เครื่องมือประมงที่มีอยู่อย่างหนาแน่นในทะเลสาบสงขลาตอนล่าง

เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 6 ธันวาคม 2548 ที่ห้องประชุมวิดีทัศน์ศาลากลางจังหวัดสงขลา มีการประชุมคณะทำงานกำหนดแนวร่องน้ำเพื่อจัดระเบียบเครื่องมือประมงในทะเลสาบสงขลา ในคณะกรรมการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา มีนายประยงค์ รัตนพันธ์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดสงขลาเป็นประธาน มีคณะทำงานเข้าร่วม 19 คน เป็นการประชุมครั้งแรกหลังจากมีคำสั่งแต่งตั้งเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2548 ที่ผ่านมา

โดยที่ประชุมได้รับทราบรายงานการสรุปโครงการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อกรณีการจัดระเบียบการทำประมงในลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาจำนวน 35 เวทีใน 7 อำเภอของจังหวัดสงขลาและ 2 อำเภอของจังหวัดพัทลุง ระหว่างวันที่ 14 กุมภาพันธ์ - 29 มีนาคม 2547

จากนั้นในวาระเพื่อพิจารณา นายวิชัย ชิดเชิดวงศ์ หัวหน้าสำนักงานขนส่งทางน้ำที่ 15 (สาขาสงขลา) ในฐานะคณะทำงานและเลขานุการ ได้นำเสนอแผนที่แนวขุดลอกร่องน้ำและติดตั้งเครื่องหมายเดินเรือในทะเลสาบสงขลาตอนล่าง ซึ่งประกอบด้วย 3 แนว ได้แก่ 1.แนวปากรอ - เขาเขียว ระยะทาง 17.3 กิโลเมตร กว้าง 200 เมตร 2.แนวรอบเกาะยอ ระยะทาง 19.05 กิโลเมตร กว้าง 100 เมตร 3.แนวเขาเขียว - เขาแดง ระยะทาง 6.16 กิโลมตร กว้าง 100 เมตร และ 4.แนวปากรอ - อ้อมเกาะยอ มาบรรจบกับแนวเขาเขียว - เขาแดง ระยะทาง 26.7 กิโลเมตร กว้าง 200 เมตร

อย่างไรก็ตาม นายวิชัยกล่าวว่า แนวร่องน้ำเขาเขียว - เขาแดง ตรงบริเวณปากทะเลสาบสงขลา อาจไม่ต้องขุดลอก เนื่องมีความลึกพอสมควรแล้ว แต่อาจต้องรื้อเครื่องมือประมงที่มีอยู่อย่างหนาแน่นออกไป โดยเฉพาะโพงพาง

นอกจากนี้นายวิชัยยังแจ้งอีกว่า ส่วนโครงการศึกษาการขุดลอกทะเลน้อยซึ่งอยู่ในเขตทะเลสาบสงขลาตอนบน บริเวณจังหวัดพัทลุงนั้น ขณะนี้บริษัทที่ปรึกษาได้สำรวจเสร็จแล้ว โดยอยู่ระหว่างการสรุปรายงานเพื่อส่งให้กับกรมการขนส่งทางน้ำและพาณิชยนาวี กระทรวงคมนาคม คาดว่าภายในต้นปี 2548 จึงจะมีรายงานฉบับสมบูรณ์ ส่วนในพื้นที่ทะเลสาบตอนกลางนั้นยังไม่มีข้อมูล

นอกจากแนวขุดลอกแล้ว ที่ประชุมยังได้กำหนดแนวกันชนบริเวณแนวขุดลอกร่องน้ำด้วย โดยมีการเสนอว่าต้องกว้างกว่าแนวขุดลอกร่องน้ำ 2-3 เท่า และทั้งบริเวณแนวขุดลอกและแนวกันชนต้องไม่มีเครื่องมีประมงประจำที่เช่น โพงพาง หรือ ไซนั่ง เป็นต้น

จากนั้นนายประยงค์ ได้ขอความเห็นต่อที่ประชุมว่าเห็นชอบกับแนวขุดลอกทะเลสาบสงขลาตอนล่างดังกล่าวหรือไม่ ซึ่งที่ประชุมมีมติเห็นชอบ

อย่างไรก็ตามนายประยงค์ได้มอบหมายให้สำนักงานขนส่งทางน้ำที่ 15(สาขาสงขลา) และสำนักงานประมงจังหวัดสงขลา ไปกำหนดแนวการขุดลอกร่องน้ำทะเลสาบสงขลาให้เชื่อมกันทั้งหมดตั้งแต่ทะเลน้อย ลงมาจนถึงปากทะเลสาบสงขลา โดยใช้สรุปความเห็นทั้ง 35 เวทีดังกล่าวมาเป็นฐานข้อมูลในการกำหนดแนวขุดลอก รวมทั้งกำหนดแนวร่องน้ำเดิมด้วย แล้วนำมาเสนอในการประชุมคณะทำงานครั้งต่อไป ทั้งเพื่อจะนำไปเสนอต่อคณะกรรมการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาต่อไป

นายประยงค์ ได้เปิดเผยต่อ "ประชาไท" หลังการประชุมว่า ผู้เข้าร่วมประชุมส่วนใหญ่เห็นด้วยกับแนวขุดลอกร่องน้ำดังกล่าว เนื่องจากในการรับฟังความคิดเห็นเรื่องการจัดระเบียบเครื่องมือประมงทั้ง 35 เวทีนั้นส่วนใหญ่ได้เสนอให้ขุดลอกร่องน้ำในทะเลสาบสงขลาอยู่แล้ว ซึ่งในกระประชุมครั้งนี้เป็นการวางกรอบการขุดลอกร่องน้ำในทะเลสาบสงขลาเท่านั้น

นายประยงค์กล่าวอีกว่า โครงการนี้จะต้องมีการศึกษาถึงผลกระทบสิ่งแวดล้อม(อีไอเอ) แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคณะกรรมการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาด้วย

นายประยงค์ กล่าวอีกว่า หลังจากกำหนดแนวขุดลอกร่องน้ำแล้ว ในขั้นต่อไปก็จะเป็นการจัดลำดับความสำคัญของบริเวณที่จะทำการจัดระเบียบเครื่องมือประมง เพื่อเสนอต่อคณะกรรมการพัฒนาทะเลสาบสงขลาตามอำนาจหน้าที่ ส่วนการชดเชยเครื่องมือประมงที่ต้องรื้อออกไปนั้น ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของคณะกรรมการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

ด้านนายจำรัส พันธนิยะ กำนันตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลาในฐานะคณะทำงาน กล่าวว่า ในส่วนของชาวตำบลเกาะยอเห็นด้วยกับการขุดลอกร่องน้ำ แต่ในการจัดระเบียบประมงควรต้องแจ้งก่อนล่วงหน้า 1 ปี เพื่อจะได้เตรียมรื้อทัน

เกี่ยวกับเรื่องนี้ นางสาวเบญจวรรณ เต็งหนู ผู้ประสานงานโครงการศึกษาผลกระทบสิทธิมนุษยชนจากโครงการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาสงขลา กรณีท่าเรือน้ำลึกสงขลา ได้เสนอว่า การขุดลอกร่องน้ำในทะเลสาบสงขลาต้องมีการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม (อีไอเอ) และต้องให้ประชาชนมีส่วนรวมในแผนปฏิบัติการด้วย