ปล่อยตัวแกนนำค้านโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่ 5 คน พร้อมประกาศยุติการชุมนุม หลังเจรจาข้ามคืน ตกลงให้ยกเลิกอีเอชไอเอโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่และท่าเรือขนส่งถ่านหิน แต่ต้องรอความชัดเจนมติ ครม. วันอังคารนี้ ด้านชาวบ้านเดินหน้ารณรงค์ยกเลิกการใช้ถ่านหินเป็นเชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้า ทบทวนแผนพีดีพี เพิ่มสัดส่วนพลังงานทางเลือก ถ่านหินไม่ใช่แค่เรื่องของคนกระบี่

แกนนำแถลงข่าวที่อนุสรสถาน 14 ตุลา เมื่อช่วงบ่าย ภายหลังได้รับการปล่อยตัว

เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา แกนนำและชาวบ้านที่คัดค้านการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่ได้เดินทางมาชุมนุมที่บริเวณทำเนียบรัฐบาลเพื่อรอฟังผลการประชุมคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) ว่าจะเดินหน้าโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่หรือไม่

โดยเวลาประมาณเที่ยงของวันที่ 17 ภายหลังจากที่แกนนำและชาวบ้านรับรู้มติของ กพช. ว่าให้ดำเนินการก่อสร้างต่อ ประสิทธิ์ชัย หนูนวล หนึ่งในแกนนำชาวบ้านจึงได้ประกาศปักหลักชุมนุมข้ามคืนมาถึงเช้าของวันที่ 18 และเกิดเหตุการณ์ที่เจ้าหน้าที่เข้ามาควบคุมตัวแกนนำการชุมนุมทั้ง 3 คน ได้แก่ ประสิทธิ์ชัย, อัครเดช ฉากจินดา และ ม.ล.รุ่งคุณ กิติยากร ตัวตามคำสั่งคสช.ที่ 3/2558 ไปยังมณฑลทหารบกที่ 11 ขณะที่ช่วงบ่ายของวันเดียวกัน แกนนำอีก 2 คนคือบรรจง นะแส และธัชพงศ์ แกดำ ก็ถูกควบคุมตัวตามไปเป็นชุดที่ 2

วันเดียวกัน เวลา 15.00 น. เจ้าหน้าที่ยังได้ควบคุมตัวชาวบ้านอีก 11 คนโดยไม่มีการแจ้งข้อหา แต่มีการอ้างอำนาจตามคำสั่ง คสช. ที่ 3/2558 ในภายหลังว่ามีการกระทำที่อาจกระทบต่อความมั่นคง ไปควบคุมตัวไว้ที่กองกำกับการสายตรวจ 191 กระทั่งเวลา 19.00 น. สุรชัย ตรงงาม จากมูลนิธิยุติธรรมสิ่งแวดล้อม  และประภาส ปิ่นตบแต่ง อาจารย์จากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้เดินทางมายัง กองกำกับการสายตรวจ 191 เพื่อเจรจาให้ปล่อยตัวชาวบ้าน โดยใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมงจึงได้รับการปล่อยตัว สุรชัย กล่าวว่า ตอนแรกเจ้าหน้าที่ยืนยันว่าต้องส่งกลับภูมิลำเนา แต่ต่อรองกันว่าให้ส่งกลับที่พักในกรุงเทพฯ โดยมีทนายความติดตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการแยกชาวบ้านขึ้นรถเป็น 4 สาย พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงคำสั่ง โดยให้ส่งชาวบ้านกลับภูมิลำเนาของตน แต่ยังคงมีทนายความติดตามไปเช่นเดิม

ในระหว่างนั้น แม้แกนนำยังถูกควบคุมตัวอยู่ การชุมนุมของชาวบ้านก็ยังดำเนินเรื่อยมาจนถึงช่วงเช้าของวันที่ 19 กุมภาพันธ์ แกนนำทั้ง 5 คนจึงได้รับการปล่อยตัว โดยประสิทธิ์ชัยได้ประกาศหลังได้รับการปล่อยตัวว่า ทางรัฐบาลรับฟังข้อเสนอของแกนนำ โดยให้ยกเลิกและจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพหรืออีเอชไอเอ (EHIA) โรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่ รวมถึงยกเลิกและจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมหรืออีไอเอ (EIA) ท่าเรือขนส่งถ่านหิน ทางแกนนำจึงประกาศยุติการชุมนุม

ประสิทธิ์ชัย กล่าวในการแถลงที่อนุสรณ์สถาน 14 ตุลาว่า การให้รัฐบาลประกาศยกเลิกนั้น เป็นเพียงนโยบายที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ แต่การยกเลิกอีเอชไอเอมีความแน่นอนกว่า เพราะเป็นกระบวนการทางกฎหมายที่มีแน่นอนกว่า และเชื่อว่าเพียงพอที่จะทำให้ชาวกระบี่ได้รับความเป็นธรรมมากกว่ากระบวนการอีเอชไอเอที่ผ่านมา

อย่างไรก็ตาม ต้องรอดูมติคณะรัฐมนตรีวันอังคารนี้ว่าจะมีความชัดเจนในการประกาศยกเลิกอีเอชไอเอของเดิมและเริ่มกระบวนการทำรายงานใหม่อย่างไร จะมีการกำหนดกติกาเหมือนที่ได้ตกลงกันหรือไม่ คือจะต้องมีคนกลางเข้ามาร่วมการทำการศึกษาด้วย ไม่ใช่แค่บริษัทที่ปรึกษาเพียงฝ่ายเดียว

ขณะเดียวกันจะมีการขับเคลื่อนสร้างความเข้าใจว่าประเด็นถ่านหินไม่ใช่แค่เรื่องของจังหวัดกระบี่เพียงที่เดียว แต่เป็นเรื่องระดับประเทศที่รัฐบาลควรทบทวนให้มีการยกเลิกการใช้ถ่านหินในการผลิตไฟฟ้า ซึ่งทั่วโลกเองก็กำลังลดเนื่องจากเห็นผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพจากถ่านหิน โดยจะรณรงค์ให้มีการทบทวนแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศหรือพีดีพ (Power Development Plan: PDP) และเพิ่มสัดส่วนการใช้พลังงานทางเลือกอื่นๆ