ฝ่ายค้านกัมพูชาเผชิญวิกฤตถูกรัฐบาลเล่นงานรักษาการผู้นำ "กึม สุขะ" ในข้อหาที่พวกเขาเห็นว่าเป็นคดีการเมือง จึงประกาศว่าอาจไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากต้องชุมนุม ทำให้ฝ่ายรัฐบาล 'ฮุน เซน' ตอบโต้ทันทีด้วยการส่งทหาร-ตำรวจ ล้อมกรอบที่ทำการพรรคฝ่ายค้าน ซึ่งผู้นำฝ่ายค้านหลบภัยมาตั้งแต่พฤษภาคม หลังเจ้าหน้าที่พยายามเข้าจับกุมหลายระลอก

รถยนต์บรรทุกทหาร ตำรวจ หลายคันรถมาจอดหน้าที่ทำการพรรคสงเคราะห์ชาติเมื่อคืนวันที่ 12 กันยายน ถึงเช้าตรู่วันที่ 13 กันยายน ขณะที่รักษาการผู้นำพรรคฝ่ายค้าน "กึม สุขะ" อาศัยหลบภัยอยู่ภายในพรรค ท่ามกลางผู้สนับสนุนหลายร้อยคนอารักขา (ที่มา: SBS/The Phnom Penh Post)

คลิปช่วงทหาร ตำรวจ เข้ามาประจำการใกล้ที่ทำการพรรคสงเคราะห์ชาติ (ที่มา: YouTube/Dara Moro)

13 ก.ย. 2559 - ไม่กี่ชั่วโมงหลังจากที่พรรคฝ่ายค้านประกาศจัดชุมนุม มีรถบรรทุกนับสิบคันขนทหารเต็มลำรถ โดยบางนายเป็นทหารสังกัดหน่วยอารักขาฮุนเซ็น มาปิดล้อมบริเวณที่ทำการพรรคสงเคราะห์ชาติ (CNRP) ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านกัมพูชา

ในรายงานข่าวพนมเปญโพสต์ การปิดล้อมเกิดขึ้นหลังจากที่เมื่อบ่ายวันที่ 12 ก.ย. พรรคสงเคราะห์ชาติซึ่งถูกเล่นงานด้วยคดีการเมือง ประกาศต่อสมาชิกพรรคว่า "ไม่มีทางเลือกอื่นอีกแล้ว นอกจากจะต้องออกมาชุมนุมมวลชนอย่างสันติวิธี"

การประกาศดังกล่าวตามมาด้วยการตอบโต้ของนายกรัฐมนตรีกัมพูชา ฮุน เซน ที่เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์ Fresh News ซึ่งมักใช้เผยแพร่ข่าวของรัฐบาล โดย ฮุน เซน ระบุว่าเขาได้บอกแก่กองกำลังรักษาความมั่นคงว่า การประท้วงดังว่านั้น "จะไม่อนุญาตให้เกิดเด็ดขาด"

ส.ส.ฝ่ายค้าน หลง บตทา กล่าวว่า มีรถของตำรวจและทหารเคลื่อนเข้ามาใกล้ที่ทำการพรรคในเวลาประมาณ 18.00 น. ของเย็นวันที่ 12 ก.ย. โดยตอนแรกก็เคลื่อนผ่านไปมา แต่ในเวลาประมาณเที่ยงคืน ก็มีรถบรรทุกทหารประมาณ 20 ราย มาจอดริมถนนมุ่งหน้าไปทางอำเภอตาเขมา

จากนั้นพวกเขาประจำการอยู่ที่นั่นเป็นเวลานาน ก่อนที่พวกเขาจะเคลื่อนออกไป แล้วกลับมาใหม่ เคลื่อนออกไปแล้วก็กลับมาใหม่อีก จนถึงเวลาราว 01.00 น. หรือ 01.30 น. ของเช้าวันที่ 13 ก.ย.

ทั้งนี้ กึม สุขะ มีตำแหน่งเป็นรักษาการผู้นำพรรคสงเคราะห์ชาติแทน สม รังสี ผู้นำพรรคที่ปัจจุบันลี้ภัยต่างประเทศ โดย กัม สุขะ อาศัยอยู่ภายในที่ทำการพรรคมาตั้งแต่เดือนพฤษภาคม ขณะที่มีการส่งตัวเจ้าหน้าที่เข้ามาจับกุมตัวเขา แต่ก็มีผู้สนับสนุนพรรคฝ่ายค้านหลายร้อยคนมาอารักขาเขาอย่างหนาแน่นเพื่อไม่ให้เขาถูกจับกุม

โดยก่อนหน้านี้ กึม สุขะ ถูกดำเนินคดีในข้อหาที่ว่ามีสมาชิกรัฐสภา 2 รายจากพรรคสงเคราะห์ชาติจัดหาโสเภณีให้กับเขา หลังจากนั้นเขาย้ายเข้ามาอยู่ในที่ทำการพรรคเพื่อเลี่ยงการถูกจู่โจมจับกุม และในวันที่ 9 กันยายน เขาไม่ยอมมาศาลเพื่อให้ปากคำต่อศาล โดยอ้างว่าศาลไม่ยอมรับเอกสิทธิ์ในขณะที่เขามีตำแหน่งเป็น ส.ส. ทำให้ศาลสั่งลงโทษจำคุก กึม สุขะ เป็นเวลา 5 เดือน และปรับ 2,000 เหรียญสหรัฐ ในข้อหาที่เขาไม่ยอมมาขึ้นศาล

สำหรับข้อกล่าวหาดังกล่าว พรรคฝ่ายค้านมองว่าเป็นเกมการเมืองของพรรครัฐบาลของฮุน เซน ซึ่งครองอำนาจมาอย่างยาวนานกว่า 30 ปี

อนึ่ง ความเคลื่อนไหวของตำรวจทหารกัมพูชาล่าสุด เกิดขึ้นหลังจากที่ไม่กี่วันก่อน มีเฮลิคอปเตอร์ของทหารกัมพูชา และเรือยนต์ติดปืนกล เข้ามาใกล้ที่ทำการพรรคสงเคราะห์ชาติ อย่างไรก็ตามเจ้าหน้าที่หน่วยอารักขาฮุน เซน ระบุเป็นเพียงการ "ฝึกซ้อม" ก่อนงานฉลองวันก่อตั้งหน่วย

ทั้งนี้ ฮิง บุญเฮง ผู้บัญชาการหน่วยอารักขาฮุน เซน ระบุว่ารัฐบาลมีสิทธิที่จะดำเนินมาตรการเช่นนี้ "ถ้าคุณ (หมายถึงพรรคฝ่ายค้าน) จะจัดชุมนุมต่อต้านนโยบายรัฐบาล ประการแรก แปลว่าคุณสร้างความไม่มั่นคง และประการที่สอง พวกคุณสร้างความไม่สงบต่อส่วนรวม ซึ่งเกี่ยวข้องกับกิจการภายในประเทศ"

"ความเคลื่อนไหวของเราไม่ใช่คำขู่ ทหารจะต้อง "เอ็กเซอร์ไซส์" เพื่อรักษาความปลอดภัยให้กับประชาชน และไม่คุกคามใคร"

ผู้บัญชาการหน่วยอารักขาฮุน เซน ยังระบุว่า "ไม่ใช่แค่คืนก่อน หรือคืนนี้ หรือคืนวันพรุ่งนี้ เราจะทำต่อไปเรื่อยๆ ถ้าคุณกังวล ก็เป็นเรื่องของคุณ"

ที่มา: แปลและเรียบเรียงจาก

Security forces swarm CNRP headquarters in late-night 'exercise', Shaun Turton and Mech Dara, The Phnom Penh Post, 13 September 2016