ประชาชนต้องกำหนดรัฐธรรมนูญ

            การยึดอำนาจและการฉีกรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2540 โดย คปค. เป็นการทำลายหลักการสำคัญของการปกครองและพัฒนาการระบอบประชาธิปไตยในสังคมไทยลงอีกครั้งหนึ่ง ไม่ว่าการกระทำนี้จะทำลงไปด้วยข้ออ้างหรือเหตุผลใดก็ตาม เพราะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่มิได้เป็นไปตามครรลองของระบอบประชาธิปไตย

            คปค. เสนอแนวทางในการนำสังคมไทยกลับคืนภาวะปกติภายหลังการยึดอำนาจด้วยการเสนอให้มีการจัดตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญ โดยจะใช้ระยะเวลาในการจัดทำรัฐธรรมนูญอย่างน้อย 8 เดือน 15 งัน เมื่อได้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ก็จะจัดให้มีการเลือกตั้ง และภายหลังจากนั้นจึงกลับคืนไปสู่ระบอบรัฐสภา โดยในระหว่างนี้จะมีรัฐบาลที่มาจากการแต่งตั้งทำหน้าที่บริหารบ้านเมือง

            จะเห็นได้ว่าตามแนวทางดังกล่าว คปค. ยังคงมีอำนาจในการควบคุมการร่างรัฐธรรมนูญทั้งโดยตรงและโดยอ้อม แม้จะเปิดให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมแต่ คปค. ก็ยังคงมีอำนาจตัดสินใจในขั้นสุดท้าย และด้วยกฎหมายที่จำกัดสิทธิเสรีภาพของประชาชน ทั้งกฎอัยการศึกและคำสั่งจำนวนมาก จึงทำให้เห็นได้ว่ารัฐธรรมนูญจากกระบวนการของ คปค. จะไม่สามารถสร้างความเข้มแข็งให้กับระบอบประชาธิปไตย ต้องเข้าใจว่าการจัดทำรัฐธรรมนูญมิใช่เพียงแค่การให้ประชาชนมาประชุมกัน แต่ต้องเป็นสังคมที่มีเงื่อนไขเอื้อให้ประชาชนสามารถผลักดันนโยบายหรือความเห็นของตนได้โดยอิสระ อันจะเกิดขึ้นก็แต่ในสังคมที่มีการเคารพเสรีภาพเท่านั้น

            มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนมีความเห็นว่าในการนำสังคมไทยกลับคืนสู่ครรลองของระบอบประชาธิปไตย ต้องดำเนินการดังต่อไปนี้

            1.การจัดตั้งรัฐบาลชั่วคราวที่กำลังจะเกิดขึ้น รัฐบาลชุดนี้ต้องมีหน้าที่เพียงแค่จัดการเลือกตั้งให้เกิดขึ้นในระยะเวลาอันสมควร ที่เพียงพอต่อการเตรียมการให้กระบวนการเลือกตั้งเป็นไปโดยบริสุทธิ์ยุติธรรม เนื่องจากมิได้เป็นรัฐบาลที่มาตามวิถีทางแห่งประชาธิปไตยจึงไม่ควรดำเนินบทบาทอื่นใดที่ไม่มีความจำเป็น

            2.ภายหลังจากการเลือกตั้ง คปค. ต้องสลายตัวไปจากการเมืองทันทีและต้องไม่แฝงตัวอยู่ในระบอบการเมือง ไม่ว่าจะเป็นภายใต้ชื่อหรือรูปแบบอื่นใด เช่น คณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ เป็นต้น

            3.หน้าที่สำคัญของรัฐบาลชุดใหม่ที่มาจากการเลือกตั้งก็คือ การทำให้เกิดการปฏิรูปการเมืองที่ดำเนินไปอย่างอิสระและไม่ถูกควบคุมไว้โดย คปค. หากประชาชนเป็นผู้กำหนดรัฐธรรมนูญด้วยตนเอง

            การแก้ปัญหาความแตกแยกและความรุนแรงในสังคมไทยเป็นประเด็นสำคัญของการปฏิรูปการเมือง อันจะทำให้ระบอบประชาธิปไตยเกิดขึ้นมาและดำรงอยู่อย่างมั่นคง มิฉะนั้น ก็จะมีความตึงเครียดในความสัมพันธ์ระหว่างคนต่างกลุ่มซึ่งมีอำนาจที่ไม่เท่าเทียมกัน มีความได้เปรียบเสียเปรียบอย่างสูงระหว่างผู้กุมอำนาจอยู่ในมือกับผู้มีอำนาจน้อยหรือปราศจากอำนาจ มีการดำเนินนโยบาย "ประชานิยมจอมปลอม" เพื่อคะแนนเสียง และเกิดการใช้อำนาจรัฐโดยปราศจากกระบวนการควบคุมตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพและปราศจากการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงของภาคประชาชน อันอาจก่อให้เกิดความขัดแย้งที่รุนแรงและเกิดการรัฐประหารซ้ำซากในอนาคต

            ซึ่งการปฏิรูปการเมืองและรัฐธรรมนูญที่ร่างขึ้นใหม่ ภายใต้ "ระบบ" ที่ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมและตัดสินใจ จะเป็นหลักประกันในการเข้าถึงและการใช้อำนาจอย่างเท่าเทียม สามารถตอบสนองต่อปัญหาและความต้องการของประชาชนทุกกลุ่ม อันจะเป็นการสร้างความเข้มแข็งของสังคมในการเผชิญหน้ากับความยุ่งยากต่างๆ มากกว่าการพึ่งพิงอำนาจนอกระบบ

            มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนขอเรียกร้องให้สังคมไทย ร่วมกันกดดันเพื่อให้รัฐบาลชั่วคราวที่จะเกิดขึ้นทำหน้าที่เพียงจัดการเลือกตั้งและนำไปสู่การปฏิรูปการเมืองที่เป็นอิสระจากการควบคุมของ คปค. ต่อไป

มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน

28 กันยายน 2549