ประท้วงชาเวซปิดสื่อฝ่ายตรงข้าม หลายองค์กรชี้ละเมิดเสรีภาพสื่อ

เวเนซุเอลลาปิดสถานี RCTV ข้อหาไม่แพร่ภาพการปราศรัยของ ปธน. ชาเวซ จนมีผู้ออกมาประท้วงทั้งฝ่ายหนุนและฝ่ายต้าน มีการปะทะกันจนเสียชีวิตไปสองราย ด้านองค์กรสิทธิฯ และองค์กรสื่อ ต่างวิจารณ์ละเมิดเสรีภาพสื่อ

 
การยิงแก๊สน้ำตาใส่ผู้ชุมนุมประท้วงการปิด RCTV ของชาเวซ วันที่ 25 ม.ค.
(REUTERS/Carlos Garcia Rawlins)

 
การชุมนุมประท้วงการปิดสื่อของชาเวซ วันที่ 26 ม.ค.
(REUTERS/Carlos Garcia Rawlins)
 
 
 
ปิดเคเบิลทีวี ข้อหาไม่แพร่ภาพการปราศรัยผู้นำ
เมื่อวันที่ 24 ม.ค. ที่ผ่านมา สถานีโทรทัศน์เรดิโอคาราคัส หรือ RCTV ของประเทศเวเนซุเอลลา ถูกหน่วยงานของรัฐบาลยับยั้งการเผยแพร่ เนื่องจากทางสถานีไม่ยอมแพร่ภาพการกล่าวปราศรัยของประธานาธิบดีฮูโก ชาเวซ ในการชุมนุมของผู้สนับสนุนชาเวซเมื่อวันที่ 23 ม.ค.
 
โดย RCTV เป็นสถานีโทรทัศน์ที่วิพากษ์วิจารณ์ชาเวซมาโดยตลอด ในปี 2007 สถานี RCTV ถูกบังคับให้แปรสภาพจากช่องทีวีทั่วไปกลายเป็นช่องเคเบิลทีวีเนื่องจากรัฐบาลปฏิเสธไม่รับจดทะเบียน โดยชาเวซเคยกล่าวไว้ว่า RCTV มีส่วนในการวางแผนก่อรัฐประหารในช่วงปี 2002 แต่ไม่ประสบความสำเร็จ
 
รัฐบาลให้เหตุผลว่าสถานี RCTV ไม่ปฏิบัติตามข้อบังคับใหม่ของรัฐบาลคือการให้แพร่ภาพการกล่าวปราศรัยของประธานาธิบดี ซึ่งนอกจาก RCTV แล้วยังมีสถานีโทรทัศน์อื่น ๆ ที่ถูกปิดอีก 5 สถานี คือ ริทโม ซอน, โมเมนตัม, อเมริกันทีวี, อเมริกันเน็ตเวิร์ก และทีวีชิลี ซึ่งหน่วยงานที่ดูแลเรื่องสื่อโทรทัศน์ในเวเนซุเอลล่าให้เหตุผลว่าทั้ง 5 สถานีนี้ไม่ยอม ให้ข้อมูลเรื่องกรรมสิทธิ์และรายการของสถานีแก่ทางรัฐบาล
 
นักวิจารณ์บางส่วนมองว่า คำปราศรัยยาวหลายชั่วโมงของชาเวซ เป็นเพียงการโฆษณาชวนเชื่อของรัฐบาล
 
จากการสำรวจของรัฐบาลเวเนซุเอลลาเมื่อปี 2008 ระบุว่ามีชาวเวเนซุเอลลา 37% ที่ใช้บริการสถานีโทรทัศน์เคเบิลทีวี ขณะที่บริษัทเอกชนระบุว่าการสำรวจวิจัยของพวกเขาเองบ่งบอกว่ามี 6 ใน 10 ส่วน ที่ใช้บริการเคเบิลทีวี
 
ทางด้าน RCTV ซึ่งแม้จะมีผู้ชมลดลงหลังจากถูกสั่งให้ย้ายไปเป็นรายการของเคเบิลทีวี แต่พวกเขาก็ยืนยันว่ามี 90% ของผู้ชมเคเบิลทีวีที่ดูช่อง RCTV
 
มีหลายความเห็นโดยเฉพาะจากฝั่งสหรัฐฯ ที่บอกว่าการปิดสถานีของเวเนซุเอลลาในครั้งนี้เป็นการละเมิดเสรีภาพสื่อ โฆษกทูตสหรัฐฯ บอกว่า การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารเป็นเสาหลักของประชาธิปไตยและการปิด RCTV ของรัฐบาลเวเนซุเอลลาถือเป็นการบ่อนเซาะเสาหลักนี้ ขณะที่ไมเคิล ชิฟเตอร์ จากอินเตอร์อเมริกันไดอะล็อก บอกว่าชาเวซตั้งใจใช้การเซนเซอร์เพราะกำลังกังวลว่าตนจะเสียความนิยม
 
ทางรัฐบาลเวเนซุเอลลาบอกอีกว่าพวกเขาจะอนุญาตให้ RCTV กลับมาเปิดได้อีกครั้งหากพวกเขาเลิกฝ่าฝืนกฏและมีการปรับผังรายการทั้งหมด
 
ขณะที่กลุ่มนักสิทธิมนุษยชนและผู้สื่อข่าวแสดงความเป็นห่วงต่อสถานการณ์เสรีภาพสื่อและเรียกร้องให้มีการชุมนุมประท้วงกฏหมายข้อบังคับของเวเนซุเอลลา
 
ประท้วงชาเวซปิดสื่อ ผู้ชุมนุมหนุน-ต้าน ปะทะ พร้อมแก๊สน้ำตาจากตำรวจ
วันที่ 25 ม.ค. มีกลุ่มผู้ชุมนุมประท้วงรัฐบาลชาเวซกรณีปิดสถานีโทรทัศน์ โดยมีกลุ่มนักศึกษามาปิดถนนใกล้กับมหาวิทยาลัย และยืนยันจะไม่สลายตัวเพื่อประท้วงการปิดสื่อของชาเวซ ทำให้ต่อมามีการยิงแก๊สน้ำตาจากเจ้าหน้าที่ตำรวจ
 
โรเจอร์ มิลลาน ประธานสภานักศึกษามหาวิทยาลัยซานตา มาเรีย ระบุว่ามีนักศึกษาบางคนถูกจับตัวไป โดยมีตำรวจคอยห้ามรถผ่านเข้าออกมหาวิทยาลัย มีนักศึกษาบางส่วนที่ได้รับบาดเจ็บและยังคงอยูในมหาวิทยาลัยมีการพยายามส่งทีมให้ความช่วยเหลือเข้าไปในมหาวิทยาลัย แต่ก็ไม่สามารถเข้าไปได้
 
นอกจากนี้แล้วยังมีผู้ชุมนุม 33 รายที่ได้รับบาดเจ็บในเมืองเมริดา ขณะที่สื่อท้องถิ่นรายงานว่าผู้ชุมนุมบางส่วนทำการเผาอาคารและยานพาหนะด้วย
 
มีผู้ประท้วง 2 ที่รายเสียชีวิต คือ โยสินิโอ คารริลโล อายุ 15 ปี ผู้สนับสนุนพรรคสังคมนิยมของชาเวซถูกยิงเสียชีวิตระหว่างการปะทะกันของฝ่ายสนับสนุนและฝ่ายต่อต้านชาเวซในเมริดา โดย รมต. มหาดไทย ของเวเนซุเอลลาบอกว่าคาร์ริลโล ถูกลอบโจมตี
 
อีกรายหนึ่งคือ มาร์คอส โรซาเลส นักศึกษาแพทย์อายุ 28 ปี ถูกยิงสามนัดระหว่างประท้วงจนได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตในเวลา
 
ในวันที่ 26 ม.ค. การประท้วงยังคงดำเนินต่อไป โดยมีประชาชน 3,000 คน ชุมนุมประท้วงอย่างสงบ และมีการเดินขบวนจากลานกลางเมืองไปยังสถานี VTV ของรัฐบาลเวเนซุเอลลา และเมื่อไปถึงสถานี VTV พวกเขาก็ถูกสกัดไว้โดยกลุ่มเจ้าหน้าที่ตำรวจ โดยการประท้วงในครั้งนี้มีนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยเอกชนหลายมหาวิทยาลัยเข้าร่วม
 
โดยผู้ชุมนุมยังคงยืนยันประณามรัฐบาลที่ปิดสื่อ RCTV รวมถึงการนำเสนอข่าวด้วยอคติของสื่อรัฐ โรเดอริค นาวาร์โร หัวหน้ากลุ่มนักศึกษาบอกว่า พวกเขาไม่อยากให้สถานี VTV กลายเป็นเครื่องมือแบ่งแยกคนอีกต่อไป
 
ขณะที่หนังสือพิมพ์ El Universal ของเวเนซุเอลลารายงานว่า ผู้ชุมนุมสนับสนุนและต่อต้านชาเวซต่างตกลงว่าจะชุมนุมกันคนละพื้นที่ แต่กลุ่มผู้สนับสนุนรัฐบาลก็มีการโยนขวดน้ำและก้อนหินใส่ฝ่ายต่อต้าน ทั้งยังมีการยิงแก๊สน้ำตาจากฝ่ายตำรวจ โดยกลุ่มต่อต้านยืนร้องเพลงชาติเวเนซุเอลลาขณะที่ตำรวจยิงแก๊สน้ำตาใส่ มีนักศึกษาบางคนได้รับบาดเจ็บจากก้อนหิน
 
องค์กรนานาชาติวิพากษ์เวเนซุเอลลาละเมิดเสรีภาพสื่อ
นอกจากกลุ่มนักศึกษาแล้วก็มีอีกหลายกลุ่มที่ต่อต้านการปิดสื่อของชาเวซ โดยสถาบันสื่อสากล (IPI) วิจารณ์กรณีปิดสถานี RCTV ว่าเวเนซุเอลลายังคงดำเนินการปิดกั้นเสรีภาพสื่ออย่างไม่มีท่าทีจะเลิกรา
 
ขณะที่องค์การรัฐอเมริกัน (OAS) แสดงความเสียใจต่อการถูกปิดของ RCTV และเสนอตัวเป็นตัวกลางในการไกล่เกลี่ยระหว่างรัฐบาลกับฝ่ายที่ต่อต้าน โดยต้องอยู่ภายใต้กฏบัตรขององค์การรัฐอเมริกันและสนธิสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนของระหว่างรัฐอเมริกัน ซึ่งรัฐบาลเวเนซุเอลลาต้องยอมรับการมาเยือนของคณะกรรมการด้านสิทธิมนุษยชนระหว่างรัฐอเมริกัน และคณะกรรมการพิเศษผู้รายงานเรื่องเสรีภาพในการแสดงความเห็น
 
ขณะที่กลุ่มฮิวแมนไรท์ วอทช์ (Human Right Watch) ได้เรียกร้องให้รัฐบาลของชาเวซหยุดใช้อำนาจในทางมิชอบโดยการบังคับให้สถานีโทรทัศน์ต้องแพร่ภาพการปราศรัยของประธานาธิบดีเนื่องจากเป็นการทำลายเสรีภาพในการแสดงความเห็น และบอกอีกว่าหลายปีมานี้ชาเวซพยายามคุกคามและลงโทษสื่อที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล ซึ่งในตอนนี้เขาหันมาเล่นงานผู้ที่ไม่ยอมโปรโมทเขาด้วย
 
ทางด้านรัฐมนตรีต่างประเทศของฝรั่งเศส เบอร์นาด วาเลโร ก็ได้แสดงความความเห็นในฐานะตัวแทนรัฐบาลฝรั่งเศสว่าเวเนซุเอลลาควรตัดสินใจเรื่องการปิดสถานีโทรทัศน์ใหม่ เพื่อสนับสนุนความหลากหลายของข้อมูลข่าวสาร แต่ทางรัฐมนตรีต่างประเทศของเวเนซุเอลลาก็ปฏิเสธและบอกว่าความเห็นของฝรั่งเศสไม่ฉลาดและเรียกร้องให้คิดดูดี ๆ มิเช่นนั้นจะถือเป็นการแทรกแซงกิจการภายในของเวเนซุเอลลา และอาจต้องมีการทบทวนความสัมพันธ์กันใหม่ นอกจากนี้ยังจะมีการส่งจดหมายประท้วงถึงเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำกรุงคาราคัสด้วย
 
 
ที่มา แปลและเรียบเรียงจาก
 
Two students killed in Venezuela rallies , AFP, Sydney Morning Herald, 27-01-2010
Students protest removal of anti-Chavez channel, FABIOLA SANCHEZ,AP, 26-01-2010
Seven students injured in protests over TV channel shutdown, Carolina Contreras A. / Miriam Rivero, El Universal, 26-01-2010
HRW condemns suspension of TV stations, El Universal, 26-01-2010
Students march arrives in state-run TV station VTV, Jorge Hernández, El Universal, 26-01-2010
Student demonstration dispersed with tear gas,Jorge Hernández, El Universal, 26-01-2010
OAS regrets suspension of channels, El Universal, 25-01-2010
Anti-Chávez Channel Is Taken Down, AP, New York Times, 24-01-2010

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท