เนื่องด้วยประเทศไทย กำลังจะเป็นเจ้าภาพการประชุมเจรจาเพื่อจัดทำเขตการค้าเสรีไทย-สหรัฐอเมริกา ในระหว่างวันที่ 4-8 เมษยน 2548 นี้ ซึ่งเป็นการเจรจารอบที่ 3 แล้ว โดยที่การประชุมก่อนหน้าทั้ง 2 ครั้ง เกิดขึ้นที่เมืองฮาวาย ประเทศสหรัฐอเมริกา ทำให้กระบวนการที่ผ่านมา ขาดความโปร่งใส คนไทยไม่เคยทราบว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นกับอนาคตของตนเอง และอนาคตของประเทศหลังการเปิดเสรี

แต่ถ้าเทียบเคียงบทเรียนที่เกิดขึ้นจากการเปิดเสรีการค้าที่ผ่านมา ทั้งข้อตกลงทางการเกษตร องค์การการค้าโลก และเขตการค้าเสรีไทย-จีน จะเห็นว่า การค้าเสรีกำลังเป็นกระบวนการฆ่าตัดตอนเกษตรกรรายย่อยอย่างเกษตรกรผู้ปลูกหอมกระเทียม ที่ถูกสินค้านำเข้าทุ่มตลาดจนต้องเลิกอาชีพไปหลายราย

สิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นภายใต้เขตการค้าเสรีไทย-สหรัฐนั้น น่าเป็นห่วงยิ่งกว่า เพราะไม่เพียงเกษตรกรไทยต้องเผชิญการแข่งขันกับสินค้าเกษตรราคาถูกที่ถูกอุดหนุนอย่างดีจากกฎหมายเกษตรของสหรัฐ เช่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง และแม้แต่ข้าว ที่สามารถเข้ามาทำลายตลาดภายในประเทศแล้ว

ยังมีประเด็นการเปิดเสรีการลงทุน การบริการ การคุ้มครองสิทธิบัตรที่ล้วนมีความซับซ้อนทางกฎหมาย และมีทิศทางนำไปสุ่การผูกขาดทรัพยากรให้อยู่ในมือของกลุ่มทุนมากขึ้น เช่น กรณีขยายเวลาการคุ้มครองสิทธิบัตรให้มากกว่า 20 ปี ที่ทำให้คนไทยต้อง "จ่ายมากขึ้น แพงขึ้น และยาวนานขึ้น" โดยเฉพาะสินค้าจำพวกยารักษาโรคและเมล็ดพันธุ์ และยังรวมถึงการให้สิทธิบัตรในสิ่งมีชีวิตทุกประเภท ซึ่งหมายถึงใครก็ตามที่มีเงินก็สามารถเป็นเจ้าของแม้ส่วนที่เล็กที่สุดของร่างกายมนุษย์มนุษย์ได้

การจัดทำเขตการค้าเสรีไทย-สหรัฐ นี้ จึงเป็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจของประเทศ และอาจไม่เครื่องมือที่ดีในการแก้ไขปัญหาความยากจนดังที่รัฐบาลกล่าวอ้าง แต่กลับจะเป็นการซ้ำเติมให้คนไทยส่วนใหญ่ อยู่ในภาวะข้าวยากหมากแพงยิ่งขึ้น

สหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือ ขอยืนยันจุดยืนต่อการเปิดเสรีการค้า และการจัดทำเขตการค้าเสรีไทย-สหรัฐอเมริกา ต้องมีการทบทวน โดยเรียกร้องให้

1. นำประเด็นที่มีความละเอียดอ่อนที่เกี่ยวข้องกับชีวิตโดยเฉพาะการเกษตร และยารักษาโรคออกจากการเจรจากับสหรัฐอเมริกา

2. เปิดเผยข้อมูลในการเจรจา และทำประชามติของประชาชน เพื่อให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางทั้งในระดับการรับรู้ และการตัดสินใจ

3. กำหนดมาตรการสนับสนุนเกษตรกรรายย่อย เพื่อปกป้องสิทธิเกษตรกร และป้องกันผลกระทบจากการเปิดเสรีสินค้าเกษตร