ญี่ปุ่นเคยมีกฎหมายเกี่ยวกับพันธุกรรมที่ออกมาตั้งแต่ 70 ปีก่อน โดยอนุญาตให้มีการทำหมันบุคคลได้โดยไม่ผ่านการยินยอมจากบุคคลนั้นๆ ถ้าหากถูกมองว่า "มีความพิการทางจิต" หรือมีโรคทางกรรมพันธุ์ แม้กฎหมายนี้จะยกเลิกไปนานแล้วแต่บุคคลที่เคยถูกบังคับทำหมันก็ยังคงไม่ได้รับการเยียวยา ทำให้มีอดีตคนถูกบังคับทำหมัน 3 คน ร่วมกันฟ้องร้องรัฐบาลญี่ปุ่นในเรื่องนี้

NHK รายงานว่ามีชาวญี่ปุ่น 3 คนที่เคยถูกบังคับทำหมันโดยรัฐบาล ร่วมกันฟ้องร้องรัฐบาลญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 17 พ.ค. 2561 พวกเขาถูกบังคับให้ทำหมันโดยการอ้างกฎหมายคุ้มครองพันธุกรรมที่ดี (eugenics protection law) ซึ่งเป็นกฎหมายที่ถูกยกเลิกไปแล้วในปัจจุบัน

หนึ่งในโจทก์จากจังหวัดมิยางิกล่าวต่อผู้สื่อข่าวว่า เธอรู้สึกเจ็บปวดมาเป็นเวลาหลายปีกับเรื่องการถูกบังคับทำหมันและรู้สึกเหมือน "ถูกขโมยชีวิตไป" โจทก์อีกรายหนึ่งบอกว่าเขาไม่รู้จะทำอย่างไรกับความโกรธของตัวเองดี เขาแค่ต้องการชีวิตตัวเองคืน

โจทก์คนที่สองที่เป็นชายปัจจุบันอายุ 75 ปี เขาบอกว่าเขาถูกทำหมันมาตั้งแต่อายุ 14 ปี โดยที่ไม่รู้ความ เขาเคยเป็นผู้พักอาศัยในบ้านพักสวัสดิการมาก่อน ต่อมาเขาแต่งงานกับภรรยาและไม่สามารถบอกภรรยาของเขาได้เลยเกี่ยวกับอดีตของเขาทำให้เขารู้สึกเจ็บปวดเมื่อเห็นภรรยาของเขาอุ้มลูกของเพื่อน เขาเพิ่งบอกความจริงกับภรรยาของเขาเมื่อ 5 ปีที่แล้วก่อนภรรยาเขาเสียชีวิต

กฎหมายคุ้มครอง "พันธุกรรมที่ดี" ของญี่ปุ่นออกมาตั้งแต่ในปี 2491 โดยอ้างว่าเพื่อเอาไว้ลดจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงหลังสงครามที่ทหารกลับมาจากสงครามพร้อมกันจำนวนมากร่วมกับปรากฏการณ์เบบี้บูมในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยกฎหมายฉบับนี้อนุญาตให้มีการผ่าตัดทำหมันคนทีพิการทางจิตหรือคนที่มีโรคทางกรรมพันธุ์ โดยไม่ต้องผ่านความยินยอมจากเจ้าของร่างกายนั้น พวกเขาอ้างว่าเพื่อ "ป้องกันไม่ให้กำเนิดลูกหลานที่มีความด้อย"

ในกฎหมายดังกล่าวยังอนุญาตให้แพทย์กระทำการยับยั้งเหนี่ยวรั้งร่างกายของผู้ป่วยได้ เช่น การใช้ยาชา หรือการล่อหลอกให้เข้ารับการผ่าตัด กฎหมายฉบับนี้คงอยู่มาเป็นเวลา 48 ปีถึงจะยกเลิก มีผู้คน 16,500 คนทั่วญี่ปุ่นถูกจับทำหมันขณะที่ยังมีกฎหมายนี้

ในประเทศอื่นๆ อย่างเยอรมนีหรือสวีเดนก็เคยมีกรณีที่รัฐบาลบังคับประชาชนทำหมันมาก่อน แต่พวกเขาก็ออกมายอมรับว่ามันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน จากนั้นจึงออกมาขอโทษและชดเชยให้กับเหยื่อ

กรณีของญี่ปุ่นนั้น ทางสหประชาชาติเรียกร้องให้รัฐบาลญี่ปุ่นชดเชยให้กับเหยื่อมาเป็นเวลาหลายครั้งแล้วนับตั้งแต่ปี 2541 แต่ทางกระทรวงสาธารณสุขและสวัสดิการของญี่ปุ่นก็ปฏิเสธไม่ยอมขอโทษหรือจ่ายค่าชดเชยให้โดยบอกว่าเป็นเพราะในตอนที่มีการบังคับทำหมันเป็นช่วงเวลาที่ยังมีกฎหมายคุ้มครองในเรื่องนี้

อย่างไรก็ตามกลุ่มพรรคแนวร่วมรัฐบาลได้ตั้งคณะทำงานเกี่ยวกับประเด็นนี้ขึ้นมา โดยคัดมาจากกลุ่มสภานิติบัญญัติที่ไม่แบ่งแยกฝ่าย มีเป้าหมายเพื่อเสนอร่างกฎหมายชดเชยให้กับเหยื่อสู่สภา อย่างไรก็ตามเรื่องนี้ยังมีปัญหาอยู่บางประการ เช่น บันทึกการทำหมันจำนวนมากหายไปแล้ว และเหยื่อที่ถูกทำหมันหลายคนก็อยู่ในสภาพพิการหนัก ทำให้เป็นเรื่องยากต่อการที่พวกเขาจะจะส่งเสียงออกมาให้ได้ยินได้

เรียบเรียงจาก

Victims of Forced Sterilization Sue Japanese Government, NHK, 18-05-2018