สืบเนื่องจากกรณีที่ชาวบ้านคำสร้างไชย ต.ท่าช้าง อ.สว่างวีระวงศ์ จ.อุบลราชธานี คัดค้านการก่อสร้างโรงงานไฟฟ้าพลังงานแกลบของบริษัทบัวสมหมายการผลิตไฟฟ้า จำกัด เนื่องจากเกรงว่าจะก่อให้เกิดมลพิษ และได้ยื่นเรื่องขอถอดถอนมติการจัดเวทีประชาคมหมู่บ้านในครั้งแรกเนื่องจากไม่มีความโปร่งใสนั้น
สถานการณ์ล่าสุด เมื่อวันที่ 9 มกราคม 2552 เวลา 10.00 น. ทางสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดได้จัดเวทีทำความเข้าใจต่อการดำเนินงานก่อสร้างโรงไฟฟ้าดังกล่าวขึ้น ณ ศาลากลางบ้านคำสร้างไชย โดยมีตัวแทนจากบริษัทสมหมาย จำกัด และตัวแทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องร่วมพูดคุยให้ข้อมูลแก่ชาวบ้านที่เข้าร่วมรับฟังข้อมูลกว่า 30 คน
นายสมหมาย สมทรัพย์ ประธานกรรมการบริษัทบัวสมหมายการผลิตไฟฟ้า จำกัด กล่าวว่า โรงงานไฟฟ้าที่จะสร้างใช้แกลบเป็นพลังงานในการผลิตไฟ โดยแต่ละวันจะเผาแกลบประมาณ 300 ตัน และใช้น้ำจากแม่น้ำมูล สำหรับปัญหาเรื่องฝุ่นควันที่ชาวบ้านเป็นกังวลนั้น ทางโรงงานได้นำระบบแม่เหล็กมาดูดจับฝุ่นและควัน เป็นเทคโนโลยีสมัยใหม่จากประเทศเยอรมนีที่สามารถดักจับฝุ่นได้ถึง 95 เปอร์เซ็นต์ ทำให้ตนมั่นใจว่าจะไม่มีฝุ่นควันจากโรงงานสร้างความเดือดร้อนให้ชาวบ้าน และตนขอพูดต่อหน้าทุกคนเลยว่าพร้อมจะทำสัญญากับชาวบ้านฉบับหนึ่งว่าหากโรงงานของตนสร้างปัญหา ตนพร้อมจะปิดโรงงานทันทีโดยไม่ต้องรอให้อุตสาหกรรมจังหวัด สั่งปิด
ด้านนายบุญชู สายธนู ชาวบ้านคำสร้างไชย กล่าวว่า ที่ต้องชาวบ้านคัดค้าน เนื่องจากกังวลเรื่องฝุ่นควัน อย่างที่ทางบริษัทยืนยันว่ากันฝุ่นได้ 95 เปอร์เซ็นต์ แสดงว่าอีก 5 เปอร์เซนต์นั้นไม่สามารถจัดการได้และจะตกในชุมชนใช่หรือไม่ ตอนนี้คนในชุมชนแตกแยกกันเป็น 2 ฝ่าย ตนมาอยู่ที่คำสร้างไชยเป็นเวลากว่า 20 ปี เนื่องจากเห็นว่าเป็นชุมชนเล็กๆ เงียบสงบ น่าอยู่ จึงมาลงหลักปักฐาน ไม่คิดว่าจะมีเหตุการณ์ที่สร้างความขัดแย้งเกิดขึ้น และที่ผ่านมาการลงชื่อรับประชามติเรื่องโรงไฟฟ้าก็มีความไม่ชอบมาพากล
สำหรับความไม่ชอบมาพากลของการลงชื่อมีมติเห็นด้วยให้มีการสร้างโรงไฟฟ้า ของชาวชุมชนนั้น นางไพรศรี ศรีเฉลิม ชาวบ้านคำสร้างไชย เล่าว่า ตนไม่ได้เข้าร่วมรับฟังข้อมูลในการจัดเวทีประชาคมหมู่บ้านเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2551 แต่อย่างใด แต่มีชื่อตนเข้าร่วมเพราะทางผู้ใหญ่บ้านนำเอกสารลงชื่อไปให้ลงชื่อถึงที่บ้าน ตนไม่ทราบว่ามีการพูดคุยอะไรกันจึงลงชื่อไป ความจริงมีหลายคนบอกอยากให้สร้างโรงไฟฟ้าเพื่อชุมชนจะได้เจริญ แต่พวกตนก็อยากจะรู้ว่าจะมีผลกระทบอะไรตามมา และในฐานะที่เป็นคนในชุมชนตนมีสิทธิที่จะคัดค้านได้ และตนก็ขอใช้สิทธิของตน
นายสำเนียง สพสิงห์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลท่าช้าง ได้กล่าวว่า ในส่วนของ อบต. คงไม่เกี่ยวอะไรด้วย เพราะผู้ใหญ่บ้านได้ส่งใบลงชื่อรับรองแล้ว ทาง อบต. มีหน้าที่เพียงรวบรวมเอกสารเท่านั้น และตนคิดว่ามันเรื่องที่จบไปแล้ว ส่วนเรื่องโปร่งใสหรือไม่ชาวบ้านต้องไปคุยกับผู้ใหญ่บ้านเพราะ อบต.ต้องเชื่อผู้ใหญ่บ้าน เพราะถ้าไม่เชื่อผู้ใหญ่บ้านก็ไม่รู้จะไปเชื่อผีที่ไหน และมติดังกล่าวตนถือว่ามีความสมบูรณ์เพราะมีการลงชื่อรับรองเอกสารแล้ว
ทางด้านชาวบ้านได้สอบถามกับทางหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่าตอนนี้ชาวบ้านมีหนังสือขอถอดถอนมติกับทางอำเภอ และไม่ทราบว่ามีความคืบหน้าอย่างไร จะมีการจัดเวทีประชาคมใหม่หรือจะใช้มติเดิมในการแนบหนังสือขออนุญาตสร้างโรงงานต่อกรมโรงงาน
นายฐากูร ประจญศึก ปลัดอำเภอสว่างวีระวงศ์ กล่าวว่า ตอนนี้ทางอำเภอได้รับหนังสือแล้วและพร้อมเป็นตัวกลางในการประสานงาน อย่างไรก็ตาม ตอนนี้ขึ้นอยู่กับอุตสาหกรรมจังหวัดว่าจะยืนยันใช้มติเดิมหรือต้องการจัดเวทีประชาคมใหม่อีกครั้ง แต่โดยส่วนตัวตนเห็นว่าควรทำในสิ่งที่จะทำให้เกิดประโยชน์กันทั้งสองฝ่าย
ต่อประเด็นนี้ ทางผู้สื่อข่าวได้สอบถามกับอุตสาหกรรมจังหวัดว่า ในเมื่อชาวบ้านได้ให้ข้อมูลว่าการทำประชาคมหมู่บ้าน และมติที่ยอมให้สร้างโรงไฟฟ้าในชุมชนได้ไม่มีความโปร่งใส อุตสาหกรรมจังหวัดในฐานะที่เป็นผู้รวบรวมข้อมูลเพื่อยืนเรื่องขออนุญาตจากกรมโรงงานจะสามารถชะลอการขออนุญาตไว้ก่อนได้เพื่อรอการจัดเวทีประชาคมหมู่บ้านใหม่ได้หรือไม่
นายสมชาย เสงี่ยมศักดิ์ อุตสาหกรรมจังหวัด กล่าวว่า ที่เดินทางลงมาจัดเวทีในครั้งนี้เนื่องจากที่ผ่านมากชาวบ้านติดใจสงสัยว่าโรงงานจะสร้างผลกระทบอะไร และได้ยื่นเรื่องคัดค้าน ตนจึงได้จัดเวทีให้ข้อมูลขึ้นเพื่อเพื่อให้เจ้าของบริษัทได้มาพูดคุยกับชาวบ้านว่ามันมีข้อติดขัดอะไร ซึ่งเท่าที่ตนฟังทางบริษัทเองก็ยอมอยู่ภายใต้เงื่อนไขของชาวบ้าน สิ่งที่ชาวบ้านควรถามในวันนี้คือชาวบ้านจะได้ประโยชน์อะไร หากมีมลพิษจะควบคุมอย่างไรมากกว่า แต่หากใครจะคัดค้านก็ทำได้ เป็นสิทธิของชาวบ้าน เพราะจะให้คนทุกคนคิดเห็นเหมือนกันมันคงเป็นไปไม่ได้
ด้านนางสาวสดใส สร่างโศรก ชาวบ้านคำสร้างไชย เสนอให้ทางอุตสาหกรรม ชะลอการอนุญาตการก่อสร้างไว้ก่อนแล้วมาศึกษาผลกระทบที่จะเกิดขึ้นร่วมกับชาวบ้าน ก่อนการตัดสินใจ เพื่อให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมในการก่อสร้างโรงไฟฟ้าชีวมวล และเกิดความยั่งยืนของโรงไฟฟ้าในที่สุด
หลังจากการจัดเวทีเสร็จสิ้นลง ชาวบ้านได้ตั้งข้อสังเกตว่าทางอุตสาหกรรมจังหวัดคงใช้มติเดิมในการขออนุญาตกับกรมโรงงาน ทั้งที่รู้ว่าที่มาขอประชามติของบ้านคำสร้างไชยที่เห็นชอบการในโรงไฟฟ้าของบัวสมหมายมาสร้างหมู่บ้าน ไม่มีความโปร่งใส
อย่างไรก็ตามชาวบ้านก็ยืนยันที่จะคัดค้านการสร้างโรงไฟฟ้าชีวมวลของบริษัทบัวสมหมายการผลิตไฟฟ้า จำกัดต่อไป เนื่องจากเห็นว่าโรงไฟฟ้าตั้งอยู่ใกล้ชุมชนเกินไป ซึ่งจะดำเนินการเคลื่อนไหวเรียกร้องจนกว่าจะได้รับข้อมูลเพียงพอและมีความมั่นใจว่าการสร้างโรงไฟฟ้าจะไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมภายในชุมชน
รายงานข่าวที่เกี่ยวข้อง
http://www.prachatai.com/05web/th/home/14745
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)