะส่งผลน้อยมากต่อปริมาณการค้าขายระหว่างประเทศโดยเฉพาะกับสหรัฐฯ และแคนาดาซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นประเทศที่ส่งออกสินค้าที่อาศัยทุนสูง (capital-intensive) เป็นส่วนใหญ่ และเน้นนำเข้าสินค้าที่ต้องอาศัยแรงงานสูง (labour-intensive)

อย่างไรก็ตาม ผู้ลงสมัครตัวแทนพรรคลงเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในตอนนี้มีท่าทีต่อต้าน TPP กันทุกคน ทำให้เป็นไปได้สูงว่า TPP จะไม่ผ่านการอนุมัติในสหรัฐฯ ทำให้สติกลิตซ์กล่าวว่า เป็นเรื่องที่น่าแปลกใจเล็กน้อยที่ทางแคนาดาจะถกเถียงกันในเรื่องการอนุมัติความตกลงนี้

นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลยังได้แนะนำให้แคนาดาร่วมมือกับสหภาพยุโรปที่คัดค้าน TPP ในหัวข้อว่าด้วยการคุ้มครองการลงทุนเพื่อให้มีการปรับปรุงข้อตกลงใหม่

เรียบเรียงจาก

TPP 'worst trade deal ever,' says Nobel-winning economist Joseph Stiglitz, CBC, 31-03-2016
http://www.cbc.ca/news/business/joseph-stiglitz-tpp-1.3515452