สถานการณ์สมมุติ : บนเวทีเสวนาแห่งหนึ่ง ตัวแทนของคนเสื้อเหลืองและคนเสื้อแดงได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ในบรรยากาศของการใช้เหตุผลและเคารพความเห็นต่างในทางการเมือง

เสื้อเหลือง : ผมว่าปัญหามันอยู่ที่ทักษิณเพียงคนเดียว ถ้าทักษิณหยุดเคลื่อนไหวทางการเมือง และพูดคำเดียวให้คนเสื้อแดงหยุด ปัญหาความขัดแย้งในบ้านเมืองก็จบ

เสื้อแดง : คุณคิดอะไรแบมักง่ายเสมอเลย ปัญหาไม่ได้อยู่ที่ทักษิณ อยู่ที่การทำรัฐประหารต่างหาก เมื่อปล้นอำนาจเขาไปทักษิณย่อมมีสิทธิ์ทวงคืน จะให้เขาหยุดเคลื่อนไหวได้อย่างไร และถึงทักษิณจะหยุด แน่ใจหรือว่าคนเสื้อแดงที่ไม่เอารัฐประหารจะยอมหยุดด้วย

เสื้อเหลือง: นี่คุณกำลัง “ตัดตอน” ความจริงนะ คุณต้องมองความจริงให้ตลอด ไม่ใช่อยู่ๆจะเกิดรัฐประหารขึ้นได้ ทักษิณนั่นแหละโกงชาติบ้านเมือง คิดล้มล้างสถาบัน เป็นบุคคลอันตรายต่อสถาบันชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เราจะปล่อยให้คนเลวที่ทรยศชาติบ้านเมืองลอยนวลอยู่ได้อย่างไร ฉะนั้น รัฐประหารจึงจำเป็นต้องเกิดขึ้น

เสื้อแดง : ถ้าทักษิณเลวอย่างคุณว่าจริง ทำไมไม่จัดการกับเขาตามกระบวนการประชาธิปไตย ทำไมต้องรัฐประหาร!

เสื้อเหลือง : นี่คุณก็ไม่เข้าใจอีกนั่นแหละ สงสัยไม่ค่อยได้ติดตามข่าวสารบ้านเมืองมั้ง เลยถูกทักษิณและลิ่วล้อหลอกได้ง่ายๆ คุณไม่รู้หรือว่าในยุคทักษิณเรืองอำนาจเขาทำอะไรบ้าง ซุกหุ้น คอร์รัปชันบูรณาการ โคตรานุวัตร โคตรโกง โกงทั้งโคตร แทรกแซงสื่อ องค์กรอิสระ วุฒิสภา ศาลรัฐธรรมนูญเขาก็สั่งได้ ไม่ต้องพูดถึง กกต.เพราะทั้งหมดนั้นคือคนของเขา ตำรวจเป็นของเขา ผู้นำกองทัพคือญาติและเพื่อนร่วมรุ่นของเขา กระบวนการประชาธิปไตยจะทำอะไรเขาได้ เลือกตั้งใหม่เขาก็ได้เป็นนายกฯอีก สรุปแล้วทักษิณจะโกงยังไงใครก็ทำอะไรเขาไม่ได้

มีเสียงแทรกจากข้างล่างเวที : ผมว่าเราต้องดูสถานการณ์ตอนนั้นด้วย พันธมิตรฯประกาศสงครามครั้งสุดท้าย เคลื่อนมวลชนเรือนแสนจะขับไล่ทักษิณออกจากตำแหน่ง เอ่อ...ออกจากการเมืองให้ได้ ขณะนั้นก็มีข่าวว่าอาจจะมีการจัดม็อบเสื้อแดงสร้างสถานการณ์ “ม็อบชนม็อบ” เสร็จแล้วทักษิณอาจชิงทำรัฐประหารและประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเสียเอง เมื่อนั้นอาจจะเกิดเหตุการณ์นองเลือดครั้งใหญ่กว่าประวัติศาสตร์ครั้งใดๆ เพราะสถานการณ์เฉพาะหน้าบังคับรัฐประหารจึงจำเป็นต้องเกิดขึ้น

เสื้อแดง : ไม่จริง!ไม่จริง! มันหลุดออกมาจากปากพลเอกสพรั่ง กัลยาณมิตรเองว่า เขาเตรียมทำรัฐประหารตั้ง 8 เดือน ไหนจะมีการปลุกกระแส “ข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว” “ทหารของพระราชา” ผ้าพันคอสีฟ้าผูกคอของบรรดาแกนนำพันธมิตร ริบบิ้นสีเหลืองผูกปืนเอ็ม 16 ผูกปืนรถถัง และอีกหลายๆอย่างที่เป็นหลักฐานว่า รัฐประหารมีการเตรียมการมาเป็นขั้นเป็นตอน ที่จริงมันน่าจะเริ่มตั้งแต่สนธิ ลิ้มทองกุลไปยื่นหนังสือให้ประธานองคมนตรี และไปขอพบ ผบ.ทบ.โน่นแล้ว สรุปแล้วรัฐประหารมันเกิดจากการสมรู้ร่วมคิดขององคมนตรี บริวารแวดล้อมเจ้า อำมาตย์ ทหารกับแกนนำของพันธมาร!

เสียงแทรกจากข้างล่างเวที : ผมขอถามคนที่พูดก่อนหน้านี้หน่อย พวกที่อ้างว่ารัฐประหารเป็นความจำเป็น คุณเอาสมองส่วนไหนคิด รัฐประหารล้มประชาธิปไตย ล้มรัฐบาลที่ประชาชนเลือกเป็นความจำเป็นหรือครับ คิดได้ไง ป่าเถื่อนทางปัญญาฉิบหายว่ะ!

เสื้อเหลือง : คือ...เอ่อ...เราก็ไม่อยากให้เกิดรัฐประหาร แต่เรารับไม่ได้กับรัฐบาลที่โกงชาติบ้านเมือง ผู้นำประเทศอื่นแค่ไปตีกอล์ฟในวันหยุด ไม่มารับข้อเรียกร้องจากมวลชนที่เดือดร้อน เขาก็แสดงสปิริตลาออก นี่คือนักการเมืองในระบอบประชาธิปไตย แต่ทักษิณไม่ เขาเป็นเผด็จการรัฐสภา เขาคือฮิตเลอร์กลับชาติมาเกิด เขาบ้าอำนาจ ตีเสมอเจ้า เป็นเสี้ยนหนามของแผ่นดิน รัฐประหารเพื่อขจัดคนเลว เพื่อปกป้องสถาบันชาติ ศาสน์ กษัตริย์ มันผิดตรงไหน?!

(เสียงโห่ดังขึ้น และมีขวดน้ำลอยขึ้นมาบนเวที 2-3 ขวด)

เสียงตะโกนแทรกจากข้างล่างเวที : หยุดเถียงเรื่องเก่าๆกันได้แล้ว มาพูดกันว่าเราจะเอายังไงกันต่อไป!

เสื้อเหลือง : ง่ายนิดเดียว แค่ทักษิณหยุดเคลื่อนไหวทางการเมือง หรือไม่ก็กลับมาติดคุกตามคำพิพากษาของศาล ส่วนคดียึดทรัพย์และคดีอื่นๆก็ให้ดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมต่อไป คนเสื้อแดงก็ควรยอมรับความจริง ผิดเป็นผิด ถูกเป็นถูก อย่ายอมให้ทักษิณและลิ่วล้อหลอกใช้อีกต่อไป

เสื้อแดง : ทำไมต้องหยุด เขาถูกปล้นอำนาจไป เขามีสิทธิ์ทวงคืน จะให้ปัญหามันจบต้องยุบสภาเลือกตั้งใหม่ นิรโทษกรรมทักษิณ ต้องคืนอำนาจให้เขากลับมาเป็นนายกฯ ต้องโค่นอำมาตยาธิปไตย สร้างรัฐไทยใหม่ที่ระบอบประชาธิปไตยไม่ตกอยู่ภายใต้การชี้นำกำกับของศักดินา-อำมาตย์

เสียงแทรกจากข้างล่างเวที : ผมไม่เชียร์ทักษิณนะ โดยส่วนตัวแล้วผมไม่ชอบหรือเกลียดทักษิณ ผมเฉยๆ แต่ผม defend ประชาธิปไตย defend ทักษิณ ต่อให้เป็นอภิสิทธิ์หรือใครก็ตามที่ถูกปล้นอำนาจแบบทักษิณ ผมก็ต้อง defend คนที่ defend ประชาธิปไตยจะต้องชัดเจนว่าไม่เอารัฐประหาร และไม่ยอมรับประบวนการ/ผลทุกอย่างที่ตามมาจากรัฐประหาร ฉะนั้นคดีความต่างๆที่คณะรัฐประหารกระทำต่อทักษิณจะต้องยกเลิกทั้งหมด ทำไมหรือ? เพราะรัฐประหารเป็นการฉีกรัฐธรรมนูญ ล้มกติกาประชาธิปไตย เป็นความผิดตั้งแต่ต้น ขบวนการทุกอย่างที่ตามมาจากความผิดนั้นจึงไม่ชอบธรรม หรือขัดต่อ due process พูดก็พูดเถอะพวกที่อ้าง “รัฐาธิปัตย์” ของคณะรัฐประหารนี่มันเสียสติ รัฐประหารล้มประชาธิปไตยมันไม่มีความเป็นรัฐาธิปัตย์ เพราะรัฐาธิปัตย์ต้องอยู่บนพื้นฐานของนิติรัฐ ในการเมืองสมัยใหม่ตั้งแต่หลังยุคฮิตเลอร์มาแล้วเขาถือกันว่า “ไม่มีประชาธิปไตย ไม่มีนิติรัฐ” อย่าว่าแต่ไม่มีนิติรัฐเลยนะ แม้แต่กระบวนการยุติธรรมก็ไม่มี เพราะถ้ามีทำไมไม่จับคณะรัฐประหารมาประหารชีวิตฐานทำผิดรัฐธรรมนูญล้มล้างประชาธิปไตย เมื่อไม่มีกระบวนการยุติธรรมสิ่งที่เหลืออยู่ก็เป็นแค่เครื่องมือของเผด็จการที่ใช้กำจัดศัตรูทางการเมืองเท่านั้น ฉะนั้น การนิรโทษกรรมทักษิณจึงไม่ใช่การทำเพื่อคนคนเดียว แต่เป็นการปฏิเสธรัฐประหารและคืนความเป็นธรรมให้แก่รัฐบาลที่ประชาชนเลือกมาตามครรลองประชาธิปไตย

เสียงแทรกจากข้างล่างเวทีอีก : ข้อเสมอแบบนี้มันทำให้ผมรู้สึกกลืนไม่เข้าคายไม่ออก (dilemma) ยังไงชอบกล คือผมเห็นว่ารัฐประหารก็ผิด คอร์รัปชันก็ผิด ถ้าจะให้ยุติธรรมเอาคณะรัฐประหารขึ้นศาล และเอาคดีความต่างๆของทักษิณขึ้นพิจารณาใหม่ในศาลด้วยเช่นกัน อย่างนี้จะดีกว่าไหม?

เสียงแทรกอีก : เป็นไปไม่ได้หรอก จะมีแนวทางทำอย่างนั้นได้อย่างไร ใครหรือคณะบุคคลใดจะเป็นคนทำ มันไม่มีทางออกตามช่องทางของกฎหมายรองรับ ไม่มีเจ้าภาพที่ชัดเจน ทำไม่ได้หรอก การต่อสู้วันนี้มันต้องแตกหัก มันต้องตัดสินกันที่แพ้-ชนะ จะเสียเลือดเนื้อก็ต้องยอม ถึงเวลาเปลี่ยนประวัติศาสตร์หน้าใหม่ทางการเมืองแล้วพี่น้อง!

เสียงแทรกอีก : คือ ผมเองก็ไม่สบายใจเหมือนกันนะที่เรามองความเป็นประชาธิปไตยแค่การเลือกตั้ง หรือยึดเสียงส่วนใหญ่เป็นหลักเพียงอย่างเดียว ถ้าผลการตัดสินของเสียงส่วนใหญ่มีปัญหาในแง่ศีลธรรม เช่นได้รัฐบาลที่ไม่เคารพสิทธิ เสรีภาพของประชาชน หรือคอรัปชัน เราจะไล่รัฐบาลเช่นนั้นได้ไหม? หรือต้องจำใจยอมรับความชั่วร้ายเพียงเพราะว่าเสียงส่วนใหญ่ตัดสินแล้ว?

เสียงแทรกอีก : ประชาธิปไตยคือ “การปกครองโดยประชาชน” หรือ popular rules / rule of the people วิธีการปกครองโดยประชาชนที่ใช้กันทั่วไปก็คือการจัดระบบให้นักเลือกตั้งแข่งขันกันเพื่อให้ได้เสียงส่วนใหญ่เข้าไปมีอำนาจรัฐ (Shumpeterian Democracy) แต่นี่มันยังไม่เพียงพอที่จะเป็นหลักประกันได้ว่า การปกครองโดยประชาชนตามรูปแบบนี้จะต้องเป็นไปเพื่อสิ่งที่ดีสำหรับมนุษย์ (the good) เสมอไป ฉะนั้น มันจึงมีการถกเถียงเกี่ยวกับ concept ของประชาธิปไตยในแง่มุมอื่นๆ เช่น ประชาธิปไตยแบบประชานิยม (Populist Democracy) ประชาธิปไตยแบบเสรีนิยม (Liberal Democracy) ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม (Participatory Democracy) ประชาธิปไตยแบบสังคม (Social Democracy) ประชาธิปไตยแบบร่วมไตร่ตรอง (Deliberative Democracy) 

เสียงแทรกอีก : ผมว่า เราลืมทักษิณกันได้แล้ว การเมือง ความเป็นประชาธิปไตยมีอะไรต้องพูดกันอีกมาก เช่น การสร้างระบบ check and balance การทำให้อำนาจตัดสินใจเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะต่างๆไม่ถูกผูกขาดอยู่กับคนชั้นนำเพียงไม่กี่กลุ่ม ให้คนชั้นล่างมีส่วนร่วมตัดสินใจมากขึ้น มีอำนาจกำหนดชะตากรรมของตนเองมากขึ้น สร้างประชาธิปไตยที่เห็นหัวคนจน ประชาธิปไตยที่กินได้ ปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจ/ภาษีให้เป็นธรรม สร้างรัฐสวัสดิการ ฯลฯ ซึ่งทั้งหมดนี้ไม่เกี่ยวกับ “ทักษิณ” หรือ “ไม่-ทักษิณ” ต่อให้ทักษิณหรือใครมาเป็นนายกฯ เราก็ต้องตรวจสอบ และเรียกร้องให้เขารับใช้เราในการสร้างความเปลี่ยนแปลงตามที่เราต้องการดังกล่าวนี้

เสียงแทรกอีก : ใช่! ใช่! ต่อให้ทักษิณถูกยึดทรัพย์แล้วจะยังไง ในเมื่อคำตอบของสังคมไทยไม่ได้ขึ้นอยู่กับ “ทักษิณ” หรือ “ไม่-ทักษิณ”

เสียงแทรกอีก : สังคมต้องมีทางเลือกที่ดีกว่า ทุนเก่า ทุนใหม่ อำมาตย์ ทุนสามานย์ พวกนี้เล่มเกมชิงอำนาจรัฐเพื่อผลประโยชน์ของตัวเองมาตลอด ประชาธิปไตยเป็นแค่ข้ออ้างของพวกเขา เราต้องสร้างทางเลือกที่ลดทอนอำนาจของคนพวกนี้ สร้างประชาธิปไตยที่ประชาชนมีส่วนร่วมมากขึ้น มีผู้แทนมี่มีคุณสมบัติเป็น “ตัวแทนของปวงชน” มากขึ้น มีช่องทางให้คนทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการกำหนดประเด็นปัญหาของส่วนรวม และตัดสินใจนโยบายสาธารณะต่างๆให้มากขึ้น

เสียงแทรกอีก : ผมเบื่อ “พวกสองไม่เอา” นี่จริงๆ พวกนี้มือถือสากปากถือศีล ปากว่าไม่เอารัฐประหาร แต่กลับเต็มใจยอมรับกระบวนการและผลทุกอย่างที่ตามมาจากรัฐประหาร หรือยอมกินขี้รัฐประหาร นี่คือ “ความมืดบอด” ของปัญญาชนแบบไทยๆที่ทำให้รัฐประหารเกิดขึ้นได้ง่ายๆและไม่สิ้นสุด!

ผู้ดำเนินรายการ : โทษทีครับ ผมเพิ่งมาถึง รถมันติด พูดกันถึงไหนแล้วครับ อ้อ...ยังพายเรืออยู่ในอ่าง เอ้า...หมดเวลาแล้วหรือครับ แล้วคุณทักษิณไม่โฟนอินเข้ามาหรือครับ เอ่อ...ไม่โฟน...เพราะต้องการให้เวทีนี้มีความเป็นกลาง งั้นขอปิดการเสวนา สวัสดีครับ พบกันใหม่เมื่อชาติต้องการ!