ศาลจังหวัดอ่างทองนัดฟังคำพิพากษาคดีวิทยุชุมชนอ่างทอง; วิทยุชุมชนแห่งแรกของประเทศไทยที่ถูกยึดเครื่องและจับกุมดำเนินคดีใน 2 ข้อกล่าวหาคือ 1.การมี/ใช้เครื่องส่งโดยไม่ได้รับอนุญาต และ 2.การออกอากาศสถานีโดยไม่ได้รับอนุญาต โดยการพิพากษาดังกล่าวจะมีขึ้น ณ ศาลจังหวัดอ่างทอง ในวันอังคารที่ 7 ก.พ. 2549 เวลา 09.00 น.
ความเป็นมาโดยย่อของวิทยุชุมชนอ่างทองนั้น เป็นวิทยุชุมชนที่จัดตั้งขึ้นโดยการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนเพื่อสังคม (SIF) และเป็นสมาชิกของสหพันธ์วิทยุชุมชนแห่งชาติ (สวชช.) ซึ่งดำเนินการโดยยึดหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน และไม่มีโฆษณา
ช่วงปลายปี 2544 ได้เกิดการทดลองออกอากาศวิทยุชุมชนครั้งแรกในประเทศไทย โดยวิทยุชุมชนเสียงชุมชน จ.กาญจนบุรี ซึ่งในขณะนั้น การสรรหา กสช. ไม่แล้วเสร็จตามที่กำหนดไว้ใน พ.ร.บ. องค์กรจัดสรรคลื่นความถี่และกำกับกิจการวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม พ.ศ.2543 นำมาสู่ความสับสนและลักลั่นในการเลือกใช้กฎหมายระหว่างกฎหมายเก่า กับรัฐธรรมนูญมาตรา 40 ที่อนุญาตให้ภาคประชาชนสามารถดำเนินการวิทยุชุมชนได้ จนเป็นเหตุให้ต่อมา ในวันที่ 16 ก.ค. 2545 คณะรัฐมนตรีได้มีมติว่า "...หากจะห้ามไม่ให้ภาคประชาชนดำเนินการวิทยุชุมชนก็อาจเป็นการขัดต่อบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ..." และมอบหมายให้สำนักปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นหน่วยงานหลักในการจัดทำร่างมาตรการและหลักเกณฑ์ชั่วคราวในการดำเนินการวิทยุชุมชน ในระหว่างที่ยังไม่มี กสช.
การจับกุมดำเนินคดีวิทยุชุมชนอ่างทองเกิดขึ้นเมื่อปลายเดือน ต.ค. 2545 ซึ่งอยู่ในระหว่างการจัดทำร่างมาตรการและหลักเกณฑ์ชั่วคราววิทยุชุมชน มูลเหตุของการจับกุมดำเนินคดีวิทยุชุมชนอ่างทอง เกิดจากความขัดแย้ง อันเนื่องมาจากทางสถานีได้วิพากษ์วิจารณ์การทำงานของหน่วยงานราชการในพื้นที่ในการแก้ไขปัญหาน้ำท่วม โดยข้อกล่าวหาในครั้งแรกมี 4 ข้อ คือ
1. หมิ่นประมาท 2.มีโฆษณา 3.การมีและใช้เครื่องส่งโดยไม่ได้รับอนุญาต และ 4.การออกอากาศสถานีโดยไม่ได้รับอนุญาต ต่อมา ในชั้นสอบสวนพบว่าข้อกล่าวหาเรื่องการหมิ่นประมาทและการมีโฆษณาไม่มีมูลเพียงพอ ดังนั้น เมื่อเรื่องมาถึงชั้นศาลจึงเหลือเพียง 2 ข้อกล่าวหาคือ 1.การมีและใช้เครื่องส่งโดยไม่ได้รับอนุญาต และ 2.การออกอากาศโดยไม่ได้รับอนุญาต โดยความคืบหน้าในการดำเนินคดีที่ผ่านมา การสืบพยานได้แล้วเสร็จเมื่อเดือน พ.ย. 2548 และศาลฯ ได้นัดฟังคำพิพากษาในวันอังคารที่ 7 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา 09.00 น. ณ ศาลจังหวัดอ่างทอง
อนึ่ง นับตั้งแต่การเริ่มทดลองออกอากาศวิทยุชุมชนแห่งแรกเมื่อปี 2544 จนถึงปัจจุบัน ไม่มีวิทยุชุมชนแห่งใดในประเทศไทยที่มีหรือได้รับใบอนุญาตให้มี/ใช้เครื่องส่ง และ/หรือออกอากาศสถานี เนื่องจากตามมาตรา 80 ของ พ.ร.บ.องค์กรจัดสรรคลื่นความถี่ฯ พ.ศ. 2543 ระบุว่าต้องมี กสช. ก่อน แล้ว กสช. จึงจะเป็นผู้ทำหน้าที่อนุญาตให้ใช้คลื่นและประกอบการเพิ่มเติมได้
ดังนั้น การจับกุมดำเนินคดีกรณีคดีวิทยุชุมชนอ่างทอง จึงนำมาสู่การตั้งข้อสังเกตเรื่องการเลือกปฏิบัติกับสถานีที่วิพากษ์วิจารณ์การทำงานของหน่วยงานราชการ รวมถึงการที่หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องอาจนำคำพิพากษาไปใช้ในการปิดสถานีวิทยุชุมชนทั่วประเทศ หากมีคำพิพากษาว่าเป็นการดำเนินการที่ผิดกฎหมาย
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)