หมายเหตุ: โครงสร้างรัฐธรรมนูญฉบับนี้จัดทำขึ้นโดยฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญเพื่อเป็นแบบใช้ในการศึกษาเพื่อปรับปรุงและแก้ไขเพิ่มเติม
โครงสร้าง
รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2550
หมวด 1 บททั่วไป
คงหลักการเดิมตามรัฐธรรมนูญปี 2540
หมวด 2 พระมหากษัตริย์
คงหลักการเดิมตามรัฐธรรมนูญปี 2540
หมวด 3 สิทธิเสรีภาพของชนชาวไทย
คงสิทธิเสรีภาพเช่นเดียวกับที่กำหนดตามรัฐธรรมนูญปี 2540 และเพิ่มให้ประชาชน และชุมชนมีสิทธิเสรีภาพตามข้อเสนอของกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ
กำหนดให้บทบัญญัติเกี่ยวกับสิทธิและเสรีภาพมีผลใช้บังคับได้ และสามารถกล่าวอ้างเพื่อให้ได้รับการคุ้มครองโดยตรง
ระบุสาระสำคัญแห่งสิทธิและข้อจำกัดให้ชัดเจนในรัฐธรรมนูญ โดยให้การตรากฎหมายเป็นการกำหนดรายละเอียดในการใช้สิทธิ
ปรับปรุงวิธีการบัญญัติ โดยมีการจัดกลุ่มบทบัญญัติใกล้เคียงกันไว้ด้วยกัน เพื่อให้ประชาชนได้เข้าใจชัดเจนได้ง่ายขึ้น
ปรับปรุงการใช้ถ้อยคำเพื่อให้สั้นมีข้อความกระชับ และสามารถนำไปปรับใช้กับเหตุการณ์ในอนาคตระยะยาวได้
หมวด4 หน้าที่ของชนชาวไทย
คงหลักการตามเดิมรัฐธรรมนูญปี 2540 และเพิ่มเติมตามข้อเสนอของกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ
ปรับปรุงวิธีการบัญญัติ โดยมีการจัดกลุ่มบทบัญญัติใกล้เคียงกันไว้ด้วยกัน เพื่อให้ประชาชนได้เข้าใจชัดเจนได้ง่ายขึ้น
ปรับปรุงการใช้ถ้อยคำเพื่อให้สั้น มีข้อความกระชับ และสามารถนำไปปรับใช้ กับเหตุการณ์อนาคตระยะยาวได้
หมวด 5 แนวนโยบายแห่งรัฐ
คงหลักการตามเดิมรัฐธรรมนูญปี 2540 และเพิ่มเติมตามข้อเสนอของกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ
ปรับปรุงการใช้ถ้อยคำเพื่อให้สั้นมีข้อความกระชับ และสามารถนำไปปรับใช้กับเหตุการณ์ในอนาคตระยะยาวได้
จัดกลุ่มเรื่องที่ใกล้เคียงไว้ด้วยกัน แต่แบ่งส่วนเพื่อให้เข้าใจได้ง่าย ดังต่อไปนี้
ส่วนที่ 1 บททั่วไป
กำหนดความหมายของแนวนโยบายแห่งรัฐ และการบังคับใช้ให้เป็นผลในทางปฏิบัติ
ส่วนที่ 2 แนวนโยบายด้านความมั่นคงแห่งรัฐ
ส่วนที่ 3 แนวนโยบายด้านการบริหารราชการแผ่นดิน
ส่วนที่ 4 แนวนโยบายด้านสังคมและการศึกษา
ส่วนที่ 5 แนวนโยบายด้านการยุติธรรม
ส่วนที่ 6 แนวนโยบายด้านการต่างประเทศ
ส่วนที่ 7 แนวนโยบายด้านเศรษฐกิจ
ส่วนที่ 8 แนวนโยบายด้านการเกษตรและที่ดิน
ส่วนที่ 9 แนวนโยบายด้านการมีส่วนร่วมของประชาชน
ส่วนที่ 10 แนวนโยบายด้านสิ่งแวดล้อม
หมวด 6 รัฐสภา
ส่วนที่ 1 บททั่วไป
กำหนดองค์ประกอบของรัฐสภา
ส่วนที่ 2 สภาผู้แทนราษฎร
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการได้มา ซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร คุณสมบัติลักษณะต้องห้าม การพ้นจากตำแหน่งและอำนาจหน้าที่
ส่วนที่ 3 วุฒิสภา
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการได้มา ซึ่งสมาชิกวุฒิสภา คุณสมบัติ ลักษณะต้องห้าม การพ้นจากตำแหน่ง และอำนาจหน้าที่
ส่วนที่ 4 บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความเป็นอิสระในการปฎิบัติหน้าที่การปรชุม เอกสิทธิ์และความคุ้มกัน การตราข้อบังคับการประชุม และการตั้งกรรมาธิการ
ส่วนที่ 5 การประชุมร่วมกันของรัฐสภา
กำหนดหลักเกณฑ์แห่งการประชุมร่วมกัน และวิธีการประชุม
ส่วนที่ 6 การตราพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ
กำหนดรายชื่อของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญและวิธีการตรากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ
ผลบังคับของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญให้มีผลใช้บังคับเช่นเดียวกับพระราชบัญญัติจนกว่าจะมีการตราพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญให้ยกเลิก
ส่วนที่ 7 การตราพระราชบัญญัติกำหนดหลักเกณฑ์
กำหนดหลักเกณฑ์และขั้นตอนเกี่ยวกับการตราพระราชบัญญัติตั้งแต่การเสนอพระราชบัญญัติการพิจารณาและการมีผลใช้บังคับ
ส่วนที่ 8 การควบคุมการตรากฎหมายที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ
กำหนดให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาดกฎหมายที่ขัดรัฐธรรมนูญ ทั้งกรณีก่อนใช้บังคับ และหลังจากใช้บังคับแล้ว
ส่วนที่ 9 การควบคุมการบริหารราชการแผ่นดิน
กำหนดหลักเกณฑ์ในเรื่องดังต่อไปนี้
1.การตั้งกระทู้
2.การเสนอญัตติ
3.การอภิปรายไม่ไว้วางใจ
หมวด 7 การมีส่วนร่วมทางการเมืองโดยตรงของประชาชน
กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการการใช้สิทธิโดยตรงของประชาชนในเรื่องดังต่อไปนี้
1.เข้าชื่อเสนอกฎหมาย
2.เข้าชื่อถอดถอนบุคคลออกจากตำแหน่ง
3.ประชามติ
หมวด 8 การเงิน การคลัง และการงบประมาณ
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการใช้จ่าย การเงินของรัฐบาล และการตราพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี
หมวด 9 คณะรัฐมนตรี
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการได้มาซึ่งนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรี คุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม การพ้นจากตำแหน่ง การบริหารประเทศ การตราพระราชกำหนดและการรักษาการ
หมวด 10 ศาล
กำหนดให้มีศาลรัฐธรรมนูญ ศาลยุติธรรม ศาลปกครองและศาลทหาร
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความเป็นอิสระ ในการปฏิบัติหน้าที่ของศาล การจัดตั้งศาล และอำนาจหน้าที่
หมวด 11 องค์กรตามรัฐธรรมนูญ
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการได้มาซึ่งผู้ปฏิบัติหน้าที่ลัอำนาจหน้าที่หลักในการปฏิบัติหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ
กำหนดความเป็นอิสระในการเสนรอกฎหมายและอิสระในทางการเงินเพิ่มขึ้น
รวมองค์กรต่างๆ ตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 มาบัญญัติรวมไว้ในหมวดเดียวกัน และปรับปรุงใหม่ตามมติคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ
กำหนดฐานะขององค์กรให้ชัดเจน โดยแยกเป็นสองส่วนคือ
(1) องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญได้แก่ คณะกรรมการเลือกตั้ง คณะกรรมการปปช. คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา
(2) องค์กรอื่นตามรัฐธรรมนูญ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ สภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ คณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย
หมวด 12 การตรวจสอบผู้ใช้อำนาจรัฐ
กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการเพื่อตรวจสอบและควบคุมบุคคลผู้ใช้อำนาจรัฐให้มีการปฏิบัติหน้าที่โดยสุจริต และเที่ยงธรรม โดยมีกระบวนการดังต่อไปนี้
ส่วนที่1 การตรวจสอบทรัพย์สิน
ส่วนที่2 การกระทำที่เป็นการขัดกันแห่งผลประโยชน์
ส่วนที่3 การถอดถอนออกจากตำแหน่ง
ส่วนที่4 การดำเนินคดีอาญาแก่นักการเมือง
หมวด 13 จริยธรรมนักการเมืองและเจ้าหน้าที่ของรัฐ
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับจริยธรรมของนักการเมืองและเจ้าหน้าที่ และการควบคุมเพื่อให้มีการปฏิบัติตามจริยธรรมที่กำหนด
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับขอบเขตการปฏิบัติหน้าที่ระหว่างฝ่ายการเมืองกับเจ้าหน้าที่รัฐเพื่อคุ้มครองให้เจ้าหน้าที่รัฐมีอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ให้เป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมาย
หมวด14 การปกครองส่วนท้องถิ่น
กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการปกครองส่วนท้องถิ่น โดยหลักการส่วนใหญ่คงไว้ตามหลักการเดิมของรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 แต่กำหนดให้มีการพัฒนามากยิ่งขึ้นในด้านความมีอิสระในการปกครองตนเองโดยเชื่อมโยงกับประชาชนในท้องถิ่นและเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานโดยมีระบบตรวจสอบที่เหมาะสม
หมวด 15 การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ
กำหนดหลักเกณฑ์การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญตามหลักการเดิมของรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540
กำหนดให้มีการทบทวนเพื่อเสนอการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญโดยองค์กรอิสระ