เมื่อไม่นานมานี้รัฐบาลพรรคฝ่ายขวาของฮังการีเสนอร่างกฎหมายใหม่ที่ทำให้มหาวิทยาลัยเซ็นทรัลยูโรเปียน (CEU) อาจจะถูกปิด ทำให้เกิดการประท้วงจากเหล่านักศึกษาและคณะทำงานของมหาวิทยาลัย พวกเขากล่าวหารัฐบาลฮังการีว่าเป็นการวางแผนให้มหาวิทยาลัยของพวกเขาถูกปิด

บีบีซีระบุว่า CEU ก่อตั้งโดย จอร์จ โซรอส นักเก็งกำไรและนักการกุศลผู้มีความสัมพันธ์ที่ไม่ดีนักกับนายกรัฐมนตรีวิคเตอร์ ออร์บาน จากพรรคฟิเดซส์ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายขวาของฮังการี อย่างไรก็ตามทางรัฐบาลฮังการีบอกว่าพวกเขาสนับสนุนมหาวิทยาลัยนี้และไม่อยากให้มันปิดตัวลง

ลาสวิโอ พาลโควิคส์ รัฐมนตรีกระทรวงศึกษาธิการของฮังการีกล่าวว่า ร่างกฎหมายดังกล่าวมีขึ้นหลังจากการพิจารณามหาวิทยาลัยจากต่างประเทศ 28 แห่ง ที่ดำเนินการในฮังการี รวมถึง CEU ในบูดาเปสต์ และยืนยันว่าไม่ได้เป็นการต่อต้าน CEU และไม่ได้ต่อต้านโซรอส

โซรอสเป็นผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งนี้มาตั้งแต่ปี 2534 และยังคงให้ทุนกับมหาวิทยาลัยนี้ ถึงแม้ว่าโซรอสจะเป็นคนที่เกิดในฮังการีแต่ในปัจจุบันเขาเป็นผู้มีสัญชาติฮังการี-อเมริกัน เขาจดทะเบียนมหาวิทยาลัยนี้ในรัฐนิวยอร์กของสหรัฐฯ บีบีซีระบุว่าโซรอสต้องการให้ CEU เป็นแหล่งแนวคิดเสรีนิยม เพื่อส่งเสริมคุณค่าของสังคมที่เปิดกว้างและเป็นประชาธิปไตย

แต่ร่างกฎหมายใหม่ของฮังการีต้องการจำกัดการดำเนินการของมหาวิทยาลัยที่มีสัญชาติที่ไม่ใช่ฮังการี โดยระบุด้วยว่า หากมหาวิทยาลัยเหล่านี้จะการดำเนินการต่อไปได้ต้องได้รับการยินยอมตกลงกันด้วยการลงนามระหว่างผู้นำรัฐบาลของทั้งสองประเทศ ในกรณีปัจจุบันคือประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ และนายกรัฐมนตรีวิคเตอร์ ออร์บาน ของฮังการี รวมถึงเงื่อนไขที่สองคือต้องมีการจัดตั้งมหาวิทยาลัยภายในประเทศสหรัฐฯ เอง ภายในเดือน ก.พ. 2561

นิค ธอร์ป ผู้สื่อข่าวบีบีซีรายงานจากบูดาเปสต์ระบุว่าเงื่อนไขแรกเป็นไปได้ยากเพราะออร์บานและทรัมป์ต่างก็เป็นศัตรูของโซรอสทั้งคู่ ขณะที่เงื่อนไขที่สองเป็นไปไม่ได้เลยในทางกายภาพ ขณะที่มหาวิทยาลัยอื่นๆ อีก 27 แห่งในฮังการีต่างก็ได้รับผลกระทบจากร่างกฎหมายนี้ไปด้วย แต่มี CEU เท่านั้นที่ไม่มีมหาวิทยาลัยในบ้านเกิดตัวเองคือสหรัฐฯ

ไมเคิล อิกนาเตียฟ อธิการของ CEU บอกว่ามหาวิทยาลัยนี้ถูกต้องตามกฎหมายอยู่แล้ว แต่การออกกฎหมายใหม่มีการออกแบบเพื่อทำให้มหาวิทยาลัยแห่งนี้ถูกปิด อิกนาเตียฟยืนยันว่าพวกเขาจะปกป้องความสำเร็จของพวกเขาจากเงื้อมมือของผู้ที่พยายามทำให้มหาวิทยาลัยเสื่อมเสียในสายตาของชาวฮังการี โดยในตอนนี้เจ้าหน้าที่มหาวิทยาลัยและนักศึกษากำลังเรียกร้องเสียงสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยอื่นๆ ทั้งจากในฮังการีและทั่วโลก

"พวกเรามองเรื่องนี้เป็นการกีดกัน และพวกเรามองเรื่องนี้ว่าเป็น 'การทำลายทรัพย์สินด้วยเหตุผลการเมือง' (political vandalism)" อิกนาเตียฟกล่าว เขาบอกอีกว่ามันไม่ใช่แค่เรื่องของพวกเขาเท่านั้นแต่มันยังเกี่ยวกับ "เสรีภาพทางวิชาการของฮังการีโดยทั่วไป" ด้วย

CEU  เป็นมหาวิทยาลัยที่มีนักศึกษาอยู่ 1,440 ราย มี 335 รายจากฮังการีและที่เหลือมาจากที่อื่นๆ 107 ประเทศ เป็นมหาวิทยาลัยที่โฆษณาตัวเองว่าเป็นผู้ชูธงด้านเสรีภาพสื่อ นิวยอร์กไทมส์ระบุว่ามหาวิทยาลัย CEU เป็นพื้นที่ให้กับกลุ่มคนที่ต่อต้านรัฐบาลออร์บาน ทำให้คำว่า "ประชาธิปไตยที่ไม่เสรี" (illiberal democracy) ซึ่งหมายถึงการเอาเสียงข้างมากอ้างอยู่เหนือเสรีภาพพลเมืองและสิทธิของชนกลุ่มน้อยกลายเป็นคำที่ได้รับความนิยม กลุ่มอนุรักษ์นิยมในประเทศฮังการียังบอกอีกว่าโซรอสเป็นนักทุนนิยมชนชั้นนำผู้นำเอาแนวคิดสากลนิยมเข้ามาเผยแพร่แทนที่จะเป็นเรื่องผลประโยชน์ขอประเทศชาติ

นิวยอร์กไทมส์ระบุอีกว่า ปฏิบัติการของฮังการีทำให้เกิดความกังวลในหมู่คณะกรรมการยุโรป สภาวิทยาศาสตร์ฮังการี รวมถึงรัฐบาลสหรัฐฯ เอง โดยที่สถานทูตสหรัฐฯ แถลงผ่านเฟซบุ๊กว่าพวกเขามองร่างกฎหมายใหม่ของฮังการีด้วยความกังวลจากการที่มันจะส่งผลต่อการทำงานของ CEU

ออร์บานเป็นนักการเมืองที่สร้างฐานของตัวเองผ่านการต่อต้านทางการเมืองเช่นกัน เขาเคยเป็นนักกิจกรรมที่โค่นล้มระบอบคอมมิวนิสต์ในปี 2532 แต่ก็เปลี่ยนท่าทีมาเป็นฝ่ายขวาหลังขึ้นเป็นรัฐบาล พรรคการเมืองฟีเดสซ์ของเขามักจะกล่าวหานักกิจกรรมที่สนับสนุนผู้อพยพว่าเป็นพวกทำงานให้โซรอสและ "กลุ่มทุนต่างชาติ" 

นอกจากมหาวิทยาลัยของโซรอสแล้วในภูมิภาคยุโรปกลางก็มีกลุ่มที่โจมตีภาคประชาสังคมอ้างว่าคนเหล่านี้รับเงินต่างชาติมากขึ้นเรื่อยๆ ในประวัติศาสตร์มีหลายองค์กรที่เคยได้รับการส่งเสริมจากสหรัฐฯ เพื่อช่วยพัฒนาสังคมในยุคสมัยสงครามเย็น แต่หลังจากที่ทรัมป์ชนะการเลือกตั้งทำให้กลุ่มผู้นำที่ต้องการความนิยมในพื้นที่ยุโรปกลางพยายามเคลื่อนไหวปิดกั้นองค์กรเหล่านี้โดยหาว่าเป็นพวกเอื้อผลประโยชน์ต่างชาติ

เรียบเรียงจาก

Hungary university backed by Soros 'is facing closure', BBC, 29-03-2017
http://www.bbc.com/news/world-europe-39429309

Hungary Plan That Could Shutter Soros’s University Is Called ‘Political Vandalism’, New York Times, 29-03-2017 
https://www.nytimes.com/2017/03/29/world/europe/hungary-george-soros-university.html