การเดินทางของนักล่าฝัน จากที่เขตราบสูงภาคอีสาน สู่เมือง Murcia เมืองทางตอนใต้ของประเทศสเปน ชีวิตไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด เมื่อนายจ้างปฏิเสธจ้างต่อ สุดท้ายกลับมาร้องเรียนสิทธิที่พวกเขาพึงได้รับ / ด้านสหภาพคนทำงานต่างประเทศเตรียมเจรจากระทรวงพรุ่งนี้ (8 ธ.ค. 52)
มงคล ภาวดี หนุ่มใหญ่ จาก อ.บ้านดุง จ.อุดร หนึ่งใน 19 แรงงานไทยที่ถูกลอยแพในสเปน (อ่าน: แรงงานไทยในไร่มะเขือเทศที่สเปน ร้องสหภาพคนทำงานต่างประเทศถูกนายหน้าหลอก) ให้สัมภาษณ์ถึงการจากที่เขตราบสูงภาคอีสาน สู่เมือง Murcia เมืองทางตอนใต้ของประเทศสเปนและชีวิตการทำงานในสเปน
ไปที่สเปนได้อย่างไร?
ก่อนหน้านี้เมื่อหลายปีก่อนผมเคยไปทำงานที่อิสราเอล ช่วงก่อนหน้าที่เขาจะจับซัดดัมได้ จำไม่ได้ว่าปีไหน โดยทำงานในไร่องุ่น ชีวิตการทำงานก็ไม่ได้มีปัญหาอะไร ส่งเงินกลับบ้านประมาณเดือนละ 10,000 – 20 ,000 บาท ต่อเดือนโดยเฉลี่ย
รอบแรกทำงานกับนายจ้างที่อิสราเอล 1 ปี 6 เดือน แล้วกลับมาบ้าน ส่วนเงินที่ได้จากการทำงานที่ประเทศอิสราเอล นำมาสร้างบ้านไม้ได้ 1 หลัง อีกส่วนก็เก็บไว้ใช้จ่ายในครอบครัว ทำไร่ ทำนา พอลูกโตขึ้นก็เข้าโรงเรียน ก็มีการใช้จ่ายมากขึ้น ก็คิดอยากกลับไปทำงาน ที่ประเทศอิสราเอลอีกครั้ง คราวนี้ทำงาน ปลูกพริก เก็บพริก ในไร่พริก ในเมือง Arava ได้เงินเดือนประมาณ 2-3 หมื่นบาท คราวนี้ทำงานกับนายจ้างได้ 2 ปี 7 เดือน แล้วก็กลับบ้านนำเงินมาต่อเติมบ้าน ซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้า อุปกรณ์ในบ้านต่างๆเข้าบ้าน เงินที่เหลือก็เก็บไว้ใช้ในรอบครัว
ยังได้นำความรู้จากการทำงานที่ประเทศอิสราเอลมาทำเอง ได้ปลูกถั่วปลูกพริกทำสวนขายเอง พออยู่พอกิน แต่อยู่มาไม่นาน ลูกก็เรียนระดับสูงขึ้นมาอีก ค่าใช้จ่ายก็เพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่า ก็เลยคิดอยากจะกลับไปทำงานที่ต่างประเทศอีก
จากนั้นได้มาสมัครงานที่ บริษัท จัดหางาน อุดร เอ็น ที ยูเนี่ยน จำกัด โดยสมัครไปงานที่ประเทศแคนาดา แต่บริษัทบอกว่า วีซ่า แคนาดาไม่ผ่าน บริษัทจึงได้เปลี่ยนให้ไปทำงานที่ประเทศสเปน บริษัทบอกว่าประเทศสเปน งานดีเงินดีสวัสดิการดี
โดยได้วางเงินประกัน 40,000 บาท โดยได้ไปกู้ยืมเงินมา จากนั้นรอมาประมาณ 1 ปี 2 เดือน ก็ยังไม่ได้ไป เจ้าของหนี้ที่ข้าพเจ้ายืมเงินมาวางค่าประกัน เริ่มมาถามหาเงินต้นและดอกเบี้ย ตอนนั้นผมกู้เงิน 40,000 บาท ดอกเบี้ยร้อยละ 5 บาท ต่อเดือน ทางบริษัทไม่ยอมคืนเงินให้ ผมก็เลยเข้าไปหา ส.จ. มาขอเงินกับทางบริษัทคืน ทางบริษัทเห็น ส.จ. มาก็ยอมคืนเงินให้ 24,000 บาท ไม่ยอมให้ทั้งหมด ทางบริษัทยังบอกอีกว่า ส่วนที่เหลือจะเดินเรื่องให้ไปทำงานที่ประเทศสเปน จะได้เงินเดือนสูงถึงเดือนละ 6-7 หมื่นบาท ต่อเดือน สัญญาจ้าง 1 ปี ต่อได้อีก 4 ปี ถ้าอยู่ครบ 5 ปี สามารถนำคนนามสกุลเดียวกันไปทำงานได้อีก 2 คน ค่าคอมมิชชั่น 580,000 บาท คำชักชวนของทางบริษัทก็เป็นที่พอใจ ก็เลยวิ่งอยู่ประมาณปีเศษ ๆ ได้ลงมาเรียนภาษาสเปนกับบริษัท K.S. แมนเพาว์เวอร์ ซัพพลาย พอเรียนภาษาเสร็จ ผมก็เลยให้ทางบริษัท จัดหางาน อุดร เอ็น ที ยูเนี่ยน จำกัด พาเดินเรื่องเอาเงินโดยเอาโฉนดบ้าน โฉนดที่นายื่นกู้กับนายทุนเป็นจำนวนเงิน 470,000 บาท รวมดอกเบี้ยเป็นเงิน 684,000 บาท บังคับจ่าย 18 เดือน และอีกส่วนกู้กับบริษัท จัดหางาน อุดร เอ็น ที ยูเนี่ยน จำกัด เป็นเงิน 100,000 บาท รวมดอก ในวันที่ 7 ก.ค. 2551 ผมและเพื่อนก็ได้บินไปทำงานที่สเปน
ไปทำงานที่เสปน เมืองไหน ทำเกี่ยวกับอะไร?
ไปทำงานทางตอนใต้ของสเปน ที่ Murcia ทำงานในเขตอำเภอ Mazarron ทำงานในไร่มะเขือเทศ ทำทุกอย่างในฟาร์ม ตั้งแต่ปลูกมะเขือเทศ เก็บมะเขือเทศ ตัดแต่งกิ่ง ทำความสะอาด แทบที่จะทำทุกอย่างในฟาร์มเลย
ชีวิตการทำงานที่สเปนเป็นอย่างไรบ้าง
ถ้าเทียบกับที่เคยไปทำที่อิสราเอล ที่นี่จะเข้มงวดกว่าโดยมีหัวหน้างานคุมตลอด ทำงานวันละ 8 ชั่วโมง ในวันจันทร์-ศุกร์ ส่วนวันเสาร์ทำงาน 2-6 ชั่วโมง วันอาทิตย์เป็นวันหยุด รายได้ชั่วโมงละ 5.97 ยูโร แต่ก็ข้าวของที่นั่นแพง ต้องอยู่กันอย่างประหยัดที่สุด โดยผมและเพื่อนเช่าบ้านในเมืองไปทำงานในเขตชนบทไปกลับแต่จะมีรถมารับมาส่ง คนสเปนก็ไม่มีปัญหาอะไรกับชาวต่างชาติ เพียงแต่สื่อสารกันไม่รู้เรื่อง เขาไม่ค่อยพูดภาษาอังกฤษกัน เราก็พูดสเปนไม่ค่อยได้มาก
มีปัญหาในการทำงานไหม?
นายจ้างชอบจ่ายเงินเดือนช้า บางครั้งสองเดือนครึ่งถึงจะจ่าย พวกผมเคยประท้วงหยุดงานให้เขาจ่ายให้ตรงเวลา เพราะเงินออกช้าเราก็ลำบาก
หมดสัญญาจ้างกับฟาร์มแล้วเป็นยังไงต่อ?
หลังจากทำงานครบ 1 ปีเต็ม บริษัทได้แจ้งกับคนงานว่าหมดสัญญาจ้างแล้ว พวกเราก็โทรศัพท์มาที่บริษัทจัดหางานที่กรุงเทพทันที บริษัทจัดหางานที่กรุงเทพตอบกลับมา ให้เราหลบหลีกเจ้าหน้าที่รัฐให้ดีแล้วเขาจะพยายามเคลียร์แล้วหางานให้ต่อ
พวกผมใช้ชีวิตหลบๆ ซ่อนๆ ไม่มีงานเพราะใบอนุญาตทำงานหมดอายุ ไม่มีนายจ้างสเปนรับทำงาน บางทีต้องหาของป่ามากิน เช่น กระต่าย ปลาในแม่น้ำ หรือไม่ก็เป็นพวกผักที่เขาเอามาทิ้ง อดทนอยู่สามสี่เดือนก็ทนไม่ไหว เลยโทรหากงสุลไทยใน Madrid เพื่อขอกลับ
โดยในช่วงนั้นมีญาติของเพื่อนที่ทำงานโทรมาบอกว่าที่เมืองไทยมีสหภาพแรงงานคนทำงานต่างประเทศ เคยช่วยเหลือคนงานไทยในสวีเดน เราได้เบอร์แฟกซ์มาเลยส่งเรื่องมาร้องเรียนเมื่อกลางเดือนพฤศจิกายน จากนั้นคุณจรรยา (จรรยา ยิ้มประเสริฐ ประธานสหภาพคนทำงานต่างประเทศ) ก็ได้โทรบอกให้เพื่อนนักที่ Madrid สหภาพฯ ที่ Madrid ก็ส่งคนมาดูแลเราเรื่องอาหารค่าใช้จ่ายต่างๆ เพราะเห็นว่าเราลำบากกันจริงๆ ที่ไม่ลืมเลยคือยังมีแรงงานไทยกลุ่มหนึ่งที่ไปทำงานเก็บผัก ที่ตระเวนไปเก็บแถว Murcia บริษัทของแรงงานไทยกลุ่มนี้ตระเวนเก็บผักทั่วสเปน แรงงานไทยกลุ่มนี้ก็ช่วยเหลือเรามาก
จากนั้นกงสุลก็ติดต่อกลับมาหาเราบอกว่าได้ตั๋วเครื่องบินกลับ โดยกงสุลบอกว่าบริษัทฯ ออกค่าตั๋วให้ จึงได้กลับมาบ้านเมื่อวันที่ 4 ธ.ค. ที่ผ่านมา
กลับมาบ้านก็ยังต้องพูดคุยกับกระทรวงและบริษัท ว่าจะเอายังไงกับการส่งเราไปครั้งนี้
* อนึ่ง ในวันที่ 8 ธ.ค. กลุ่มแรงงานจะเข้าเจรจากับกระทรวงแรงงานในเรื่องของการเรียกร้องความเป็นธรรม ชดเชยค่าเสียหายต่างๆ โดยจะนำเสนอความคืบหน้าต่อไป
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)