คลื่นยักษ์ที่ซัดกระหน่ำชายฝั่งทะเลภาคใต้ เมื่อวันที่ 26-27 ธันวาคม 2547 ได้ก่อความเสียหายให้กับชุมชนชาวประมงพื้นบ้านซึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณชายฝั่งทะเลและเกาะของจังหวัดระนอง ภูเก็ต พังงา กระบี่ ตรัง และสตูล จำนวน 492 ชุมชน

การสำรวจความเสียหายเบื้องต้นพบว่า คลื่นยักษ์ได้กวาดกลืนเรือและเครื่องมือการประมงของชาวประมงพื้นบ้านไปไม่ต่ำกว่า 2,000 ลำ และก่อความเสียหายให้กับชีวิต และทรัพย์สิน รวมทั้งทรัพยากรชายฝั่งและทะเล มีชุมชนชาวประมงพื้นบ้านประสบความสูญเสียทั้งหมู่บ้านกว่า 40 ชุมชน

ความสูญเสียเหล่านี้จำเป็นต้องระดมความร่วมมือจากทุกภาคส่วนของสังคมเพื่อร่วมกันบรรเทาความเสียหายเฉพาะหน้า และสนับสนุนกระบวนการฟื้นฟูชุมชนในระยะยาว โดยให้องค์กรชุมชนเป็นองค์กรหลักในการดำเนินการ เพื่อให้มั่นใจว่าการช่วยเหลือชุมชนและผู้ประสบภัย สอดคล้องกับความต้องการของชุมชน และนำไปสู่การเกื้อหนุนให้ชุมชนสามารถพัฒนาศักยภาพในการพัฒนาตนเอง

เครือข่ายองค์กรประชาชนภาคใต้ได้จัดตั้งเครือข่ายความร่วมมือฟื้นฟูชุมชนชาวประมงพื้นบ้านอันดามันขึ้นเพื่อร่วมบรรเทาความเดือดร้อนเฉพาะหน้า และสนับสนุนกระบวนการฟื้นฟูชุมชนและทะเลในระยะยาว ตลอดจนประสานความร่วมมือกับหน่วยงานรัฐในการช่วยเหลือผู้ประสบภัยเพื่อให้ความช่วยเหลือเป็นไปอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม

ในระยะต้นเครือข่ายความร่วมมือฯ จะดำเนินการสำรวจความเสียหาย และบรรเทาความเดือดร้อนเฉพาะหน้าให้กับคนจนและชาวประมงพื้นบ้าน ตลอดจนจัดตั้งกองทุนพื้นฟูชุมชนชาวประมงพื้นบ้านอันดามันเพื่อสนับสนุนการดำเนินงานแก้ไขปัญหาของชุมชนในระยะยาว

ในวาระที่คนไทยทุกภาคส่วนร่วมมือร่วมใจช่วยเหลือพี่น้องผู้ประสบภัย เครือข่ายซึ่งเป็นองค์กรชาวประมงพื้นบ้านและองค์กรพัฒนาเอกชนที่ทำงานร่วมกับชุมชนชาวประมงพื้นบ้าน ยินดีที่จะร่วมประสานการทำงานกับทุกฝ่าย เพื่อพัฒนาระบบความช่วยเหลือที่อยู่บนพื้นฐานการมีส่วนร่วมของชุมชนที่ประสบภัย เคารพศักดิ์ศรีแห่งความเป็นมนุษย์ และนำไปสู่การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนเพื่อให้ชุมชนสามารถพลิกฟื้นความเสียหายและยืนหยัดพัฒนาชุมชนตนเองได้ต่อไป
ด้วยความสมานฉันท์
28 ธันวาคม 2547
สมาพันธ์ชาวประมงพื้นบ้านภาคใต้
กลุ่มเพื่อนอันดามัน
สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน สำนักงานปฏิบัติการภาคใต้
คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชนภาคใต้
โครงการพัฒนาชุมชนเป็นสุขที่ภาคใต้:ดับบ้านดับเมือง เรียนรู้อยู่ดีที่ปากใต้
โครงการวิจัยและพัฒนาชีวิตสาธารณะ ท้องถิ่นน่าอยู่

ประชาไทรายงาน