บางครั้ง งานสารคดีก็เริ่มต้นด้วยเรื่องฟูมฟาย และนำไปสู่การรับหน้าสู้ความจริงในที่สุด นั่งคิดใคร่ครวญถึง"คุณเขียนหนังสือกันอย่างไร" โจทย์ของผู้จัดงานตั้งแบไว้ให้เหล่าวิทยากรนั่งขบเคี้ยว ผมนั่งนึกทบทวนไปมา ก็พบว่า ร้อยแปดคำตอบทั้งแบบเก็บเล็กผสมน้อย และคำตอบแบบยกมาทั้งแท่งตั้งวาง ล้วนเริ่มต้นจาก "เดินทางไปชะเง้อดูโลก แล้วนั่งลงเขียน" ทั้งสิ้น