ยาห์ยา จัมเมห์ ผู้นำแกมเบียที่มาจากการรัฐประหารปี 2537 ประกาศยอมลงจากตำแหน่ง หลังพยายามยื้อเก้าอี้เอาไว้แม้จะแพ้การเลือกตั้งเมื่อ 1 ธ.ค.59 จนทำให้ผู้ชนะการเลือกตั้งต้องไปสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในประเทศอื่น แต่การกดดันจากประเทศเพื่อนบ้านในแอฟริกาตะวันตกและสหประชาติทำให้จัมเมห์แสดงท่าทีจะลงจากตำแหน่ง

รูปจากวิกิพีเดีย

ประเทศแกมเบียมีปรากฏการณ์แปลกๆ เมื่อประธานาธิบดีคนใหม่ที่เพิ่งชนะการเลือกตั้งเมื่อปลายปีที่แล้วอย่าง อดามา บาร์โรว์ จำต้องทำพิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งจากประเทศอื่นที่ไม่ใช่แกมเบีย โดยไปจัดที่ประเทศใกล้เคียงอย่างเซเนกัลแทน เพราะประธานาธิบดีคนก่อนหน้านี้ที่มาจากการรัฐประหารอย่าง ยาห์ยา จัมเมห์ ไม่ยอมออกจากตำแหน่ง 

จนกระทั่งถึงเมื่อวันที่ 21 ม.ค.ที่ผ่านมาจัมเมห์ถึงประกาศผ่านทางโทรทัศน์แสดงเจตจำนงว่าจะยอมลงจากตำแหน่งโดย "ไม่ต้องมีการเสียเลือดเนื้อ" หลังจากที่มีการหารือกันระหว่างจัมเมห์กับตัวกลางเจรจาจากกลุ่มประเทศแอฟริกาตะวันตก ได้แก่ประธานาธิบดีจากกินีและเมาริตาเนีย

"ในวันนี้ผมตัดสินใจด้วยจิตสำนึกที่ดีในการยอมสละตำแหน่งผู้นำของประเทศที่ยิ่งใหญ่นี้ด้วยความรู้สึกขอบคุณต่อชาวแกมเบียทุกคนอย่างไม่มีที่สิ้นสุด" จัมเมห์กล่าว

นอกจาก จัมเมห์ จะเป็นประธานาธิบดีแล้วเขายังควบตำแหน่งรัฐมนตรีอื่นๆ ในประเทศหลายกระทรวง ทั้งกระทรวงการคลัง กระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และ กระทรวงสิ่งแวดล้อม จัมเมห์เข้าสู่อำนาจผ่านการรัฐประหารตั้งแต่ปี 2537 และอยู่ในอำนาจมาจนถึงทุกวันนี้ โดยถึงแม้ว่าจะมีการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 1 ธ.ค. 2559 ที่เขาแพ้การเลือกตั้งต่อ อดามา มาร์โรว์ แต่จัมเมห์ก็ยังไม่ยอมออกจากตำแหน่ง ทำให้มาร์โรว์ต้องทำพิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งจากประเทศเซเนกัลแทน ทำให้วิกฤตทางการเมืองดำดิ่งลงเรื่อยๆ

อย่างไรก็ตามกองกำลังของกลุ่มประเทศใกล้เคียงแกมเบียมีแผนการเข้าไปแทรกแซงสถานการณ์นี้ โดยที่กองทัพเซเนกัลออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 19 ม.ค.ที่ผ่านมาว่ากองกำลังจากประชาคมเศรษฐกิจรัฐแอฟริกาตะวันตก (ECOWAS) ได้เริ่มปฏิบัติการโจมตีเพื่อปกป้องผลการเลือกตั้งในแกมเบียเมื่อเดือนที่แล้วไว้ แต่ก็ไม่ได้ให้รายละเอียดเจาะจงว่ามีการโจมตีในรูปแบบใด โดยที่ก่อนหน้านี้มีกองกำลังทหารกลุ่มประเทศแอฟริกาตะวันตกวางกำลังอยู่ตามแนวชายแดนแกมเบียเพื่อสนับสนุนบารโรว์ในการต่อสู้กับจัมเมห์

บาร์โรว์ จำต้องหลบหนีไปพักพิงอยู่ในประเทศเซเนกัลตั้งแต่ก่อนหน้านี้ จนกระทั่งเมื่อวันที่ 19 ม.ค. ที่ผ่านมาเขาจัดพิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งแบบด่วนๆ ที่สถานทูตแกมเบียประจำกรุงดาการ์ เมืองหลวงของเซเนกัล ในคำกล่าวสุนทรพจน์เข้ารับตำแหน่งของเขาระบุว่า "นี่จะเป็นวันที่ชาวแกมเบียจะไม่มีวันลืมเลย" เขาออกคำสั่งให้กองทัพแกมเบียยังคงอยู่ในกรมกองของตัวเองและคอยปกป้องประเทศชาติ นอกจากนี้บาร์โรว์ยังเรียกร้องให้ ECOWAS สหภาพแอฟริกันและสหประชาชาติสนับสนุนรัฐบาลของเขาและสนับสนุนเจตจำนงของประชาชนแกมเบีย

หลังจากพิธีสาบานตนนอกประเทศจบลงไม่นานนัก คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ ก็มีมติเป็นเอกฉันท์ให้มีการสนับสนุนบาร์โรว์และเรียกร้องให้มีเปลี่ยนผ่านทางอำนาจโดยสันติ โดย ปีเตอร์ วิลสัน รองเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำสหประชาชาติกล่าวว่าประชาชนชาวแกมเบียได้ส่งเสียงออกมาแล้วในการเลือกตั้งเมื่อเดือน ธ.ค. ว่าต้องการให้ บาร์โรว์เป็นประธานาธิบดี เสียงของพวกเขาควรจะมีการรับฟังและขอให้คนๆ เดียวเท่านั้นยอมทำตาม

ในช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา จัมเมห์ ได้ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในประเทศ ขณะที่รัฐสภาขยายอายุการดำรงตำแหน่งของจัมเมห์ไปอีก 90 วัน ทางองค์กรผู้ลี้ภัยของสหประชาชาติเปิดเผยโดยอ้างอิงข้อมูลจากรัฐบาลเซเนกัลว่าหลังจากเกิดวิกฤตครั้งล่าสุดมีประชาชนแกมเบียอย่างน้อย 26,000 คนหนีไปที่ประเทศเซเนกัลแล้วเพราะกลัวว่าจะเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบ

อัลจาซีรารายงานว่าถึงแม้ว่าพิธีสาบานตนจะจัดในห้องเล็กๆ ที่จุผู้คนได้ 40 คน แต่ภายนอกสถานทูตแกมเบียในกรุงดาการ์มีฝูงชนขนาดใหญ่ที่เป็นคนหนุ่มสาวพากันชุมนุมและตะโกนคำว่า "เสรีภาพ" และ "ความหวัง" ผู้สื่อข่าวอัลจาซีรา นิโกลาส ฮาค รายงานว่า ประชาชนเหล่านี้ใช้ชีวิตของพวกเขาทั้งชีวิตอยู่ภายใต้ผู้นำชุดเดียว คนเดียว พวกเขามองว่าบาร์โรว์เป็นโอกาสสำหรับการเปลี่ยนแปลง แต่ดูเหมือนว่าจัมเมห์จะไม่พร้อมที่จะปล่อยแกมเบียไป

อย่างไรก็ตามก่อนหน้านี้มีคณะรัฐบาล 8 ที่เคยทำงานให้กับจัมเมห์ทำการแปรพักตร์โดยบอกว่าพวกเขาไม่อาจทนรับจัมเมห์ได้อีกต่อไป รวมถึงมีการกดดันอย่างหนักจากนานาชาติให้จัมเมห์ลงจากตำแหนง กลุ่มชาติแอฟริกันก็เริ่มตีตัวออกห่าง แต่จัมเมห์ก็ยังไม่ยอมลงจากตำแหน่งอยู่ดี ประเทศบอตสวานาประกาศว่าการที่จัมเมห์ไม่ยอมส่งต่ออำนาจให้กับผู้ชนะการเลือกตั้งเป็นการทำลายความพยายามรักษาประชาธิปไตยและธรรมาภิบาลไว้

กลุ่มกองกำลังที่ได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติขีดเส้นตายให้จัมเมห์ ออกจากสำนักงานภายในเวลาบ่าย 4 โมง ของวันที่ 20 ม.ค. ที่ผ่านมา แต่จัมเมห์ก็ไม่มีความเคลื่อนไหวใดๆ เลยจนกระทั่งในวันที่ 21 ม.ค. ถึงมีข่าวของจัมเมห์ประกาศว่าจะยอมลงจากตำแหน่ง

เรียบเรียงจาก

Adama Barrow sworn in as Gambia's president in Senegal, Aljazeera, 20-01-2017
http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-president-adama-barrow-takes-oath-senegal-170119170745954.html

Gambia: Four ministers resign from Jammeh government, Aljazeera, 17-01-2017
http://www.aljazeera.com/news/2017/01/gambia-ministers-resign-jammeh-government-170117081811506.html

Yahya Jammeh says he will step down in The Gambia, BBC, 21-01-2017
http://www.bbc.com/news/world-africa-38702787