ประชาไท - 17 ก.พ.48 "ชาวบ้านที่ประสบภัยถูกกดทับด้วยความช่วยเหลือ จนไม่สามารถทำอะไร จึงได้แต่รอคอย ทุกคนทำแทนหมด ทำให้ศักดิ์ศรีเขาลดลงเรื่อยๆ กระบวนการมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาถูกตัดตอนไป ซึ่งมันมีความหมายอย่างมากสำหรับการพัฒนาที่ยั่งยืน" รศ.ดร.อนุชาติ พวงสำลี คณบดีคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวในเวทีสัมมนาเชิงวิชาการเรื่อง "สึนามิ ผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสังคม และทิศทางการฟื้นฟูอย่างบูรณาการ" โดยคณะนักวิจัยมหาวิทยาลัยมหิดลที่ลงเก็บข้อมูลในพื้นที่หลังเหตุการณ์

รศ.ดร.อนุชาติ กล่าวยืนยันหลังนำคณะนักวิจัยลงสำรวจพื้นที่ชุมชนที่ได้รับความเสียหายจากคลื่นยักษ์ซึนามิว่า ขณะนี้มีปัญหาการขาดระบบการจัดการความช่วยเหลือที่ลงไปอย่างกระจัดกระจาย ผ่านไปเพียงเดือนเศษ ข้าวสารและน้ำดื่มที่บริจาคไปอย่างมากมายกำลังจะหมด อีกทั้งความช่วยเหลือก็ยังไม่ครอบคลุมกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบทั้งหมด เช่น ประมงพื้นบ้านรายย่อย แรงงานอพยพทั้งชาวอีสานและแรงงานพม่า รวมถึงผู้ประกอบการรายย่อยต่างๆ

นอกจากนี้ รศ.ดร.อนุชาติ ยังกล่าวถึงเสียงสะท้อนของชาวบ้านในพื้นที่ว่า พวกเขาไม่ได้ต้องการให้ราชการเข้ามาตัดสินใจทำแทนทั้งหมด ขอเพียงนำเสนอมาตรการความช่วยเหลือแล้วชาวบ้านจะเป็นผู้ตัดสินเองว่าเหมาะสมหรือไม่ เพราะขณะนี้พบว่าบ้านที่สร้างเสร็จหลายร้อยหลัง ชาวบ้านหลายแห่งลังเลใจที่จะเข้าอยู่ หรืออยู่อย่างไม่มีความสุข เพราะไม่ชินกับบ้านแบบกรุงเทพและไม่เข้ากับวิถีชีวิตที่เคยเป็นมา

"ชาวบ้านเริ่มเรียกร้องวิธีคิดแบบที่เน้นการมีส่วนร่วม การทำแผนฟื้นฟูแบบมีส่วนร่วมน่าจะสอดคล้องกับการแก้ปัญหาระยะกลางและระยะยาว เช่น ที่บ้านน้ำเค็ม จังหวัดพังงา ชาวบ้านเริ่มตั้งหลักได้และรวมกลุ่มกันได้ 8-9 กลุ่ม แล้วเริ่มซ่อมแซมเครื่องมือทำกินของตัวเอง การที่เขาลุกขึ้นมาคิดอะไรไกลๆ ทำอะไรร่วมกัน ถือเป็นชุมชนบำบัด ทำให้เขาคลายจากความโศกเศร้าหลังการสูญเสีย ซึ่งขณะนี้เอ็นจีโอในพื้นที่พยายามช่วยจัดระบบการจัดการเพื่อให้ชาวบ้านช่วยเหลือตัวเองได้มากที่สุด" รศ.ดร.อนุชาติกล่าว

มุทิตา เชื้อชั่ง
ประชาไทรายงาน