ประชาไท - 9 ธ.ค.47        ดร.สมเกียรติ ตั้งกิจวณิชย์ ผู้อำนวยการวิจัยด้านเศรษฐกิจสารสนเทศ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศ (ทีดีอาร์ไอ) กล่าวถึงรายละเอียดของการคอร์รัปชั่นเชิงนโยบายในรัฐบาลชุดปัจจุบันที่สัมพันธ์กับธุรกิจโทรคมนาคม เนื่องในงานวันต่อต้านคอรัปชั่นสากล ว่า แม้ธุรกิจดาวเทียมจะมีความเสี่ยงหลายประการที่รัฐสามารถเข้าไปช่วยได้ แต่ขณะนี้บทบาทของรัฐไปไกลเกินกว่าที่ควรจะเป็น จนเป็นการเอื้อประโยชน์ให้เอกชนเป็นพิเศษ

โดยดร.สมเกียรติ ยกตัวอย่างกรณีศึกษา 3 ประการ ได้แก่ การหลีกเลี่ยงภาษีของบริษัทไอพีสตาร์ ในเครือชินวัตร โดยคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (บีโอไอ) ได้ยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลแก่บริษัท สำหรับกำไรสุทธิที่มาจากรายได้จากต่างประเทศ ทั้งที่ไม่มีความจำเป็นต้องจูงใจการลงทุน เพราะการลงทุนนี้เสร็จสิ้นไปแล้ว ทำให้รัฐต้องเสียรายได้กว่า 1.6 หมื่นล้าน

ดร.สมเกียรติกล่าวถึงกรณีต่อมาคือ การที่ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศ (เอ็กซิมแบงก์)ปล่อยเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำให้กับกระทรวงคมนาคมของพม่า เพื่อนำไปลงทุนในโครงการโทรคมนาคม ซึ่งมีบริษัทชินแซทเทิลไลท์เป็นคู่ค้า  เป็นการยอมรับความเสี่ยงแทนบริษัทเอกชนโดยไม่จำเป็น เพราะกฎหมายของพม่าระบุไม่ให้ต่างชาติเป็นเจ้าของที่ดินและโครงข่ายโทรคมนาคม

สุดท้ายคือ ช่องทางที่บริษัทไอพีสตาร์ สามารถลดค่าใช้จ่ายส่วนแบ่งรายได้ที่ต้องให้กับรัฐ  โดยวิธีการลดค่าใช้จ่ายดังกล่าวอาจทำได้โดยการแปรสัญญาโทรคมนาคมที่อาจจะเกิดขึ้นหลังการเลือกตั้ง 

ส่วนปัจจุบันที่อาจดำเนินการอยู่แล้วโดยที่รัฐไม่ได้ตรวจสอบคือ การตั้งบริษัทข่ายส่ง ซึ่งเป็นตัวแทนจำหน่ายในต่างประเทศ อาทิ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ แม้ดาวเทียมไอพีสตาร์จะยังไม่ได้ถูกปล่อยสู่วงโคจร แต่บริษัทได้ทำการตลาดไปล่วงหน้าแล้ว ทำให้มีรายได้แล้วประมาณ 7%

ดร.สมเกียรติอธิบายว่า รายได้ดังกล่าวบริษัทในต่างประเทศต้องส่งให้บริษัทชินแซทฯ ซึ่งตามหลักเกณฑ์แล้วต้องส่งส่วนแบ่งรายได้ก่อนหักค่าใช้จ่ายให้กระทรวงไอซีที 15.5% เพราะเป็นคู่สัญญา

"แต่การส่งรายได้จากบริษัทขายส่งในต่างประเทศให้บริษัทชิน อาจมีส่วนหนึ่งหายไปโดยอ้างว่าเป็นค่าการตลาด  อันเป็นการเลี่ยงสัญญา โดยอาศัยการหักค่าใช้จ่ายก่อนที่เงินจะมาถึงชินแซทฯ "ดร.สมเกียรติกล่าวและว่าการที่บริษัทข้ามชาติในต่างประเทศโอนค่าใช้จ่ายกันไปมาแบบเกินจริง ก็สามารถลดภาระส่วนแบ่งรายได้ที่ต้องจ่ายให้รัฐได้อีกทางหนึ่ง