ปิดบันทึก

ในที่สุด "บันทึกปากคำจากตากใบ" ก็เดินทางมาถึงบทสุดท้าย แต่ยืนยันได้ว่า ยังไม่ใช่บทสุดท้ายของ "เกาะติดชายแดนใต้" ที่จะยังมีรายงานเกาะติดสถานการณ์จากชายแดนปักษ์ใต้มาเยี่ยมเยือนเป็นระยะๆ นับตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป

"เรา" อันหมายถึงผู้อ่านกับ "ประชาไท" ได้ข้อมูล ได้แง่มุม ได้ข้อคิดอะไรบ้างจากรายงานเกาะติดพื้นที่ชายแดนใต้ชุด "บันทึกปากคำจากตากใบ" ร่วม 2 สัปดาห์มานี้

สำหรับ "ประชาไท" แล้ว ได้ทั้งข้อมูล ได้ทั้งแง่มุม ได้ทั้งข้อคิด ได้ทั้งข้อสังเกต ได้ทั้งข้อสงสัยสารพัด จากการลงพื้นที่ "สอบปากคำ" ผู้อยู่ในเหตุการณ์ตลอดเวลาร่วม 3 สัปดาห์ ผ่านการพบปะกับชาวบ้านกว่า 20 ครอบครัว พูดคุยกับชาวบ้านกว่า 50 ชีวิต สนทนากับคนของรัฐร่วม 20 นาย

ทั้งหมด ล้วนเป็นแนวทางในการทำงาน "เกาะติดชายแดนใต้" ในช่วงต่อไป

ไม่ว่าจะเป็น กรณีการจับผู้ชุมนุมบางคน "สวมหัวด้วยถุงดำ" ทำไม ต้องสวมเฉพาะบางคน เฉพาะบนรถบางคัน

กรณี "คนหาย" ที่ยังเป็นปมค้างคาใจผู้คนในพื้นที่มาจนถึงบัดนี้ ไม่ว่า จำนวนคนหายจะน้อยหรือมาก ล้วนแล้วแต่มี "คนสูญหาย" อันสืบเนื่องมาจากการตัดสินใจสลายการชุมนุมทั้งสิ้น

ไม่ว่า สาเหตุการสูญหาย จะมาจากการเสียชีวิต หลบหนีความผิด ตัดสินใจหลบหนีเข้าสู่ขบวนการใต้ดิน หรือมาจากความผิดพลาดใดๆ เช่น สลับศพ หรือญาติรับผิดศพ อันเป็นเหตุให้มีศพไร้ญาติที่สำนักงานคณะกรรมการอิสลามจังหวัดนราธิวาส ต้องรับไปดำเนินการกว่า 20 ศพก็ตาม

เหล่านี้ ล้วนเป็นภาระของทุกฝ่ายที่เข้ามาแบกรับควานหาข้อเท็จจริงกรณีนี้ จะต้องร่วมกันสะสางให้กระจ่างออกมาต่อหน้าสาธารณชน เพื่อคลายปมที่ค้างคาอยู่ในใจของกลุ่มคนผู้สูญเสีย
แน่นอน ประเด็นที่มิอาจมองข้าม ก็คือ ใครเป็นผู้ตัดสินใจออกคำสั่งสลายการชุมนุม โดยใช้วิธีการรุนแรง จนเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตในที่เกิดเหตุ จากคมกระสุนแห่งอาวุธสงครามถึง 6 ศพ

บางศพเห็นได้ชัดว่า ถูกจ่อยิงที่ศีรษะ ในลักษณะที่ผู้ตายอยู่ในลักษณะการยอมจำนน หรือไม่อยู่ในสภาพจะต่อสู้ตอบโต้ใครได้

อันสอดรับกับเสียงเล่าลือที่ว่า การจ่อยิงดังกล่าว มาจากคำสั่ง "เก็บ" ผู้ชุมนุมที่สวมหมวกไหมพรม หรือใช้ผ้าปิดบังใบหน้า ด้วยเชื่อว่าคนกลุ่มนี้ล้วนแล้วแต่เป็น "แกนนำ"

อย่าลืม กฎหมายไทยไม่อนุญาตให้ใครผู้ใด "ฆ่า" หรือ "สั่งฆ่า" ใครได้ ยกเว้นแต่เป็นการฆ่าเพื่อป้องกันตัวเองโดยสมควรแก่เหตุ หรือฆ่าตามคำพิพากษาของศาลสถิตยุติธรรมเท่านั้น

คงมิพักต้องพูดคุยถึงกระบวนการขนย้ายผู้ชุมนุม ที่นำมาสู่ความตายร่วมร้อยศพ ที่ทุกฝ่ายยอมรับแล้วว่า เกิดมาจากความผิดพลาดบกพร่อง

ภารกิจที่เหลืออยู่ ซึ่งจะต้องชำระให้สะอาดหมดจด ก็คือ สาเหตุแห่งความบกพร่องผิด พลาดมาจากอะไร กลุ่มคนที่ก่อความผิดพลาดบกพร่องนี้ ประกอบไปด้วยใครที่ไหนบ้าง จำนวนกี่คน

"รัฐ" ในฐานะผู้ดูแลพลเมืองของประเทศนี้ทุกคนโดยเท่าเทียมกัน จึงมีหน้าที่ธำรงรักษาไว้ซึ่งความยุติธรรม ย่อมถูกจับตามองจากสาธารณชนทั้งในและระหว่างประเทศว่า จะดำเนินการกับกลุ่มผู้ก่อความผิดพลาดบกพร่อง จนเป็นเหตุให้มีผู้บาดเจ็บล้มตาย จำนวนมากมายมหาศาลนี้อย่างไร

ประเด็นที่ทุกฝ่ายควรต้องให้ความสำคัญอย่างเป็นพิเศษ ก็คือ เบื้องหลังคำสั่งใช้ความรุนแรงสลายการชุมนุม จู่โจมจ่อยิง ผู้คนที่คิดว่าเป็น "แกนนำ" มีที่มาที่ไปอย่างไร ใครเป็นผู้ออกคำสั่งกันแน่

ทำไม ถึงสั่งให้สลายการชุมนุม ขณะที่คณะของ "นายศิวะ แสงมณี" รองผู้อำนวยการเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ พร้อมด้วยนายประกัน เดินทางไปถึงศาลจังหวัดนราธิวาส เพื่อขอประกันตัว 6 ผู้ต้องหา ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน จากตำบลศาลาใหม่ อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสแล้ว

ทำไม ไม่เลือกที่จะรอให้คณะของ "นายศิวะ แสงมณี" ยื่นประกันตัว 6 ผู้ต้องหา ตามที่กลุ่มผู้ชุมนุมเรียกร้องให้มีการปล่อยตัว ซึ่งเป็นช่องทางที่เรื่องราวต่างๆ น่าจะยุติลงด้วยดี ในอีกไม่กี่สิบนาทีข้างหน้า

ทำไม กองอำนวยการเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ หน่วยงานที่ได้รับมอบ หมายให้มีบทบาทสูงสุดในการคลี่คลายสถานการณ์จังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งพร้อมแล้วจะใช้วิธีการนิ่มนวลคลายปมปัญหาเฉพาะหน้า จึงไร้ความหมาย ณ นาทีหน้าสิ่วหน้าขวาน เช่นนั้น

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้คำถามทั้งหมดข้างต้น จะพุ่งเป้าไปที่ "รัฐ" อย่างเป็นด้านหลัก

กระนั้น ก็ไม่ได้หมายความว่า "ประชาไท" จะละเลยไม่ประณามปฏิบัติการละเมิดสิทธิมนุษยชนของฝ่าย "ผู้ก่อความไม่สงบ" ที่กระทำต่อประชาชนผู้บริสุทธิ์ จนบาดเจ็บล้มตายมากมาย นับเนื่องติดต่อกันมายาวนานเกือบ 1 ปีมานี้

แน่นอน ภายใต้บรรยากาศแห่งความรุนแรงเช่นนี้ "ประชาไท" ย่อมสนับสนุนให้ "รัฐ" ดำเนินการกับกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบนี้ให้ถึงที่สุด

ทั้งนี้ การดำเนินการดังกล่าว ต้องอยู่ภายใต้ขอบเขตที่กฎหมายกำหนด

ขณะเดียวกัน "ประชาไท" ยังคงยืนยันว่า จะยังคงให้การสนับสนุนการต่อสู้เพื่อเรียกร้องขอความเป็นธรรมของฟากฝ่ายประชาชนตลอดไป

ทั้งนี้ การต่อสู้ดังกล่าว ต้องดำเนินการภายใต้ "สันติวิธี" ยึดโยงอยู่กับระบอบประชาธิปไตย

ขณะที่มีคำถามมากมาย กับการสลายการชุมนุมที่ตากใบ ซึ่งทุกฝ่ายยังคงต้องการคำตอบ ไม่ว่าจะเป็นผู้คนภายในประเทศ ไปจนถึงประชาคมนานาชาติ

แน่นอน เมื่อหันกลับมามองสถานการณ์จังหวัดชายแดนภาคใต้โดยรวม ย่อมจะมีจำนวนคำถามมากมายยิ่งกว่า

นี่คือ ภารกิจที่ "เกาะติดชายแดนใต้" จะกลับมาพบกับผู้อ่านเป็นระยะ ในกาละต่อไป

ประชาไทรายงาน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท