ต่อจากนี้ไป ม.เที่ยงคืนจะมีการเคลื่อนไหวไปในทิศทางไหน?

… ภายใต้บรรยากาศการรัฐประหาร มันมีประกาศคำสั่งออกมาทุกวันแล้วแต่ว่าบรรยากาศช่วงนั้นมันจะเปลี่ยนแปลงไป ถ้าถามว่ามหาวิทยาลัยเที่ยงคืนจะเคลื่อนไหวแบบไหน? เรากำหนดอนาคตหรือสถานการณ์ล่วงหน้าไม่ได้ แต่เราเคลื่อนไหวแน่นอน

หลักการของเรา … คือถ้า อะไรก็ตามที่ไปละเมิดสิทธิหรือธรรมชาติสิทธิของปวงชนชาวไทย เราเคลื่อนไหวแน่นอน เรามี "Natural Right" ที่จะทำ 

อาจารย์คิดยังไงกับกระแสที่คนไทยออกไปค่ายรูปกับรถถัง? … ใช้กล้องดิจิตอล , แฟชั่นตะวันตก ดูเหมือนว่าเราได้แต่ด่าๆ วัฒนธรรมตะวันตกที่เลวๆ โดยเฉพาะสิ่งฟุ่มเฟือยเหล่านี้ แต่เราก็รับมันมาประยุกต์ใช้กับสถานการณ์ … แต่สิ่งที่ดีที่สุดของอารยธรรมตะวันตกก็คือ "จิตสำนึกแห่งเสรีภาพ" ซึ่งเหมือนกับว่าเราไม่ได้รับมันมาเลย ?

ผมคิดว่าเป็นช่วงเวลาที่ชาวบ้านส่วนใหญ่ผ่อนคลายจากความขัดแย้งมากกว่า นี่มันเป็นพฤติกรรมในเชิงจิตวิทยาหลังจากที่ถูกกดอัดกดบีบ โดยบรรยากาศที่มันกดดันอารมณ์มาตลอดระยะเวลา 8 เดือน --- บรรยายกาศแบบนี้ผมว่ามันเป็นบรรยากาศของ "ความผ่อนคลาย" ซึ่งคงจะเป็นช่วงเวลาสั้นๆ หลังจากที่พวกเขาเข้าใจถึงสถานการณ์แล้ว

อีกอย่างเหตุการณ์ที่ผ่านไป 16 ปี (รัฐประหารหนก่อนโดย รสช.) มันทำให้คนรุ่นใหม่แทบที่จะไม่รู้จักมันเลย แม้แต่คนอายุ 20 กว่าที่ไปแต่งงานหน้ารถถัง เรียกว่า "มนต์รักรถถังก็แล้วกัน" ไอ้มนต์รักรถถังแบบนี้ ล้วนแล้วแต่เป็นคนหนุ่มอายุ 20 กว่าๆ ซึ่งรัฐประหารปี 34 เขาอายุ 4 ขวบ ลูกของอาจารย์ท่านหนึ่งที่ผมรู้จัก อายุ 16 ปีและตอนนี้ก็ไปเรียนเมืองนอก เพื่อนฝรั่งถามถึงว่ามันเกิดอะไรขึ้นในสังคมคุณ? เขายังตอบไม่ได้ ต้องโทรมาถามพ่อของเขาที่เมืองไทยว่ามันเป็นอย่างไร … พวกเขาไม่รู้เรื่องกันหรอก คนรุ่นใหม่ที่อายุ 20 กว่า ผมคิดว่าสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งแปลกใหม่สำหรับเขา

อาจารย์คิดว่าเราต้องให้ชาวบ้านรากหญ้ามีความเข้าใจในสถานการณ์ และเป็นหน้าที่ของใครในการเป็นกระบอกเสียง?

ผมคิดว่าทุกส่วนที่ทำงานประเภทนี้ได้ ให้ทำเลย ไม่ว่าจะเป็นภาคประชาชน, NGOs , ครูบาอาจารย์ ที่เข้าใจสิ่งเหล่านี้ ควรจะชี้แจง คือ ทุกคนสามารถที่จะสร้างประชาธิปไตยด้วยก้าวเล็กๆ ของตัวเองได้หมด --- ม.เที่ยงคืนไม่ใช่ศูนย์กลาง ม.เที่ยงคืนเป็นเพียงส่วนหนึ่งในก้าวเล็กๆ นั้น ในการเรียกร้องสิทธิโดยธรรมชาติ

แต่เดี๋ยวนี้ดูเหมือนว่าองค์กรภาคประชาชนกำลังสับสนเรื่องนี้อยู่?

คุณต้องแบ่งองค์กรภาคประชาชนเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนหนึ่งเป็นองค์กรจัดตั้งโดยหัวคะแนน ส่วนหนึ่งเป็นองค์กรจัดตั้งโดยภาคประชาชนอย่างแท้จริง เช่น สมัชชาคนจน, บ้านกรูด , บ่อนอก , จะนะ ฯลฯ พวกนี้ NGOs ลงไปจัดตั้ง

ผมคิดว่าเวลาเราพูดถึงเราต้องหมวดหมู่และจำแนกมันว่าภาคประชาชนภาคไหน --- แน่นอนพวกภาคประชาชนที่จัดตั้งโดยหัวคะแนนพรรคไทยรักไทยนี่ไม่ฟังแน่นอน หรือแม้แต่เหตุการณ์ที่เราทำในวันนี้อาจจะเป็นประโยชน์ต่อเขาด้วย ซึ่งเราไม่ได้ให้คำตอบเขา แต่เขาอาจจะเอาไปใช้ด้วย

การที่ประชาชนอ่อนแอนั้นดังที่ผมได้แถลงไปนั้น … ยังไงมันต้องอ่อนแอ เพราะเหมือนกับว่าตลอดชีวิตคุณ มันเหมือนกับว่าคุณถูกสั่งโดย "คุณพ่อบุญธรรม" จัดสรรแต่สิ่งดีๆ ให้คุณมาตลอดชีวิต

แล้ววันนี้คุณจะลุกขึ้นมาพูดด้วยตัวคุณเอง มันเหมือนกับว่าคุณยังพูดไม่เป็น … แต่นี่ก็เป็นเหมือนก้าวเล็กๆ ก้าวหนึ่งที่เราจะเดินไปข้างหน้า --- ต่อไปนี้เราจะ Independence ตัวเอง เราจะเป็นอิสระ เราจะคิดด้วยตัวของเราเองได้ ถือว่าเป็นหลักไมล์ก็แล้วกัน

อีกประเด็นคือ ตอนนี้องค์กรภาคประชาชนที่ต้องถอยออกมาจากการประกาศชัยชนะต่อทักษิณในยกแรก แล้วมาต้องลงต่อสู้กับรัฐบาลชุดใหม่ ก็คือองค์กรภาคประชาชนที่ต้านนโยบายเสรีนิยมใหม่ เพราะว่านโยบายทางเศรษฐกิจของ คปค. ก็ยังเดินตามแนวเสรีนิยมใหม่อยู่? แล้วเราควรเคลื่อนไหวไปในทิศทางไหน?

ผมคิดว่าในยุคโลกาภิวัฒน์ เราไม่สามารถที่จะปฏิเสธสิ่งเหล่านี้ได้ แต่เราสามารถเผชิญกับมันแบบชาญฉลาดได้อย่างไร? อย่างเช่นในลาตินอเมริกา โบลิเวียของโมราเลส (Juan Evo Morales Ayma ประธานาธิบดีของโบลิเวีย) เผชิญกับ FTA ด้วยวิธีการที่ชาญฉลาด โดยมุ่งที่ประโยชน์ของประชาชนเป็นหลัก ข้อไหนที่ประเทศคู่สัญญาทวิภาคีไม่เป็นเป็นธรรมโมราเลสบอกไม่เอา เขากล้าที่จะปฏิเสธ 

ที่เขากล้าปฏิเสธก็เพราะว่าเขามีฐานที่เรียกว่าเป็นฐานภายในของลาตินอเมริการ่วมกันคือ คิวบา เวเนซูเอลา โบลิเวีย ล้วนอยู่ในกลุ่มที่เราเรียกว่า "ปฏิวัติโบลิวาร์" ทั้งสิ้น 

กลุ่มนี้สนับสนุนทรัพยากรให้เขา คุณมีแพทย์ไม่พอ ผมส่งแพทย์ให้คุณ คุณมีพลังงานไม่พอผมป้อนพลังงานให้คุณ คุณมีอะไรมาแลกกับผม คือกลุ่มนี้เขามีฐานและมีหลักประกันขั้นพื้นฐานที่สามารถต่อรองได้ ฉะนั้นในเอเชียด้วยกัน ผมคิดว่าวิธีการแบบลาตินอเมริกา คือ มีกลุ่มเล็กๆ ของเราที่พึ่งพิงกันเองได้ เช่น เราพึ่งพิงน้ำมันจาก มาเลเชีย,อินโดนีเชีย แทนที่จะพึ่งจากโอเปค แล้วเราก็เอาข้าวไปให้เขา --- คือเราต้องแลกเปลี่ยนกันแบบนี้ พอเราร่วมกันได้แบบนี้ เราก็จะมีฐานที่จะต่อสู้กับ FTA ที่ไม่เป็นธรรม ปฏิเสธมันได้บางข้อ

เสรีนิยมใหม่ (Neo-liberalism) มันมีหลักการของมันด้วยกันอยู่ 3 ข้อด้วยกัน คือ ให้ทุนสามารถไหลเวียนได้อย่างอิสระ (Capital flow) อันที่สองคือการถอดถอนอุปสรรคทางด้านกฎหมาย กฎระเบียบภาษีหรืออะไรก็แล้วแต่ (Deregulation) และอันดับที่สามก็คือ เรื่องของของการแปรรูป (Privatization) เพื่อให้ทุนที่ไหลอิสระไปลงทุนในตัวที่มั่นคง

เศรษฐกิจและการเกี่ยวพันกับประชาธิปไตยของไทยสังคมเป็นอย่างไร? 

ผมบอกเลยว่า ประชาธิปไตยของเรา ไม่อาจจะเรียกว่าเป็นประชาธิปไตยของทุกคนได้ ต้องเรียกว่า "กระฎุมพีธิปไตย" เพราะว่ามันเป็นประชาธิปไตยของชนชั้นกลาง

แล้วก็คนที่มีอำนาจที่จะเสนอนโยบายทางเศรษฐกิจ มันมาจากไม่กี่ส่วนหรอกในสังคมไทย ซึ่งมันเป็นชนชั้นกลางขึ้นไป เช่นกลุ่มของนายกสภาอุตสาหกรรม , สภาหอการค้า และสมาคมธนาคาร สามกลุ่มนี้แหละจะเป็นคนผลักดันเศรษฐกิจ ซึ่งกลุ่มนี้เสนอเรื่องนี้มาตลอด โดยที่ประชาชนไม่สามารถเรียกร้องเศรษฐกิจอีกระบอบหนึ่งไม่ได้เลย