ภาพประกอบ : เรือขนส่งสินค้าจากจีนบริเวณท่าเรือเชียงแสน จ.เชียงราย (ภาพจากผู้จัดการออนไลน์)

ศูนย์ข่าวภาคเหนือ-7 ต.ค.47 สำนักพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคเหนือ เปิดเผยข้อมูลสถานการณ์การค้าชายแดนผ่านท่าเรือเชียงแสน จ.เชียงราย ว่าหวั่นเกรงผลกระทบจากการเปิด FTA ไทย-จีน ด้าน อ.เชียงแสน เนื่องจากการนำเข้าสินค้าเกษตรจำพวกผลไม้จากจีน ได้แก่ แอปเปิ้ล สาลี่สด กระเทียม พริกแห้ง เห็ดหอมแห้ง เมล็ดทานตะวัน เป็นจำนวนมาก ในขณะที่ไทยส่งออกสินค้าเกษตรประเภทผัก-ผลไม้ ไปยังจีนมีน้อยกว่า คือมีเพียง ลำไยอบแห้ง เป็นหลักเท่านั้น

ในช่วงแรกที่เปิดFTA มีสินค้าเข้ามามาก เช่น หอมเจียวและแอปเปิ้ล ซึ่งมีการนำเข้ามามากจนกระจายไม่ทัน ทำให้เกิดการเน่าเสีย และไทยมีสินค้าออกที่สำคัญได้แก่ มะขามหวาน ซึ่งสินค้าเกษตรส่งออกของไทย มักมีปัญหาเรื่องสารตกค้าง และต้องมีใบรับรองปลอดสารพิษ นอกจากนี้ จีนได้เก็บภาษีมูลค่าเพิ่มสินค้าไทย ที่นำเข้าไปขายในประเทศ อัตราร้อยละ 13 ยิ่งทำให้ราคาสินค้าไทยสูงขึ้น

ในรายงานของสำนักพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคเหนือ ยังระบุถึงผลกระทบอีกว่า การเปิด FTA ทำให้มีการขนส่งทางเรือที่แหลมฉบังมากขึ้น ซึ่งทำให้การขนส่งทางเรือที่เชียงแสนลดลง เนื่องจากไม่มีการเก็บภาษี จึงสามารถจะขนส่งไปที่ไหนก็ได้ ขึ้นอยู่กับปลายทาง หากต้องการส่งสินค้าไปยังมณฑลเซี่ยงไฮ้ หรือฝั่งตะวันออกของจีน ไปขนส่งที่ท่าเรือแหลมฉบัง จะทำให้ลดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า

การค้าทางด้านท่าเรือเชียงแสนที่กำลังมีปัญหา ก็คือ ปัญหาในเรื่อง ค่าระวางเรือไม่แน่นอน ระดับน้ำไม่สม่ำเสมอ การทำธุรกรรมทางการเงินระหว่างพ่อค้าไทย-จีน ไม่เป็นระบบสากล และไม่มีบริษัทรับประกันความเสียหายของสินค้า

สำนักพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคเหนือ ยังระบุอีกว่า ขณะนี้ FTA ไทยกำลังเสียเปรียบจีน ในด้านการผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งจีนมีการนำเข้ามามาก บางครั้งนำเข้าสาลี่ แอปเปิ้ล ยังไม่ได้มาตรฐาน แต่ไทยไม่มีข้อห้าม และไม่มีหน่วยงานราชการใดออกมาควบคุมดูแลในเรื่องเหล่านี้

"ดังนั้น สิ่งที่สำคัญ คือ กระทรวงเกษตรฯ ต้องให้ความรู้แก่เกษตรกร ในเรื่องทำอย่างไรให้สินค้าปลอดสารพิษ เพื่อให้สามารถแข่งขันได้ เช่น หน่อไม้ฝรั่ง เป็นต้น ซึ่งภาครัฐต้องเตรียมความพร้อมในการรองรับการเปิดการค้าเสรี จำเป็นต้องมองภาพรวม และไทยต้องมีบุคลากรที่เชี่ยวชาญเฉพาะตลาดประเทศจีน เจาะตลาดเป็นมณฑลๆ เพื่อสร้างความได้เปรียบ ซึ่งถ้าไทยมีความพร้อม ก็สามารถสู้กับจีนได้" ในรายงานได้สรุปปัญหาและหาทางออกเอาไว้

องอาจ เดชา
ศูนย์ข่าวภาคเหนือรายงาน