สืบเนื่องจากปัญหาความขัดแย้งเรื่องการจัดสรรที่ดินเนื้อที่ทั้งสิ้น 23,746 ไร่ จำนวน 9 แปลง ในพื้นที่ อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ให้กับประชาชนที่ไร้ที่ดินทำกิน หลังจาก สัญญาเช่าเขตป่าสงวนแห่งชาติดงใหญ่ อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ ซึ่งกรมป่าไม้ได้อนุญาตให้เอกชนใช้ประโยชน์ในพื้นที่ดังกล่าว นับตั้งแต่ปี พ.ศ.2528 เป็นต้นมา โดยการปลูกไม้ยูคาลิปตัสเพื่อเป็นวัตถุดิบป้อนโรงงานอุตสาหกรรมเยื่อกระกระดาษ สิ้นสุดลง

 

เครือข่ายปฏิรูปที่ดินแห่งประเทศไทยได้ออกแถลงการณ์ระบุถึงสถานการณ์ในพื้นที่ เพื่อชี้แจงถึงข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นต่อสาธารณะชน รัฐบาลและทุกส่วนที่เกี่ยวข้องว่า หลังจากที่กลุ่มชาวบ้านซึ่งเป็นสมาชิกเครือข่ายปฏิรูปที่ดินแห่งประเทศไทยได้เข้าไปตรวจสอบพื้นที่หมดอายุสัญญาเช่าในเขตป่าสงวนเสื่อมโทรม (ป่าสงวนแห่งชาติดงใหญ่) บ้านลำนางรอง ต.ลำนางรอง อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ เมื่อวันที่ 19 พ.ค.ที่ผ่านมา เพื่อให้รัฐบาลยกเลิกการอนุญาตให้บริษัทเอกชนเช่าพื้นที่หลังจากที่ให้ บริษัทเอกชนได้เข้าไปทำประโยชน์มาแล้วเกือบ 30 ปี และเพื่อให้นำที่ดินดังกล่าวมาจัดสรรให้กับประชาชนที่ไร้ที่ดินทำกินและที่มีดินทำกินไม่เพียงพอ ในรูปแบบ “โฉนดชุมชน” ตามที่รัฐบาลได้แถลงนโยบายต่อรัฐสภา

 

ภายหลังการเข้าตรวจสอบพื้นที่ของชาวบ้าน ได้มีกลุ่มเกษตรกรอีกส่วนหนึ่งที่เรียกตัวเองว่า “กลุ่มอนุรักษ์ลุ่มน้ำลำนางรอง” “กลุ่มอนุรักษ์ป่าดงใหญ่ 4” และ “กลุ่มผู้ร่วมพัฒนาชาติไทย” ได้เรียกร้องขออนุญาตใช้ประโยชน์ในพื้นที่ที่หมดอายุสัญญาเช่า โดยยื่นรายชื่อผู้ประสงค์ขอเช่าต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดบุรีรัมย์ จำนวนทั้งสิ้น 3,913 ราย อีกทั้งเรียกร้องให้ราชการผลักดันกลุ่มชาวบ้านที่เข้าตรวจสอบพื้นที่เพื่อพัฒนาระบบโฉนดชุมชนออกจากพื้นที่โดยเร่งด่วน โดยอ้างเหตุผลว่าไม่สามารถเข้ารังวัดพื้นที่เพื่อประกอบการขออนุญาตใช้ประโยชน์ที่ดินได้

 

ล่าสุด เมื่อวานนี้ (9 พ.ค.2552) กลุ่มเกษตรกรที่ประสงค์ขอเช่าจำนวนกว่า 1,000 รายได้บุกเข้าไปตัดไม้ยูคาลิปตัส เพื่อใช้เป็นเงื่อนไขให้เจ้าหน้าที่รัฐเข้าไประงับเหตุและผลักดันให้กลุ่มต่างๆ ออกจากพื้นที่ ทั้งที่ก่อนหน้านี้ได้ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนท้องถิ่นว่าเกษตรกรทุกกลุ่มได้จับมือร่วมกันสู้แล้ว แม้จะมีแนวทางการต่อสู้ เป้าหมาย วิธีการ และพฤติกรรมการทำงานมีความแตกต่างกันอย่างมาก

 

แถลงการณ์ยังระบุถึงสถานการณ์ปัจจุบันว่า มีเจ้าหน้าที่ได้สนธิกำลัง ทั้งตำรวจ ป่าไม้ ทหาร ฝ่ายปกครอง กว่า 2,500 นาย เข้าพื้นที่แล้ว

 

ทั้งนี้ เครือข่ายปฏิรูปที่ดินฯ มีความเชื่อว่าเกษตรกรกลุ่มที่ขอเช่า เป็นกลุ่มคนยากจน ไร้ที่ดินทำกินจริง และรัฐต้องพิจารณาแก้ไขปัญหาให้กับทุกกลุ่มอย่างเป็นธรรม ซึ่งกลุ่มเกษตรกรในนามเครือข่ายปฏิรูปที่ดินฯ เองก็มีสถานภาพไม่ต่างจากเกษตรกรทั่วประเทศที่ตกเป็นเบี้ยล่างทางเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ดังนั้นจึงมีความเชื่อว่าการจัดการที่ดิน โดยใช้เงื่อนไขสิทธิของชุมชนและสังคม มาเป็นเครื่องมือในการบริหารจัดการ ภายใต้รูปแบบโฉนดชุมชน จะเป็นหลักประกันความมั่นคงในการถือครองที่ดิน

 

กรณีพื้นที่สัญญาเช่าใน อ.โนนดินแดง เป็นที่น่าสังเกตว่า กลุ่มบริษัทที่หมดอายุสัญญาเช่ายังมีความพยายามขอเช่าพื้นที่ต่อ ดังจะเห็นได้จากการผลักดันให้องค์การบริหารส่วนตำบลลำนางรอง ประชุมให้ความเห็นชอบในการจำแนกจัดสรรที่ดินให้บริษัทครึ่งหนึ่งของพื้นที่ ส่วนที่เหลืออีกครึ่งหนึ่งเป็นของเกษตรกรซึ่งมีจำนวนกว่า 10,000 ราย ( เฉลี่ยจะได้ประมาณรายละ 1 ไร่เศษ ขณะที่บริษัทรายเดียวได้ไป 16,000 ไร่ ) โดยที่ประชุมมีมติเห็นชอบในวันที่ 23 เม.ย.2552

 

แถลงการณ์ตั้งข้อสังเกตต่อไปอีกว่า เป็นไปได้หรือไม่ที่จะมีแกนนำเกษตรกรบางกลุ่ม บางคน ทำตัวเป็นนอมินี ตัวแทน และนายหน้าของบริษัทเอกชนเหล่านี้ เพื่อพิทักษ์ผลประโยชน์มหาศาลจากไม้ซึ่งบริษัทปลูกไว้ที่ยังมีเหลืออยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งมีความจำเป็นต้องเร่งขออนุญาตใช้ประโยชน์ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพราะหากรัฐบาลดำเนินนโยบายโฉนดชุมชน จะนำมาสู่การสูญเสียผลประโยชน์จำนวนมาก นอกจากนี้ประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาทำให้เห็นว่าเจ้าหน้าที่ในท้องที่บางคนได้อานิสงค์จากการขอเช่าที่ของเอกชน ทำให้มีพื้นที่บางแปลงที่เอกชนได้ปลูกสร้างสวนป่าเกินพื้นที่สัญญาเช่าจำนวนมาก

 

“ถึงที่สุดแล้ว หากเกษตรกรไม่สามารถรวมตัวกันได้อย่างแท้จริง ผืนแผ่นดินอำเภอโนนดินแดง ย่อมตกอยู่ในมือนายทุนดังเช่นที่แล้วมาอย่างแน่นอน และในวันนี้ก็เป็นที่ชัดเจนแล้วว่ากลุ่มที่นั่งอยู่บนภู ลอยตัวอยู่เหนือปัญหา และคอยตักตวงเอาผลประโยชน์หลังลมฝนสงบลงคือ นายทุนนั่นเอง” แถลงการณ์ระบุ