นิธิ เอียวศรีวงศ์

นิธิ เอียวศรีวงศ์: ฐานทางสังคมของเผด็จการ ประชาธิปไตยจะยังเป็นอุดมคติทางการเมืองของมนุษย์ต่อไปได้หรือไม่ ก็ขึ้นอยู่กับว่าประชาธิปไตยจะสามารถยุติและบรรเทาความเหลื่อมล้ำที่เพิ่มมากขึ้นอยู่ในปัจจุบันได้หรือไม่	นิธิ เอียวศรีวงศ์: การเปลี่ยนผ่านของสังคมไทย เมื่อมองการต่อสู้กับการครอบงำทางอุดมการณ์ผ่านเหตุการณ์ล้อมปราบสังหารหมู่ประชาชนทั้ง 4 ครั้ง อำนาจครอบงำทางสังคมของรัฐพันลึกด้านอื่นๆ อาจยังอยู่ หรือบางด้านอาจแข็งขึ้นเสียด้วยซ้ำ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า อำนาจครอบงำทางอุดมการณ์กลับอ่อนแอลง
แผ่นดินจึงดาล: นิธิ เอียวศรีวงศ์ วัฒนธรรมและชนชั้น บทสัมภาษณ์ 9 นักวิชาการในชุด ‘แผ่นดินจึงดาล’ นี้ ประชาไทตัดทอนมาจากบทสัมภาษณ์ฉบับเต็มในหนังสือ ‘แผ่นดินจึงดาล: การเปลี่ยนผ่านในสภาพบังคับ’ เพื่อมองอดีต ปัจจุบัน และอนาคตประเทศไทยภายใต้รัฐธรรมนูญ 2560 ว่ามันจะนำพาเราไปสู่อะไร	นิธิ เอียวศรีวงศ์และคณะนักวิชาการเยี่ยมไผ่-จตุภัทร์ ที่เรือนจำขอนแก่น นิธิ เอียวศรีวงศ์ และคณะนักวิชาการจากเชียงใหม่เยี่ยม 'ไผ่ จตุภัทร์' ที่ถูกคุมขังอยู่เรือนจำขอนแก่นโดยไม่ได้รับการประกันตัวจากคดี ม.112 โดยนิธิให้สัมภาษณ์หลังเยี่ยมด้วยว่าการจับกุมคุมขังด้วยโทษฐาน "ความผิดทางความคิด" เป็นสิ่งที่อาจไม่เคยพบเห็นมาก่อน แต่ไม่น่าแปลกใจ เพราะสนามต่อสู้แข่งขันของสังคมไทยปัจจุบันนี้อยู่ที่ "ความคิด"
นิธิ เอียวศรีวงศ์: สงครามแย่งชิงอดีต สงครามแย่งชิงอดีตได้เริ่มมานานแล้ว ฝ่ายมีอำนาจใช้อำนาจ ฝ่ายไม่มีอำนาจใช้วิทยาการสมัยใหม่บ้าง บทความยอพระเกียรติบ้าง กวีนิพนธ์บ้าง ภาพยนตร์บ้าง เพลงและดนตรีบ้าง ฯลฯ สงครามนี้ครอบคลุมความขัดแย้งอื่นๆ ไว้อีกมาก ฝ่ายเสื้อแดงเพียงแต่หยิบฉวยเอาเชลยและสรรพาวุธที่ยึดมาได้จากข้าศึกไปใช้เท่านั้น	นิธิ เอียวศรีวงศ์: หมุดหาย อะไรโผล่ การเอาหมุดคณะราษฎรออกไป ก็ไม่ทำให้สมบูรณาญาสิทธิราชย์ฟื้นคืนชีพขึ้นได้ ตรงกันข้าม เพื่อให้หมุดนั้นสูญหายไปชั่วนิรันดรอย่างไม่มีวันหวนคืนกลับมาได้อีก กลับทำให้ต้องพึ่งพิงสมบูรณาญาสิทธิ์นายพลมากขึ้น จนทำให้สมบูรณาญาสิทธิ์นายพลเริ่มมีความชอบธรรมในตัวเอง
ศาสนากับรัฐและคุณค่าในโลกร่วมสมัย พุทธแบบไทยๆ กับรัฐแบบเก่าๆ เสวนา ‘ศาสนากับรัฐและคุณค่าในโลกร่วมสมัย’ นิธิระบุปัญหาของพุทธไทยคือไม่ยอมเข้าแข่งกับชุดคุณค่าอื่นๆ ในสังคม เพราะที่ผ่านมาถูกปกป้องมากเกินไป ด้านวิจักขณ์มองการยกพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติเหมาะกับรัฐแบบเก่าที่ไม่มองไม่เห็นศักยภาพของมนุษย์ ขณะที่สุวรรณาเสนอให้สร้างบทสนทนาใหม่ๆ เพื่อหาที่ทางและระยะห่างระหว่างรัฐกับศาสนา	หน้ากากไผ่-บิลลี่-ชัยภูมิดำหัวปีใหม่ชาญวิทย์-นิธิกล่าวสุนทรกถาคนไทยในรัฐที่ไม่มีชาติ หน้ากากไผ่ ดาวดิน บิลลี่ พอละจี และชัยภูมิ ป่าแส ร่วมดำหัวปีใหม่ชาญวิทย์ เกษตรศิริ-นิธิ เอียวศรีวงศ์ โดยหลังรับพรแล้ว นิธิกล่าวสุนทรกถาโดยชี้ว่าชะตากรรมของบุคคลทั้งสาม สะท้อนชะตากรรมของคนไทยส่วนใหญ่ ซึ่งต้องใช้ชีวิตอยู่ในรัฐที่ปราศจากชาติ เพียงแต่โชคชะตายังไม่ได้ผันแปรให้เราต้องตกไปอยู่ในสถานะและจังหวะเวลาเดียวกับพวกเขาเท่านั้น
นิธิ เอียวศรีวงศ์: กับดักแสนสบาย สังคมเท่าเทียมไม่ได้ทำให้มีความเป็นธรรมเท่านั้น แต่เป็นสังคมที่เปิดโอกาสให้อัจฉริยภาพของคนทุกคนได้พัฒนาขึ้นไปถึงจุดสูงสุดของมัน	นิธิ เอียวศรีวงศ์: ธรรมยุตของธรรมยุต การปฏิรูปศาสนาด้านหลักธรรมคำสอนของพระจอมเกล้าฯ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของธรรมยุติกนิกายนี้ ถูกลืมเลือนหรือไม่ค่อยได้รับความสำคัญในการปฏิรูปการปกครองคณะสงฆ์ใน ร.5 ลงมา เช่น ไม่ให้ความสำคัญแก่โลกุตรธรรมอีกต่อไป และเนื่องจากต้องการใช้พระสงฆ์เป็นเครื่องมือของรัฐ จึงทำให้รัฐมีอำนาจเหนือคณะสงฆ์