กลุ่มรักษ์ผาดำบุกพบ"อนงค์วรรณ" แฉขบวนการคนป่าไม้เอี่ยวรุกป่า

แกนนำประชาคมรักษ์ป่าต้นน้ำผาดำ อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา นำโดยนายประวิทย์ ทองประสม ประธานประชาคมฯ ได้บุกเข้าพบนางอนงค์วรรณ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่เดินทางมาร่วมปลูกป่าในโครงการรักแม่ ร่วมกันปลูกป่า ที่บ้านบาโรย ตำบลปาดังเบซาร์ อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา เพื่อยื่นหนังสือขอให้เร่งแก้ปัญหาและฟื้นฟูการบุกรุกป่าสงวนแห่งชาติเขาวังพา หรือ "ป่าผาดำ" เมื่อช่วงบ่ายวันที่ 20 มิถุนายน 2551 ที่ผ่านมา

 

โดยในหนังสือดังกล่าวระบุว่า ด้วยผืนป่าในเขตป่าสงวนแห่งชาติเขาวังพา หรือชาวบ้านเรียกว่า "ป่าผาดำ" เป็นป่าต้นน้ำที่ไหลลงบรรจบคลองอู่ตะเภา ผ่านเมืองหาดใหญ่ สู่ทะเลสาบสงขลา บัดนี้มีผู้บุกรุกแผ้วถาง โค่นทำลาย ยึดเป็นที่ทำกินจำนวนมากขึ้นทุกวัน โดยเจ้าหน้าที่ป่าไม้ไม่ดำเนินการตามกฎหมาย

 

ประชาคมรักษ์ป่าต้นน้ำผาดำ เกิดจากการรวมตัวของหลายภาคส่วน มีจุดมุ่งหมายปกป้องการรุกทำลายและฟื้นฟูป่าผืนนี้ให้สมบูรณ์ หกปีที่ผ่านมา ได้พยายามประสานงาน และให้ความร่วมมือกับส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง ในการปกปักรักษาแต่ไม่ได้ผล จึงขอเรียนถึงลักษณะของป่า ปัญหา สาเหตุ ผลกระทบ และข้อเสนอแนะ ดังนี้

 

การรุกป่าผาดำ ป่าผาดำไม่เคยมีคนอาศัยมาก่อน ทางการได้ประกาศเป็นสวนป่าพระปรมาภิไธย สิริกิตติ เมื่อ 20 ปีก่อน เริ่มมีคนเข้าไปลักลอบโค่นไม้ แปรรูปไปจำหน่าย แผ้วถางเผาป่าปรับพื้นที่เป็นสวน ต่อมาหน่วยพิทักษ์ป่าเข้าไปตั้ง การบุกรุกป่ายิ่งหนักขึ้น ผู้บุกรุกส่วนใหญ่มาจากต่างอำเภอและจังหวัดอื่น ทยอยเข้าไปบุกรุกอย่างเป็นขบวนการ มีความสัมพันธ์สนิทชิดเชื้อกับเจ้าหน้าที่ป่าไม้

 

พฤติกรรมของผู้บุกรุก ประเภทแรก คนจน มีที่ดินเดิมทำกินไม่เพียงพอ หลงผิดจากผู้ชักชวนให้เข้าไปแผ้วถางรุกทำลายป่า กลุ่มนี้ถูกนำมาอ้างถึงความยากจน เพื่อขอความเห็นใจกับสังคม สอง คนพอมีฐานะ อยากได้ทรัพย์สินเพิ่ม ละโมบที่จะได้ถือครองที่ดิน แล้วขายต่อ เป็นหัวโจกสร้างอิทธิพลในกลุ่ม คอยยุยงและร่วมหัวกับเจ้าหน้าที่

 

สาม พวกอาศัยอำนาจ อิทธิพลและอำนาจหน้าที่แสวงประโยชน์ คอยปกป้องคุ้มครองให้ขบวนรุกป่า รอจนกว่าการแปลงผืนป่าเป็นที่ทำกิน สร้างให้เป็นหมู่บ้านถูกต้องตามกฎหมาย ก็จะใช้ประโยชน์จากที่ดินนั้น

 

พฤติกรรมโดยภาพรวมของขบวนบุกรุกทำลายป่าทั้งสามประเภท คือ รวมหัวกันรุกป่าให้กว้างขึ้น ลึกเข้าไปในป่ามากขึ้น ชักชวนพรรคพวกญาติพี่น้องให้เข้าขบวนการรุกป่ามากขึ้น ไม่เคยคิดจะเรียนรู้พัฒนาเรื่องการรักษาและอยู่กับป่าอย่างยั่งยืน ตามแนวคิดของภาคประชาสังคม ไม่เคยคิดสนองแนวพระราชดำรัส ในการช่วยรักษาสมบัติชาติ แต่กลับรุกคืบทำลายป่า มุ่งปลูกพืชเชิงเดี่ยว ใช้สารเคมี ปล่อยน้ำเสียลงคลอง แอบล่าสัตว์ป่าและเก็บพันธุ์พืชหายากไปขาย

 

พฤติกรรมเจ้าหน้าที่ป่าไม้ ไม่มีโครงการที่ร่วมกับชุมชน องค์กรท้องถิ่น ประชาสังคมในการปกป้องผืนป่าจากผู้บุกรุก ทุกครั้งที่ประชุมหัวหน้าส่วนราชการ เจ้าหน้าที่ป่าไม้จะเน้นรายงานเฉพาะปริมาณพื้นที่ที่มีคนจนเข้าไปทำมาหากินในขณะนั้นเท่านั้น จะไม่รายงานสถิติย้อนหลัง ปิดบังข้อมูลและกลบเกลื่อนการละเลยต่อหน้าที่ของตน ที่ปล่อยให้มีการรุกป่ามากขึ้นเรื่อยๆ เคยนำนายอำเภอคลองหอยโข่ง ปลัดอำเภอและตัวแทนประชาคม ขึ้นเฮลิคอปเตอร์ไปดูป่าที่ถูกทำลาย แต่ใช้เส้นทางการบินอยู่เหนือพื้นที่ ทำให้ไม่สามารถมองเห็นพื้นที่รุกป่าได้

 

หน่วยพิทักษ์ป่าฯ เข้าไปตั้งที่ทำการอยู่ในเขตป่าและใกล้ชิดกับพื้นที่บุกรุก ได้ยินเสียงเครื่องเลื่อยยนต์ เสียงไม้ล้มชัดเจน คนรุกป่าสัญจรเข้าออกตามเส้นทางหน้าที่ทำการทุกวัน เจ้าหน้าที่กลับไม่จัดการป้องปราม แต่กลับสนิทชิดเชื้อกันเป็นพิเศษ มีการร่วมวงกินเหล้าเมายากัน ซ้ำยังทำผิดกฎหมายเสียเอง เคยใช้ที่ทำการหน่วยพิทักษ์ป่าผาดำ เป็นโกดังเก็บไม้หลุมพอเถื่อนเต็มห้อง

 

ผู้บุกรุกป่าหลายคน เคยสารภาพกับประชาคมที่เข้าไปสำรวจและป้องปรามว่า มีการจ่ายเงินให้เจ้าหน้าที่บางคน ผู้เคยลักลอบลำเลียงไม้เถื่อนก็เผยว่า ต้องจ่ายให้เจ้าหน้าที่ถึงสองหน่วยงานที่คอยรีดไถระหว่างทาง

 

การสนธิกำลังเพื่อเข้าไปร่วมปฏิบัติการจับกุมผู้กระทำผิดประสบความล้มเหลวครั้งแล้วครั้งเล่า เปรียบเป็นการเล่นละครตบตาคนดู ผู้บุกรุกรู้ตัวก่อนแล้วหลบหลีก เจ้าหน้าที่ป่าไม้ไม่พยายามจับกุมตามหน้าที่โดยตรง พยายามหน่วงเหนี่ยว อ้างเงื่อนไขนานา แม้กระทั่งการอ้างพื้นที่ต่างเขต และยุยงใส่ร้ายให้หน่วยงานอื่นๆ เข้าใจผิดประชาคม

 

บิดเบือนสาเหตุของปัญหาการรุกป่าว่า ต้นเหตุเกิดจากความขัดแย้งระหว่างคนสองกลุ่ม แล้วเสนอนโยบายในการตั้งหมู่บ้านป่าไม้ให้ใหม่

 

ผลกระทบ สายน้ำลำคลองในพื้นที่ด้านล่างของอำเภอคลองหอยโข่ง ขุ่นข้น แห้งขอด ชาวบ้านไม่สามารถใช้ดื่ม อาบได้เหมือนก่อน สัตว์น้ำลดน้อยกระทั่งสูญพันธุ์ กระทบต่อเนื่องไปถึงทะเลสาบสงขลา ความสมบูรณ์ของป่าต้นน้ำลดลง สัตว์ป่าและพันธุ์พืชหลายชนิดหมดไปและใกล้สูญพันธุ์ ประชาชนเริ่มหวาดผวากับเหตุภัยพิบัติจากน้ำท่วม น้ำป่าไหลทะลัก และโคลนถล่ม

 

ประชาชนในจังหวัดสงขลาและใกล้เคียงได้เรียนรู้ข้อมูลข่าวสารจากสื่อมวลชนทุกวัน เริ่มไม่วางใจและดูแคลนเจ้าหน้าที่ ระบบราชการและภาครัฐ เป็นแบบอย่างที่ไม่ดี คนยากจนอื่นๆ เริ่มคิดจะรุกป่าบ้าง โดยอ้างความยากจน และมีตัวอย่างให้เห็นว่าการรุกป่าสามารถทำได้ มีเจ้าหน้าที่คุ้มครอง อนาคตจะได้เป็นพื้นที่ถูกกฎหมาย เกิดมีอันธพาลและอิทธิพลกลุ่มใหม่ๆ และเหิมเกริมมากขึ้น ซึ่งอันตรายอย่างยิ่งต่อความมั่นคงของชาติ

 

ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เร่งสร้างการมีส่วนร่วมแก้ปัญหาและฟื้นฟูป่าต้นน้ำ โดยให้ภาคชุมชน ท้องถิ่น ประชาสังคม สื่อมวลชน หน่วยงานรัฐอื่นๆ เข้าร่วมอย่างกว้างขวาง สอบพฤติกรรม การทำผิดกฎหมาย การละเลยต่อหน้าที่ การไม่สนองนโยบาย การแสวงประโยชน์จากการรุกป่า การเจตนาปิดบังและให้ข้อมูลเท็จต่อประชาชนและหน่วยงานรัฐ ของเจ้าหน้าที่ป่าไม้ทุกระดับ แล้วลงโทษทางวินัย

 

ปราบปราม จับยึด ผู้บุกรุกป่า อย่างจริงจังให้หมดทันที และต้องไม่ปล่อยปละละเลยให้ผู้บุกรุกกลับเข้าทำผิดอีก ปลูกป่าทดแทนในพื้นที่ป่าที่ยึดคืนได้ โดยให้ประชาชนมีส่วนร่วมเป็นสักขีพยาน ยกเลิกแผนการจัดตั้งหมู่บ้านป่าไม้ ที่เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้มีพฤติกรรมทำลายป่ามาตลอดได้รุกป่าต่อไป ไม่บังควรอ้างแนวพระราชดำริให้เป็นที่ระคายเคืองพระยุคลบาท

 

ต้องขออนุญาตประชาชนอำเภอคลองหอยโข่งก่อนที่จะยกผืนดินต้นน้ำ ให้เป็นเขตพื้นที่อำเภอสะเดา ในส่วนที่ต้องยืดหยุ่นให้กับผู้รุกป่า ที่ได้มีระเบียบคำสั่งหรือกฎหมายย้อนหลังนั้น ในการวางกฎเกณฑ์และมาตรการ ต้องได้รับฉันทานุมัติจากภาคประชาสังคมก่อน

 

เร่งปลุกจิตสำนึกรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของเจ้าหน้าที่ให้ทันความคิดความก้าวหน้าของภาคประชาชน รวมถึงให้ศึกษาระบบการอาศัยอยู่กับป่าอย่างยั่งยืน พัฒนาวิธีคิดและวิธีการทำงานให้สอดคล้องกับระบบปฏิรูปราชการแผนใหม่ พัฒนาทักษะการทำงานร่วมกับประชาชน เป็นต้น

 

เป็นที่ประจักษ์ในหลายพื้นที่แล้วว่า ที่ใดมีหน่วยงานป่าไม้ประจำอยู่ ที่นั่นจะมีการรุกป่ารุนแรงมาก ที่ใดไม่มีหน่วยงานป่าไม้ที่นั่นไม่ค่อยมีปัญหารุกป่า เนื่องจากได้รับการดูแลดีจากชุมชนท้องถิ่น ดังนั้น ควรยกเลิกหน่วยพิทักษ์ป่าในพื้นที่ แล้วส่งเสริมให้ชุมชนท้องถิ่นและประชาสังคมดูแลแทน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท