นักเศรษฐศาสตร์แนะรัฐจัดตั้งโครงการสินเชื่อเพื่อผู้ใช้แรงงาน

ผศ. ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ ม.รังสิต ชี้หนี้สินของผู้ใช้แรงงานที่มีอยู่ในระดับสูง รัฐบาลควรใช้ธนาคารของรัฐโดยเฉพาะธนาคารออมสินจัดตั้งโครงการสินเชื่อเพื่อผู้ใช้แรงงานหรือใช้โครงการธนาคารประชาชนซึ่งมีอยู่แล้วลดการกู้หนี้นอกระบบ
 
1 พ.ค. 2559 ผศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ และ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิตได้ให้ความเห็นเนื่องในโอกาสวันแรงงานแห่งชาติและให้ข้อเสนอแนะทางนโยบายว่าแม้นเศรษฐกิจไทยมีอัตราการขยายตัวต่ำกว่าศักยภาพและต่ำกว่าเป้าหมาย ก็ไม่ได้มีปัญหาการว่างงานจนน่าวิตก แม้นตัวเลขผู้ขอรับผลประโยชน์ทดแทนกรณีว่างงานในระบบประกันสังคม เดือนกุมภาพันธ์ 2559 มีจำนวน 123,087 คน คิดเป็นอัตราว่างงานเพิ่มขึ้นร้อยละ 25 เมื่อเทียบกับเดือนที่ผ่านมา อัตราการว่างงานโดยรวมเทียบกับกำลังแรงงานเพิ่มสูงขึ้นเพียงเล็กน้อยและยังอยู่ในระดับต่ำกว่า 1% ปัญหาขาดแคลนแรงงานเพิ่มสูงขึ้นในบางภาคการผลิตเนื่องจากแรงงานต่างด้าวทะยอยกลับประเทศโดยเฉพาะแรงงานจากพม่าหลังจากพม่าเปิดกว้างทางการเมืองและเศรษฐกิจมากขึ้นทำให้เศรษฐกิจขยายตัวในระดับสูง สถานการณ์การเลิกจ้างล่าสุดยังอยู่ต่ำกว่าเกณฑ์เฉลี่ย  3 ปี และส่วนใหญ่เมื่อมีการเลิกจ้างแล้ว ผู้ใช้แรงงานสามารถหางานทำได้ในเวลาไม่นานนัก 
 
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาคุณภาพแรงงานให้ดีขึ้นโดยเฉพาะแรงงานวิชาชีพที่มีการเคลื่อนย้ายโดยเสรี แรงงานวิชาชีพไทยแปดสาขาที่มีการเปิดเสรีแข่งขันกับแรงงานในภูมิภาคได้
ยกเว้นสาขาบัญชีการเคลื่อนย้ายแรงงานฝีมือภายใต้ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนส่งผลทำให้จีดีพีไทยเพิ่มขึ้นร้อยละ 0.01% เกิดผลบวกต่อภาคบริการและอุตสาหกรรมมากกว่าภาคเกษตรกรรม ได้รับผลบวกต่อสวัสดิการโดยรวมของสังคม ทำให้ตัวแปรสวัสดิการเพิ่มขึ้น 16 ล้านดอลลาร์สหรัฐอเมริกา (งานวิจัยของ ดนุพล อริยสัจจากร และ สมประวิณ มันประเสริฐ) ข้อตกลงการเคลื่อนย้ายแรงงานวิชาชีพแปดสาขายังไม่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญนักเนื่องจากในแต่ละวิชาชีพจะเข้าไปทำงานในประเทศอื่นๆยังคงต้องปฏิบัติตามกฎ ระเบียบและกติกาของสาขาวิชาชีพนั้นๆในแต่ละประเทศยังคงมีข้อจำกัดอยู่มาก ยังต้องมีการพัฒนามาตรฐานวิชาชีพให้เป็นมาตรฐานกลางของอาเซียนมีความเป็นมาตรฐานสากล โดยเฉพาะอย่างยิ่งทักษะทางด้านภาษายังคงเป็นอุปสรรคของแรงงานไทยในการไปทำงานในประเทศอื่นๆ 
 
จากผลงานวิจัยของสำนักงานสนับสนุนการวิจัย พบอีกว่าผลกระทบต่อการเคลื่อนย้ายแรงงานมีทักษะระหว่างประเทศของไทย แรงงานมีทักษะของประเทศไทยมีแนวโน้มที่จะย้ายออกไปทำงานที่สิงคโปร์ (เปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.98) และมาเลเซีย (เปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้นร้อยละ 2.14) และย้ายไปทำงานประเทศอื่น ๆ ในอาเซียนลดลง ขณะที่ไทยจะเป็นผู้รับแรงงานทักษะเพิ่มขึ้นจากอาเซียนอื่นๆเพิ่มขึ้นร้อยละ 4.48 
 
ดร. อนุสรณ์ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์  ม. รังสิต คาดการณ์ว่าหากมีการเปิดเสรีการเคลื่อนย้ายแรงงานทักษะต่ำหรือไม่มีทักษะเพิ่มเติมภายใต้ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน การเปิดเสรีดังกล่าวจะเป็นผลดีต่อไทยโดยภาพรวมทั้งทางด้านเศรษฐกิจ การผลิต การบริการและสวัสดิการสังคมโดยรวม เพราะไทยอยู่ในภาวะขาดแคลนแรงงานอยู่และต้องอาศัยแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้านทำงานมากกว่า 3 ล้านคน การเปิดเสรียังลดการใช้อำนาจดุลยพินิจของเจ้าหน้าที่จึงช่วยลดช่องทางในการทุจริตคอร์รัปชันได้ระดับหนึ่ง  
 
ไทยยังคงเผชิญกับแรงกดดันจากต่างประเทศและองค์กรระหว่างประเทศเกี่ยวกับปัญหาแรงงานทาสและการละเมิดสิทธิแรงงานซึ่งต้องเร่งแก้ไข ส่วนหนี้สินของผู้ใช้แรงงานปรับตัวสูงสุดในรอบ 8 ปีเป็นผลมาจากรายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่ายที่จำเป็นในชีวิตและการก่อหนี้ส่วนใหญ่เป็นผลจากการก่อหนี้เพื่อนำมาใช้จ่ายในสิ่งที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน ไม่ใช่การใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเกินตัว
 
ผศ. ดร. อนุสรณ์ ธรรมใจ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ ม. รังสิตได้เสนอแนะทางนโยบายเนื่องในโอกาสวันแรงงานแห่งชาติว่า ข้อหนึ่ง ขอให้รัฐบาลปฏิรูประบบกฎหมายแรงงานโดยมีกฎหมายเกี่ยวข้องกับแรงงานโดยตรง 11 ฉบับเพื่อจัดทำเป็นประมวลกฎหมายแรงงานและพระราชบัญญัติการบริหารแรงงานทั้งระบบ โดยยึดหลักการ 6 ประการ คือ หลักเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์หรือหลักสิทธิมนุษยชน หลักความเสมอภาค หลักความเป็นธรรม หลักความมั่นคงในชีวิตของแรงงาน หลักผลิตภาพแรงงานและความสามารถในการแข่งขัน หลักการมีส่วนร่วมผ่านระบบไตรภาคี ข้อสอง ขอให้มีการพิจารณาปรับค่าแรงขั้นต่ำผ่านระบบไตรภาคี โดยปรับเพิ่มขึ้นไปที่ 340-360 บาท ข้อสาม ขอให้รัฐบาลรับรองอนุสัญญาองค์การแรงงานระหว่างประเทศ ฉบับที่ 87 และ 98 เกี่ยวข้องกับเสรีภาพในการสมาคม สิทธิในการรวมตัวและการเจรจาต่อรองร่วมกัน ซึ่งทั่วโลกถือเป็นสิทธิมนุษยชนพื้นฐาน ข้อสี่ ขอเสนอให้มีการพิจารณาปรับเปลี่ยนสถานะของ “สำนักงานประกันสังคม” จากหน่วยราชการ เป็น องค์กรมหาชนที่บริหารงานโดยมืออาชีพและผู้แทนของสมาชิกองทุนประกันสังคม ข้อห้า ขยายสิทธิผู้ประกันตนสามารถเข้ารับบริการและรักษาพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชนได้ รวมทั้งขยายสิทธิไปยังสมาชิกในครอบครัว (แต่ต้องจ่ายเงินสมทบเพิ่ม) ข้อหกเพื่อลดการบิดเบือนจากการเบิกจ่ายจากกองทุนประกันสังคมกรณีเจ็บป่วยจากการทำงาน รัฐบาลควรปรับเพิ่มสิทธิประโยชน์จากกองทุนเงินทดแทนให้สูงกว่ากองทุนประกันสังคม และควรยกสถานะ สำนักงานกองทุนเงินทดแทน เป็น หน่วยงานระดับกรม โดยรวมเอางานของสำนักปลอดภัยแรงงานเข้ามาอยู่ภายใต้หน่วยงานเดียวกัน ข้อเจ็ด ด้านคณะกรรมการบริหารกองทุนประกันสังคม กองทุนเงินทดแทน หรือกองทุนอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับสวัสดิการของผู้ใช้แรงงาน ควรให้ระบบคะแนนเสียงถ่วงน้ำหนักในการคัดเลือกตัวแทนนายจ้างและตัวแทนลูกจ้างที่เข้ามานั่งเป็นคณะกรรมการบริหารกองทุน เพื่อให้ได้ตัวแทนนายจ้างที่เป็นตัวแทนของนายจ้างส่วนใหญ่ และ ตัวแทนลูกจ้างที่เป็นตัวแทนของลูกจ้างส่วนใหญ่อย่างแท้จริง ข้อแปด ควรส่งเสริมระบบบริการที่เน้นป้องกันโรคและอันตรายจากการทำงาน  จัดสรรงบเพิ่มเติมในการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันอันตรายของแรงงาน
 
ข้อเก้า การนำเงินกองทุนประกันสังคมของผู้ประกันตนไปใช้ลงทุนในบริษัทเอกชนหรือรัฐวิสาหกิจใดๆ หรือ โครงการใดๆของรัฐบาล ต้องมีกระบวนการในการตัดสินใจที่โปร่งใสและกรรมการกองทุนประกันสังคมต้องตัดสินใจอย่างเป็นอิสระ อย่างมืออาชีพบนผลประโยชน์ของผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่ายอย่างเป็นธรรม นอกจากนี้ต้องมีนโยบายและหลักเกณฑ์ต่างๆชัดเจนยิ่งขึ้นไม่ผันแปรตามผู้มีอำนาจทางการเมืองในแต่ละรัฐบาล ข้อสิบขอให้เร่งรัดในการแก้ไขปัญหาแรงงานทาสและจัดระเบียบการจ้างงานแบบเหมาช่วงให้เป็นไปตามมาตรฐานแรงงานสากล
 
ดร. อนุสรณ์ กล่าวถึง หนี้สินของผู้ใช้แรงงานที่มีอยู่ในระดับสูงมากตอนนี้ ว่ารัฐบาลควรใช้ธนาคารของรัฐโดยเฉพาะธนาคารออมสินจัดตั้ง โครงการสินเชื่อเพื่อผู้ใช้แรงงาน หรือใช้โครงการธนาคารประชาชนซึ่งมีอยู่แล้ว ลดการกู้หนี้นอกระบบ เพื่อให้ผู้ใช้แรงงานสามารถกู้เพื่อใช้จ่ายในชีวิตประจำวันและลงทุนเพื่อประกอบอาชีพเสริมได้ ในภาวะเศรษฐกิจขยายตัวไม่สูงนักและมีการพิจารณาลดการทำงานล่วงเวลาของสถานประกอบการต่าง ๆ ทำให้รายได้ผู้ใช้แรงงานจำนวนไม่น้อยไม่พอกับรายจ่าย รัฐบาลควรจัดให้มีโครงการเพื่อให้ผู้ใช้แรงงานสามารถประกอบอาชีพเสริมได้ 
 
 
 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท