คำ ผกา

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ คำ ผกา และศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ แนะนำงานวิชาการของหลุยส์ อัลธูแซร์ “LOUIS ALTHUSSER อุดมการและกลไกทางอุดมการของรัฐ” ที่แปลโดยกาญจนา แก้วเทพ แสดงให้เห็นกลไกการควบคุมของรัฐ ที่นอกจากการใช้กลไกด้านการปราบปรามแล้ว ยังมี “กลไกทางด้านอุดมการณ์ของรัฐ” ที่ทำงานผ่านสถาบันทางสังคมและใกล้ชิดแบบที่เราไม่รู้ตัว แถมบางครั้งยังเป็นไปอย่างเต็มอกเต็มใจ เช่น โรงเรียน และครอบครัว

85 ปีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 24 มิถุนายน 2475 หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ คำ ผกา และชานันท์ ยอดหงษ์ พูดคุยกับ ธนาวิ โชติประดิษฐ อาจารย์ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร พูดถึงความทรงจำ ประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรม และศิลปกรรมที่สร้างขึ้นในสมัยคณะราษฎร และการเกิดขึ้นของสำนึกทางประวัติศาสตร์ของสามัญชน

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ คำ ผกา และเจนวิทย์ เชื้อสาวะถี พูดคุยกับ วริตตา ศรีรัตนา ผู้แปล “ความเปลี่ยวดายอันกึกก้องเกินต้าน” (Too Loud a Solitude) ผลงานวรรณกรรมของโบฮุมิล ฮราบัล นักเขียนจากสาธารณรัฐเช็ก ซึ่งชวนให้ผู้อ่านใคร่ครวญถึงคุณค่าหนังสือ และเสรีภาพที่เราทุกคนควรมีสิทธิ์เข้าถึงความรู้อย่างเท่าเทียม

ถกกันเรื่องอิทธิพลโลกตะวันตกต่อพุทธศาสนา เริ่มตั้งแต่หลังพุทธกาลไม่นานก็ได้รับอิทธิพลจากปรัชญากรีก จนถึงระลอกปฏิรูปพุทธศาสนาในยุค "ธรรมยุติกนิกาย" ล่าสุดก็หนีไม่พ้นรูปแบบการแสวงหาความบริสุทธิ์และสร้างระเบียบแบบแผนไม่ต่างจากยุคปฏิรูปศาสนาในตะวันตก