คิดถึงสมเด็จย่า …แม่ฟ้าหลวง

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

10 ปีที่แล้ว "สมเด็จย่า" เสด็จสวรรคต  แต่ในหัวใจคนไทยทุกดวงต่างยังคงรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านไม่เสื่อมคลาย    

 

ช่อง 5 ได้เตรียมจัดทำละครพิเศษเผยแพร่คืนเดียวเท่านั้น คือในวันจันทร์ ที่18 กรกฎาคม 2548   ตั้งแต่ 22.๐๐ .  ด้วยชื่อเรื่อง "คิดถึงสมเด็จย่า … แม่ฟ้าหลวง"  ผลิตโดย บริษัทแชนนอล ซี จำกัด ของ "เหมียว"ชไมพร จตุรภุช กับ "ปัท"ชนาธิป วงศ์ธิกุล

 

ละครเรื่องนี้นอกจากจะได้ผู้กำกับที่ลือลั่นเรื่องความพิถีพิถันคือ สุประวัติ ปัทมสูตร  แล้ว ยังได้ดาราคุณภาพระดับแม่เหล็กมากมาย เช่น  ติ๊ก เจษฎาภรณ์ ผลดี  นุ้ย สุจิรา อรุณพิพัฒน์   ศรัณยู วงษ์กระจ่าง  สินจัย เปล่งพานิช   พิศมัย วิไลศักดิ์   ทราย เจริญปุระ สุพรรษา เนื่องภิรมย์ ดิลก ทองวัฒนา ปานวาด เหมมณี  เป็นต้น  และยังได้ยกกองถ่ายมาถึงหมู่บ้านอาข่าบนดอยตุง จังหวัดเชียงราย   เพื่อถ่ายทอดวัฒนธรรมชาวอาข่าและยุคสมัยที่สมเด็จย่าทรงพระชนม์ชีพ

"คิดถึงสมเด็จย่า…แม่ฟ้าหลวง"   ถ่ายทอดเนื้อหาผ่านตัวละครเอกคือ "ทราย เจริญปุระ"ที่เป็นสาวชาวอาข่า  หลงรัก "อาเซะ" หรือ "ภูผา"  หนุ่มชาวเขาเผ่าเดียวกัน  แสดงโดย "ติ๊ก เจษฎาภรณ์"  ผู้เป็นคนกล้าคิด กล้าทำและภาคภูมิใจในเผ่าของตนเอง   เขาได้รับทุนการศึกษาในโครงการของสมเด็จย่ามาร่ำเรียนในเมืองหลวง  และสุดท้ายได้ตัดสินใจทิ้งโอกาสของความก้าวหน้าในชีวิตเมืองกรุง กลับมาทำงานที่ดอยตุงเพื่อตอบแทนความรักและความเมตตาที่สมเด็จย่ามีให้แก่พสกนิกรชาวเขาทุกคน

 

ส่วน "นุ้ย  สุจิรา" สวมบท เป็น "แพท" ลูกสาวเศรษฐีที่เป็นนักกิจกรรม ด้วยแรงผลักแรงบันดาลใจจากพ่อซึ่งเป็นนักพัฒนา แต่ถูกลอบทำร้ายเสียชีวิต เธอเป็นคนรักของ "ภูผา"  แต่ภายหลังต้องยอมสละรัก เพื่อให้คนรักกลับมาอยู่ดอยตุง สนองพระมหากรุณาธิคุณที่เคยได้รับ

 

เพียงคร่าวๆ เช่นนี้ก็คาดเดาได้ว่า  ละครเทิดพระเกียรติเรื่องนี้ ผู้ผลิตพยายามประสานให้ผู้ชมย่อมได้เรียนรู้และติดตามน้ำพระทัยในสมเด็จย่า ที่พระราชทานสู่ไพร่ฟ้าทุกหมู่เหล่า กับความรักของหนุ่มสาว และปรัชญาของการพัฒนาชุมชน 

 

"ผมเชื่อว่าใครก็ตามที่เกิดในสมัยซึ่งพระองค์ท่านยังทรงอยู่นั้น ไม่มีใครที่ไม่รักพระองค์ ส่วนเด็กๆ กับเยาวชนก็อยากให้ดูเพื่อจะได้ซาบซึ้งกับความรัก ที่ตัวพวกเขาเองอาจยังไม่เคยทราบ การที่พระองค์ทรงถ่ายทอดพระเมตตามายังพสกนิกรในประเทศ เหมือนเป็นลูกหลานพระองค์เองอย่างเสมอกัน"  อี๊ด สุประวัติเผยความในใจและเชิญชวนให้คนไทยโดยเฉพาะคนเหนือไม่พลาดที่จะได้ติดตามชม  2 ชั่วโมงแห่งการรำลึก "คิดถึงสมเด็จย่า"

 

ขณะที่ "ติ๊ก เจษฎาภรณ์" พระเอกของเรื่องบอกว่า ตัวเองไม่ต้องตัดสินใจอะไรเลย  รับเล่นเรื่องนี้ทันที  เพราะเห็นว่าเป็นความภูมิใจในความเป็นคนไทย

 

"ผมรักประเทศตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เพราะสิ่งเหล่านี้ทำให้เป็นตัวเราได้ในปัจจุบันนี้ ถ้าเราตอบแทนได้ก็ควรตอบแทน  และผมว่าผมคิดเหมือนทุกคน คือสมเด็จย่าท่านมาจากฟ้า มาทำให้เกิดชีวิต ความชุ่มชื่นบนผืนดิน ถ้าพูดถึงสมเด็จย่าผมจะนึกถึงต้นไม้ เครื่องจักสาน ดอยตุงครับ"

 

สำหรับที่จังหวัดเชียงราย  อันเป็นสถานที่ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จย่าเป็นล้นพ้นหาที่สุดมิได้   ก็ได้มีการจัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์ต่าง เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลในงาน "สัปดาห์กิจกรรมทานหาแม่ฟ้าหลวง" ระหว่างวันที่ 12-18 กรกฎาคม 2548 เช่น การจัดหน่วยเคลื่อนที่ จัดกิจกรรมช่วยเหลือเด็กยากไร้ ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม คนชรา คนพิการ การทำความสะอาดสถานที่ทำงาน อาคารบ้านเรือน พัฒนาสิ่งสาธารณประโยชน์ การปลูกป่า อนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ปลูกต้นไม้สองข้างทาง การบริจาคโลหิต รณรงค์ทันตสาธารณสุข เป็นต้น  และในวันจันทร์ที่ 18 กรกฎาคม 2548  ก็เตรียมจัด "พิธีทานหาแม่ฟ้าหลวง เนื่องในวันคล้ายวันสวรรคตสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ประจำปี 2548       

 

โดย นายนพพร ต้อนรับ รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย กล่าวว่าในวันที่ 18 กรกฎาคม 2548 เป็นวันคล้ายวันสวรรคตของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ การแสดงความจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ จึงจะจัดให้มีพิธีทานหาแม่ฟ้าหลวงอย่างสมพระเกียรติ 

 

โดยเวลา 07.30 .จะมีพิธีถวายพวงมาลาสักการะ  ที่หน้าพระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์เชียงราย   บริเวณมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย    เวลา 09.00 . ประกอบพิธีถวายเครื่องราชสักการะ  ไร่แม่ฟ้าหลวง .เมือง เชียงราย โดยขบวนเครื่องสักการะจะจัดตามแบบประเพณีล้านนา เช่น ขันดอก พานพุ่ม บายศรี ไปถวายเป็นเครื่องสักการะ ที่หน้าพระรูปปั้นสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  เวลา 16.30 . มีพิธีบำเพ็ญกุศลถวาย  พระตำหนักดอยตุง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย   ซึ่งชาวเชียงรายจะหลั่งไหลไปร่วมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณกันอย่างพร้อมเพียงที่จังหวัดเชียงใหม่ มีสถานที่หนึ่ง ซึ่งเป็นอนุสรณ์สถานรำลึกถึงสมเด็จย่า นั่นคือศูนย์ศึกษาดาราศาสตร์ภาคเหนือเฉลิมพระเกียรติ 100 ปี สมเด็จย่า ภายในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งเมื่อปีที่ผ่านมา  สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จเปิดศูน์ฯ ดังกล่าวไปเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2547

 

โครงการนี้เป็นการร่วมมือระหว่าง คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กับ โครงการ Think Earth Think Sky บริษัท สยามกลการ จำกัด และสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  ที่นี่มีห้องแสดงนิทรรศการพระราชกรณียกิจทางด้านดาราศาสตร์ ของพระมหากษัตริย์ไทย สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ห้องแสดงนิทรรศการดาราศาสตร์กับภูมิปัญญาไทย ห้องแสดงนิทรรศการกิจกรรมด้านดาราศาสตร์ในประเทศไทย ตลอดจน นิทรรศการความก้าวหน้าทางด้านดาราศาสตร์ในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังจะมีการรวมเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยงข้องกับดาราศาสตร์ไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกิจกรรมดาราศาสตร์ระดับชาติ เช่น สุริยุปราคาเต็มดวง การปรากฎของดาวหางเป็นต้น

 

สมเด็จย่า ทรงโปรดจะศึกษาด้านดาราศาสตร์ โดยรศ.บุญรักษา สุนทรธรรม ผู้อำนวยการสถาบันวิจับดาราศาสตร์แห่งชาติ  กระทรวงวิทยาศาสตร์ เล่าว่า สมเด็จย่าทรงพยายาทศึกษาข้อมูลด้านดาราศาสตร์ เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงโปรดที่จะศึกษาด้านนี้  ที่พระตำหนักดอยตุงของสมเด็จย่า ทรงโปรดให้ทำเพดานที่มีรูปแผนที่ดาง หรือแม้แต่งานศิลปหัตถกรรมของพระองค์ท่าน ก็จะมีกลุ่มดาวมาปรากฏ ทั้งในภาพวาด  งานครอสติช หรือลวดลายในถ้วยชามที่ทรงใช้  และพระองค์ยังทรงเสด็จชมปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ที่สำคัญหลายแห่ง

 

ศูนย์ศึกษาดาราศาสตร์ภาคเหนือเฉลิมพระเกียรติ 100 ปี สมเด็จย่า  ที่เชียงใหม่ จึงเป็นแหล่งที่นักเรียน นักศึกษา ประชาชนที่สนใจเรื่องของดาราศาสตร์ได้มาศึกษาหาความรู้ที่เป็นประโยชน์เสมอ

 

 

"สมเด็จย่า"   สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  ทรงประสูติเมื่อ วันอาทิตย์ที่ 21ตุลาคม .. 2443  ในครอบครัวสามัญชน ทรงมีพระนามเดิมว่า "สังวาลย์"   ทรงเติบโตอยู่ในละแวกวัดอนงคาราม ฝั่งธนบุรี ซึ่งพระชนกได้ถึงแก่กรรมเมื่อพระองค์มีพระชนมายุเพียง พรรษา และต่อมาพระชนนีได้ถึงแก่กรรมเมื่อพระองค์มีพระชนมายุได้ พรรษา

 

ทรงศึกษาเล่าเรียนที่โรงเรียนวัดอนงคาราม โรงเรียนศึกษานารี โรงเรียนของ ..มัณฑารพกมลาสน์ โรงเรียนแถวพระบรมมหาราชวัง โรงเรียนสตรีวิทยา โรงเรียนแพทย์ผดุงครรภ์และพยาบาลแห่งศิริราช ต่อมาพระองค์ทรงได้รับพระราชทานทุนจากสมเด็จพระศรีสวรินทิราฯ ไปศึกษาต่อ ประเทศสหรัฐอเมริกา และได้ทรงมีโอกาสเข้าเฝ้าสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์เมื่อ 21 กันยายน .. 2461

 

ในปี .. 2462 สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช ทรงหมั้นกับนางสาวสังวาลย์ที่ ประเทศสหรัฐอเมริกา และได้เข้าพิธีอภิเษกสมรส วังสระปทุม เมื่อวันที่ 10 กันยายน .. 2463 พระนามที่เรียกขานกันในเวลานั้นคือ หม่อมสังวาลย์ มหิดล อยุธยา

 

ทรงประสูติพระราชโอรสและพระราชธิดา 3  พระองค์คือ
1.
สมเด็จพระพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณีวัฒนา  2. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล 3. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช 

 

สมเด็จพระบรมราชชนกทรงสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 24  กันยายน .. 2472 ซึ่งขณะนั้น "หม่อมสังวาลย์" มีพระชนมายุ 29 พรรษา ต้องรับพระราชภาระ ในการเลี้ยงดูพระโอรสและพระราชธิดาโดยลำพังพระองค์เดียว

 

ในปี .. 2477  พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงสละพระราชสมบัติ รัฐสภาได้มีมติอัญเชิญพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าอานันทมหิดล เสด็จขึ้นสืบราชสมบัติ พระองค์จึงทรงได้รับการถวายพระนามเป็น "สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์" พระแม่ฟ้าทรงเลี้ยงลูกให้ตรงต่อเวลา ให้ประหยัด และมีมารยาทนอบน้อม

 

ตลอดพระชนม์ชีพของพระองค์ ได้ทรงงานเพื่อปวงชนชาวไทยโดยแท้จริง ด้วยทรงมีพระราชหฤทัยที่เปี่ยมด้วยพระเมตตา ทรงอุทิศพระองค์เพื่อช่วยราษฎร ทรงขึ้นเขาลงห้วยเพื่อดูแลทุกข์บำรุงสุขไปยังพื้นที่ชายแดนตั้งแต่เหนือจรดใต้ ทรงพระราชกรุณาโปรดเกล้าให้ตั้ง หน่วยแพทย์เคลื่อนที่ แพทย์ทางวิทยุ โครงการรักษาโรคเฉพาะทาง โครงการสาธารณสุข พอ.สว. ทุนอุดหนุนการวิจัย ทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและโครงการเฉพาะกิจพัฒนาดอยตุง เป็นต้น

 

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระอิสริยยศเป็นที่ "สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี" เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน .. 2513

 

สมเด็จย่าเสด็จสวรรคต โรงพยาบาลศิริราช เมื่อวันอังคารที่ 18 กรกฎาคม .. 2538สิริพระชนมายุได้ 94 พรรษา 7 เดือน 28วัน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท