ประชาไท - 28 มิ.ย. 2549 คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เชิญตัวแทนกรมสอบสวนคดีพิเศษหรือดีเอสไอมาชี้แจงความคืบหน้าในการดำเนินคดีกรณีการสังหารพระสุพจน์ สุวโจ พระนักอนุรักษ์ ที่สวนเมตาธรรม ต.สันทราย อ.ฝาง จ.เชียงใหม่ เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน 2548

หลังการเข้าชี้แจง นางสุนี ไชยรส ประธานอนุกรรมการสิทธิในการจัดการที่ดินและป่า คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ แถลงว่า ในรอบหนึ่งปีที่ผ่านมาคดียังไม่มีอะไรที่ชัดเจนและคืบหน้า แต่ดีเอสไอได้แสดงความพยายามในการทำคดีด้วยการสอบพยานเพิ่มอีกหลายสิบปาก และมีเจ้าหน้าที่ฝังตัวในพื้นที่ แสดงให้เห็นว่าทางดีเอสไอยังไม่ได้ละทิ้งคดีนี้เพียงแต่ยังจับตัวผู้กระทำผิดมาดำเนินคดีไม่ได้

อย่างไรก็ตาม ทางดีเอสไอไม่สามารถเปิดเผยข้อเท็จจริงต่อคณะอนุกรรมการฯได้ทั้งหมด เพราะอาจมีผลต่อรูปคดี นอกจากนี้ยังมีการตั้งประเด็นเกี่ยวกับผู้ต้องสงสัยไว้บ้างแต่ยังไม่มีพยาน หลักฐานที่สามารถนำไปสู่การดำเนินคดีได้ ทางดีเอสไอยังยืนยันด้วยว่าจะทำคดีต่อไปโดยไม่กังวลว่าจะมีผู้มีอิทธิพลอยู่เบื้องหลังคดีนี้หรือไม่

นางสุนี ยังกล่าวอีกว่า สิ่งที่คืบหน้าอีกอย่างหนึ่งคือ การตัดประเด็นที่ทางผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 5 เคยตั้งประเด็นการสังหารพระสุพจน์ไว้ที่การทะเลาะกับชาวบ้าน เพราะไปด่าที่มาตัดไม้ไผ่ออกไปอย่างสิ้นเชิง แต่ดีเอสไอก็ไม่สามารถระบุประเด็นอื่นที่ชัดเจนในการสังหารได้เช่นกัน

ด้านพระกิตติศักดิ์ กิตติโสภโณ ประธานมูลนิธิเมตาธรรมรักษ์ และผู้เคยร่วมงานกับพระสุพจน์อย่างใกล้ชิดกล่าวว่า รู้สึกผิดหวังที่ 1 ปี ยังไม่มีความคืบหน้า แต่ก็เป็นไปดังที่ตั้งสมมติฐานไว้แล้ว

แม้ว่าดีเอสไอจะตัดประเด็นการสังหารเพราะทะเลาะกับชาวบ้านออกไปแล้ว แต่สมมติฐานของบรรดาญาติและผู้ที่ใกล้ชิด ทางดีเอสไอก็ยอมรับเพียงบางด้านเท่านั้น ประเด็นการสังหารเพราะมีการพยายามครอบครองที่ดินสวนเมตาธรรมก็ยังเป็นไปได้

ในประเด็นที่มีผู้มีอิทธิพลหรือนักการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องก็ยังไม่มีการยืนยันอย่างเป็นทางการจากดีเอสไอด้วย ในคดีนี้ความคืบหน้าก็คือความไม่คืบหน้า ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการจับตัวคนร้าย การตั้งสมมติฐานผู้ต้องสงสัย หรือการชี้มูลเหตุสังหาร

ดีเอสไอน่าจะอำนวยความยุติธรรมพิเศษได้มากกว่านี้ แต่คงต้องให้กำลังใจในการทำงานต่อไป ซึ่งการชี้วัดความสำเร็จของดีเอสไอก็อยู่ที่ว่าจะสามารถคลี่คลายคดีสำคัญ 3 คดีได้แก่ คดีการสังหารพระสุพจน์ การลอบสังหารนายเจริญ วัดอักษร และการหายตัวไปของทนายสมชาย นีละไพจิตร ได้หรือไม่

หลังการกล่าวของพระกิตติศักดิ์ ทำให้ ร.ต.อ. สุชาติ วงศ์อนันตชัย ผู้อำนวยการสำนักคดีอาญากรมสอบสวนคดีพิเศษ ตัวแทนของทางดีเอสไอ และผู้รับผิดชอบคดีแสดงอาการไม่พอใจ จึงได้พูดชี้แจงโต้กลับ พร้อมตั้งคำถามกับคณะอนุกรรมการฯว่ามีบทบาทอย่างไรจึงจัดการประชุมนี้ แล้วใช้เวทีอันทรงเกียรติต่อหน้าสื่อมวลชนมาทำในเชิงปรามาสผลงาน ต่อไปคงจะไม่มีการเข้ามาร่วมประชุมแบบนี้อีก จากนั้นจึงได้ลุกออกไปจากห้อง ทำให้บรรยากาศในห้องแถลงข่าวตรึงเครียดขึ้น

"อยากรู้บทบาทของคณะอนุฯ ในการชี้แจงผมไม่เคยสอบถามเลย เพราะเห็นว่ามีเจตนาที่ดีในการทำงานเพื่อสังคม สิ่งที่พูดกันในห้องชี้แจงกับสิ่งที่พระอาจารย์พูดเป็นคนละเรื่องกันหมด ผมจึงเสียใจ ผมมีสำนึกว่าสิ่งใดควรพูด หรือไม่ควรพูด แต่ที่ได้รับกลับมาคือการกำลังบอกกับสังคมว่าไม่ควรมีดีเอสไอถ้าทำคดี 3 คดีนี้ไม่ได้ ตรงนี้ไม่น่าจะเป็นข้อสรุป และไม่น่าจะเกิด

"นำเรียนไปแล้วว่า ดีเอสไอได้ทำอะไรไปบ้าง หลายๆอย่างเพื่อคลี่คลายคดี จึงเป็นสิ่งที่ไม่สบายใจ ท่านใช้เวทีนี้ไปแบบนี้ น่าจะไม่มีการประชุมแบบนี้อีกแล้ว การใช้เวทีอันทรงเกียรติซึ่งข้าราชให้ความสำคัญ ผมต้องทิ้งงานสำคัญมา ผมขอรับปากกับพ่อแม่ว่าจะคลี่คลายคดีให้ได้ " ร.ต.อ.สุชาติ กล่าวก่อนเดินออกจากห้องประชุม

จากนั้น พระกิตติศักดิ์จึงกล่าวอีกครั้งว่า สิ่งที่ตัวแทนดีเอสไอได้กระทำคือสิ่งที่ยืนยันว่า ทำไมคดีทั้ง 3 จึงไม่สามารถจบได้ เพราะดีเอสไอไม่พร้อมที่จะโปร่งใสในการทำความเข้าใจกับผู้เกี่ยวข้องทำให้คดีไม่คืบหน้า ท่าทีดังกล่าวจึงเป็นธาตุแท้ของดีเอสไอและคงคาดหวังไม่ได้ เพราะไม่เปิดโอกาสแม้แต่จะให้ผู้เป็นพ่อและแม่ของพระสุพจน์ถามต่อหน้าอนุกรรมการฯ

ด้านนายกิตติพัฒน์ ด้วงประเสริฐ บิดาของพระสุพจน์ สุวโจ กล่าวว่า ที่มาร่วมประชุมในวันนี้มีความตั้งใจที่จะถามกรมคุ้มครองคดีพิเศษว่าได้เก็บหลักฐานในคดีตั้งแต่แรกหรือไม่ เพราะมีการพูดถึงว่าหลักฐานไม่มี ดังนั้นใครเป็นคนทำให้หลักฐานในคดีหายไป  แต่ก็ไม่มีโอกาสถาม